Devlet küçülüyor

Yılın ilk üç ayında Türkiye ekonomisi yüzde 7.4 oranında büyürken devletin toplam harcamalar ve üretimdeki payında önemli gerilemeler kaydedildi. Büyüme hızında Çin`den sonra ikinci sıraya yerleştik

Bu yılın ocak, şubat ve mart aylarını kapsayan ilk üç aylık büyüme hızına ilişkin veriler devletin küçülürken Türkiye`nin büyüdüğünü ortaya koydu. Devlet İstatistik Enstitüsü`nün (DİE) açıkladığı sonuçlara göre Türkiye ekonomisi, yılın ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 7.4 oranında büyürken, devlet harcamaları yüzde 3 oranında daraldı. Bu arada kamu kesiminin üretimdeki payında da gerilemeler kaydedildi. Böylece, geçen yılın son çeyreğine göre (% 11.5) biraz yavaşlama gösterse de, Irak savaşı tansiyonunun yaşandığı dönemde Türkiye, ilk çeyrekte yüzde 9.9 büyüyen Çin`den sonra en yüksek büyüme hızına ulaşan ülke oldu. DİE`nin 2003 yılı 1. dönemine ilişkin Gayri Safi Milli Hasıla (GSMH) geçici sonuçları şu tabloyu ortaya koyuyor:

Türkiye`nin GSMH`sı cari fiyatlarla 66 katrilyon 147 trilyon 465 milyar, 1987 yılı sabit fiyatlarıyla 24 trilyon 239 milyar lirayı buldu. Bu rakamlar, geçen yılın ilk çeyreğine göre Türkiye`nin cari fiyatlarla yüzde 34.5 büyüdüğünü gösteriyor. Enflasyondan arındırılmış gerçek büyüme oranı ise yüzde 7.4 oldu. Sabit Fiyatlarla Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYİH) ise yüzde 8.1 arttı. 2002 yılının tamamında büyüme oranı yüzde 7.8 idi.

Devlet kemer sıkıyor

DİE verileri devletin kemer sıkmada ilk kez sonuç almaya başladığını da gösteriyor. Buna göre yılın ilk çeyreğinde, geçen yılın eş dönemine kıyasla, sabit fiyatlarla Özel Nihai Tüketim Harcamaları yüzde 6.5 artarken, Devletin Nihai Tüketim Harcamaları yüzde 3 oranında geriledi. İmalat sanayiinde genel üretim artış hızı yüzde 9.2 olarak gerçekleşirken bu kalemde kamudaki artış yüzde 2 ile yine düşük kaldı. Özel sektörde ise yüzde 12.6`lik artış hesaplandı. Verilere göre üretimde de kamu sektörünün payı ciddi bir düşüş gösterdi.

İthalatta canlanma

En büyük artış sağlanan kalem, yüzde 19.8 ile İthalat Vergisi oldu. Bu oran, ithalatta canlanma işaretini pekiştirmenin yanı sıra, krizin ağır etkilerinin sürdüğü geçen yıla göre normal sayılıyor.