İshak Alaton, 47 yılda yaşanan krizlerden edindikleri tecrübeleri anlattı: Felsefemiz büyük şirket olmaktansa, sağlam şirket olmak

Alarko şirketler Topluluğu, 47 yılda karşılaştığı krizlerden edindiği deneyimler sonucu oluşturduğu felsefe ve vizyon ile yoluna devam ediyor. Küreselleşen dünya ve zorlu piyasa koşulları dikkate alındığında, yurtdışına açılmanın kaçınılmaz olduğunu söyleyen Alarko Holding Yönetim Kurulu Başkanı ishak Alaton Alarko Sanayi Ticaret Grubu, kendi alanında bir dünya devi olan Carrier ile birleşerek yurtdışına açıldı. Bugün Alarko Carrier Sanayi`nin malları yurtdışına ihraç edilerek uluslararası piyasalarda işlem görüyordedi. Geçtiğimiz günlerde de Fransız enerji şirketi Snet ile birleşen Alarko Holding in Yönetim Kurulu Başkanı ishak Alaton, edindikleri tecrübeler ışığında kriz dönemlerini nasıl atlattıklarını ve yönetim politikalarını DüNYA`ya anlattı:

Güven varsa kredi sonsuzdur


1954 yılında Alarko`yu kurmaya karar verdiğimizde, para ve kredi sıfır iken, çok önemli olduğunu düşündüğüm, piyasa kredisi sonsuzdu. Eğer size güven varsa kredi sonsuzdur. Piyasada yıllarca sözünü tutan, güvenilir, dürüst bir şirket olarak yer aldık. Dönemin şartlarını da iyi kullanınca hızla büyüdük.


Panik yapmamamız, yanlış kararlar vermemizi ve çalışanlarımızın güvenini sarsmamızı engelledi


1974 yılında yaşadığımız krizden aldığımız dersler oldu. Bir kriz masası kurduk, sıkı yönetim ilan ettik ve yönetimi ele aldık. Profesyonellerimizi yönlendirdik. Panik yapmadık ve hırçın davranarak yanlış kararlar vermeyi ve çalışanlarımızın güvenlerinin sarsılması ihtimalini ortadan kaldırmış olduk. Kendimizden emin davranarak bir genelge yayınladık, zararı karşılayacağımızı bildirdik ve sözümüzü tuttuk.


Çalışanlarımıza şeffaf davrandık, şirketin ortağı yaptık. Sonuç muhteşemdi.


Bütün bunları yaparken çalışanlarımıza çok şeffaf davrandık, bütün olup bitenden haberleri vardı. Onları motive etmek amacıyla holding hisselerini yarı para, yarı mesai karşılığı dağıttık. Şirketin ortağı oldular. Ve muhteşem bir sonuç aldık.


Kuyruğu her zaman dik tuttuk


Kriz devam ederken ortağımla konserlere, konferanslara gitmeye devam ettik, çünkü kuyruğu her zaman dik tutacaksın, hiç indirmeyeceksin. Bir yıl gibi kısa bir sürede piyasa kredisinin de yardımıyla krizden çıktık.


Likidite demir toptur, düştü mü kalkmaz


Bu tecrübelerin sonucunda Alarko kendine bazı dersler çıkardı, bunlardan biri üç top felsefesi. Her işadamı, özellikle sanayici, bu üç topla devamlı olarak cambazlık ediyor. Birincisi ciro, ikincisi kar, üçüncüsü de likidite yani nakit akışı. Bu üç toptan ikisi -ciro ve kar- lastik toptur, düşürdüğünüz takdirde geri zıplar tekrar yakalayabilirsiniz ve devam edersiniz. Fakat üçüncü top-likidite- demirdir. O düştü mü bir daha kalkmaz, çünkü orada protesto oldunuz... Bitti demektir.


Önemli olan nakit dengesidir


önemli olan, nakit dengesidir. Nakit girişi ve çıkışı arasındaki denge hep pozitif olmalıdır. Nakit girişine çok önem veren bir şirket haline geldik.


Öldürmeyen her yara daha da kuvvetli kılar


Nietzche`nin bir sözü vardır: Seni öldürmeyen her yara, daha da kuvvetli kılar Bu yaşadığımız kriz bir yaraydı, bizi öldürmedi, aksine çok daha kuvvetli çıktık. Bu bir nevi aşılanmaydı, verem aşısı olduk ve bir daha verem olmamız mümkün değildi.


Kromozomlarımızda bir altıncı his gelişti: Krizlere karşı duyarlılık önsezisi


Bizim kromozomlarımızda bir altıncı his gelişti: krizlere karşı duyarlılık önsezisi. 1994 krizini önceden gördük. Krizden önce, 17 katlı binamızı, otelimizi ve bir kaç parçayı daha satıp tüm borçlarımızı ödemiştik. Sıfır borcumuz ve nakitimiz vardı.


Dere boyunca sazlık haline gelmiştik. 94 krizinden hiç yara almadık


O krizde, bir çok çınar devrildi ama biz karakter değiştirmiş ve dere boyunca sazlık haline gelmiştik. Fırtına gelince sazlık kafayı indirdi, fırtına geçti, tekrar ayağa kalktık. Böylece 94 Krizinden hiç yara almadık, hatta faydalandık. çünkü dolarizasyon olayını görerek önceden tedbir almıştık.


Tecrübelerimizden yetinmeyip kendimizi sorgulattık


Tüm bu tecrübelerden sonra bile yetinmeyip kendimizi sorgulattık ve bir kaç aylık bir etüdden sonra şu sonuca vardılar: Türkiye`nin en sağlam, en saygın, en iyi yönetilen, çalışanlarını en iyi motive eden, en yüksek nakit rezervi olan ve borcu olmayan ilk üç şirketinden biri olmamıza rağmen şirketi, mevcut potansiyeline göre etkili olarak kullanmadığımız sonucuna vardılar.


Tüm potansiyelimizi kullansaydık bu krizde sıkıntıya düşerdik


Dediler ki siz iyi, temiz ve sağlam bir kamyona benziyorsunuz, fakat kamyon 10 tonluk iken 5 ton taşıyorsunuz. Görünüşte onlar haklı iken bizim haklılığımız da bu krizde ortaya çıktı. Eğer biz 5 ton yerine 10 ton taşımış olsaydık herhalde sıkıntıya düşerdik. Burada, büyük şirket olmaktan çok sağlam şirket olmak felsefesi bize yol gösterdi.


Çalışanın işine son vermek yerine...


İşten çıkarılmaların arttığı bu kriz şartlarında, şirketlere, çalışanın işine son vermek yerine bir süre ücretsiz izine çıkarmak, mesai saatlerini azaltmak veya esnek çalışma saatlerinin yaratılmasını önerebilirim.


Toplumsal elek sisteminin motoru ters bağlanmış, tozlar yukarıda, kayalar aşağıda


Türkiye`nin krize girme nedenlerini analiz ederseniz, hep vasat insanlar tarafından yönetildik. Vasatlar da kendi yanlarına vasat altı insanları aldılar . Tabi bazı istisnalar var, onlar da erken zamanda susturuldular, küstürüldüler ve ayrıldılar. Bir kaç yıl önce, uzun yıllar Türkiye`de yaşamış bir isveçli dostuma, sence biz neden böyle yönetiliyoruz diye sorduğumda bana Bir toplumsal elek sistemi vardır. Bu sistemin içinde bulunan doğal seleksiyon çalışırken, büyük kayalar, taşlar yukarıda kalır, toz ve ufak parçalar eleğin içinden süzülür ve aşağı düşer. Bu büyük taşlar, yönetimde yol gösterirler ve lider olurlar. Ülkeyi daha iyiye götürmenin yolu budur. Yalnız sizin elek sisteminizin motoru ters bağlanmış, sizde tozlar yukarıda kayalar aşağıda dedi.