En fazla açık Emekli Sandığı`nda

Sosyal güvenlik açıklarına ilişkin olarak en çok eleştirilen kurum SSK olmasına rağmen en fazla açığı memurlar, bürokratlar ve milletvekillerinin bağlı olduğu Emekli Sandığı veriyor

Sosyal güvenlik kurumları içinde en çok eleştirilen kurum SSK olmakla birlikte en fazla açığı Emekli Sandığı veriyor.

2003 yılında en fazla açık veren kurum 6 katrilyonla Emekli Sandığı olurken, 2004 yılında da Hazine`nin en çok kaynak aktardığı kurum yine Emekli Sandığı oldu. Memurlar, bürokratlar ve milletvekillerine hizmet veren Emekli Sandığı`na bu sene için 7 katrilyon 800 trilyon transfer edilirken, SSK ve Bağ-Kur`da bu rakam 5 katrilyonda kaldı.

Emekli Sandığı`na mensup memur sayısı 2 milyon 412 bin 877 bin. Emekli Sandığı`na bağlı emekli, dul ve yetim sayısı ise 1 milyon 482 bin 210 kişi. Devletin memurlara zam ve tazminatlar dahil olmak üzere bir ayda yaklaşık olarak ödediği miktar ise 1.7 katrilyon. Emekli Sandığı ise emeklilere bir ayda 774 trilyon lira ödüyor.

Sosyal güvenlik reformunu hayata geçirmeye hazırlanan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından, mevcut sosyal güvenlik sisteminin ele alındığı bir inceleme yapıldı. İncelemede yer alan tespitler şöyle:

Yoksullar güvencesiz

Türkiye`deki yoksulluk oranı yüzde 30 civarındayken, yoksulluk oranı en yüksek kesimler yevmiyeli çalışanlar, ücretsiz aile işçileri ve işsizler oldu. Veriler, Türkiye`de işsizlerden daha yoksul çalışan kesimler bulunduğunu ortaya koydu. Yevmiyeli aile işçilerinin yoksulluk oranı yüzde 47, ücretsiz aile işçilerinin yoksulluk oranı yüzde 38 civarındayken, işsizlerin yoksulluk oranı yüzde 32 oldu.

İncelemeye göre, Türkiye`deki mevcut sosyal güvenlik sistemi sürdürülebilir değil. Gerçek işlevini yerine getiremeyen sistem, ülke nüfusu gençken dahi yüksek açık veriyor. Nüfusun yaşlanmasıyla sistem büyük sorunlarla karşı karşıya kalacak. Ücretten yüksek emekli aylıkları nedeniyle de çalışmak yerine erken emeklilik teşvik ediliyor. Dünya standartlarına göre de prim ödenen sürenin kısa olduğu sistemde, emeklilikte geçen süre çok uzun. Sistem bu haliyle ekonomik istikrarı da tehdit ediyor.

Yüzde 51.6 kayıtdışı

Ülkedeki 21 milyonluk istihdamın sadece 10 milyonu kayıtlı. Buna göre yüzde 51.6 oranında kayıt dışı istihdam var. Türkiye`deki kayıtlı istihdam içinde ise en fazla kayıt oranı yüzde 55.6 ile SSK`ya ait. Bağ-Kur`daki kayıtlı istihdam oranı yüzde 22.5, Emekli Sandığı`nda ise yüzde 21.8. İstihdamın sektörel dağılımında yüzde 32.7 ile tarım sektörü önemli paya sahip olmasına rağmen, bu sektörün milli gelire katkısı yüzde 8 gibi çok düşük bir oran oldu. Yüzde 44 ile en fazla kişinin istihdam edildiği hizmet sektörünün milli gelire katkısı ise yüzde 62.5.

SSK`dan aylık alanlar arttı

SSK`nın aylık ödediği kişi sayısı 4 milyonu aştı. Prim gelirlerinin emekli ödemelerini karşılama oranı ise yüzde 97 olarak gerçekleşti. SSK verilerine göre, mayıs sonu itibarıyla Kurum`dan emekli aylığı alanların sayısı 4 milyon 11 bin 648`e ulaştı. SSK`dan yaşlılık aylığı alan emekli sayısı 2 milyon 754 bin 842 oldu. SSK ayrıca, 1 milyon 67 bin 710 dul ve yetime, 62 bin 680 malule aylık ödüyor. Kurum`dan 52 bin 373 kişi sürekli iş görememezlik nedeniyle para alırken, 74 bin 43 hak sahibine de iş kazası ve meslek hastalığı sonucu meydana gelen ölüm nedeniyle ödeme yapılıyor. Kurum, bu yılın ilk beş ayında 6 katrilyon 865 trilyon liralık prim geliri elde etti. Ancak emeklilere 7 katrilyon 107 trilyon liralık ödeme yapıldı.

1 liralık borç ödemesi tartışma yarattı

Vakıflar Bankası`nın hakkında icra takibi başlattığı Sabit Gölbeyoğlu, 34 milyon 849 bin 356 liralık toplam borcunun ana parası olduğunu öne sürdüğü 1 lirayı ödedi.

``Mal beyanında bulunmadığı`` gerekçesiyle hakkında verilen 10 günlük hapis cezasına yaptığı itirazın görüşüldüğü İstanbul 2. İcra Ceza Hakimliği`ndeki duruşmaya, Sabit Gölbeyoğlu ve avukatı Halil Doğu ile Vakıflar Bankası avukatı Yavuz Öztürk katıldı. Duruşma, konuya ilişkin icra dairesindeki dosyanın mahkemeye ulaşmaması nedeniyle ertelendi. Duruşmanın ardından Sabit Gölbeyoğlu, avukatı Halil Doğu ile birlikte borcunun ana parası olduğunu öne sürdüğü 1 lirayı İstanbul 2. İcra Dairesi`ne ödedi. Gölbeyoğlu, çok sayıda kişinin kendisine 1 lira getirdiğini, birçoğunu da reddetmek zorunda kaldığını söyledi. Avukat Doğu da, ``1 liralık ana parayı daha fazla faiz işlemesini engellemek için ödediklerini`` kaydederek, ``menfi tespit davası`` açacaklarını bildirdi.

BANKA: İddialar asılsız

Vakıflar Bankası Genel Müdürlüğü`nce yapılan yazılı açıklamada ise ` Sabit Gölbeyoğlu hakkında `1 liralık borcundan dolayı 10 gün hapis cezası verildiği` yönündeki haberlerin asılsız olduğu belirtildi. Gölbeyoğlu`nun bankanın Fatih Şubesi borçlusu olduğu belirtilen açıklamada, ihtarnameye rağmen zamanında ödemediği kredi borcunun tahsili için hakkında 34 milyon 849 bin 356 bin liralık ilamsız icra takibi yapıldığı ifade edildi. ``Borçlular tarafından yapılan ödemelerle anapara alacağı tahsil edildiğinde, faiz alacağının izlenebilmesini teminen kayıtlarda 1 lira iz bedelle borçlular izlenmektedir. Bu nedenle 1 lira sadece şekli bir belirleme olup, anapara borcunun tahsil edildiğini göstermektedir`` denilen açıklamada, Gölbeyoğlu`nun bankaya faiz borcu

bulunduğu kaydedildi.