Akıllı sayaçlarla ucuz elektrik kullanın!

Enerjide 2001 oldukça kritik ve sıkıntılı bir yıl olacak. Kriz beklentisiyle tedirgin olan enerji kullanıcıları, diğer taraftan birbiri ardına yapılan zamlardan bunalıyor. Son olarak konutlarda aylık 150 kilovatın üzerindeki elektrik kullanımında faturanın yüzde 50 daha zamlı tahsil edilmesi tüketici açısından bardağı taşıran son damla oldu.

Bu yüzden enerji tasarrufu yapmak ya da ihtiyacı kadar kullanıp daha az ödemek büyük önem taşıyor. Özellikle yoğun enerji kullanan sanayide bu konudaki arayışlar bitmek bilmiyor.

Bu arayışlara cevap verecek bir yöntem uzun zamandır gözlerden kaçıyor. Bu da elektronik sayaç kullanımı. Elektronik sayaç kullanımı sayesinde TEDAŞ’ın uyguladığı indirimli tarifelerden yararlanarak faturaların sanayidey üzde 52, konutlarda ise yüzde 60 oranında daha az ödemek mümkün.

İndirimli tarife

Türkiye’de şu anda piyasaya mekanik sayaçlar hakim. Mekanik sayaç kullanan konutlar, elektriğinin kilovatını günün hangi saatinde olursa olsun 52.580 liradan ödüyor. Bununla da kalmayıp, ayda 150 kilovatın üzerinde elektrik kullanan konut aboneleri, fatuarlarını yüzde 50 zamlı ödüyor.

Oysa elektronik sayaç kullanımı sayesinde elektrik faturasında belirli saatlerde yüzde 47’ye kadar varan oranlarda indirim sağlamak mümkün. TEDAŞ Eylül 1999’da indirimi tarife uygulamasına geçti. Altyapı hazırlıkları aylarca süren bu tarifeden aboneler son üç aydır yararlanmaya başladı.

Yüzde 60 indirim

TEDAŞ’ın indirimli tarifesi sayesinde, meskenlerde gece 22.000 ile sabah 06.00 arasındaki kullanımlarda 24.900 lira ücret ödeniyor. Bu yüzde 47’lik bir indirim anlamına gelirken; sabah 06.00’dan 17.00’a kadar yapılan kullanımlar için elektriğin kilovatı 47.300 liradan tüketiciye fatura ediliyor.

Kalkınmada öncelikli yöreler dışında kalan sanayi tesislerinde, normalde elektrik enerjisinin kilovatı 44.330 liradan kullanıma sunuluyor. İndirimli tarife sayesinde saat 22.00 ile 06.00 saatleri arasında sanayiciler elektriği 23.950 liradan kullanabilirken, 06.00 ile 17.00 saatleri arasındaki kullanımlar için 42.100 lira ödeyebiliyorlar. 17.00-22.00 saatleri arasındaise elektriğin kilovatını 71.700 liradan kullanmak mümkün.

TEDAŞ bu indirimli tarife sayesinde 17.00-22.00 saatleri (puant noktası) arasındaki yoğun elektrik kullanımını önlemeyi amaçlıyor Bu yüzden indirimli tarifeye geçen konut abonesi, saat 17.00 ile 22.00 arasındaki kullanımlarında 83.550 liradan, sanayi abonesi ise 71.700 liradan ödeme yapmayı taahhüt ediyor.

İsteyen aboneler indirimli tarifeden yararlanmak için ulundukları bölgenin müdürlüklerine bir dilekçe ile başvurup, bu sisteme geçebilirler. Ancak bu konuda bir zorunluluk yok.

İki tip sayaç

İşte bu noktada elektronik sayaçların önemi ortaya çıkıyor. Çünkü TEDAŞ’ın indirimli tarifesinden yararlanabilmek için elektronik sayaç kullanmak gerekiyor. Mekanik sayaçlarla günün hangi saatinde ne kadar elektrik tüketildiği tasnif edilemediğinden bu zorunlu.

Elektronik sayaçlar tek fazlı ve üç fazlı olmak üzere ikiye ayrılıyor.. Tek fazlılar konutlarda kullanılırken, üç fazlı sayaçları ise sanayi kuruluşları kullanabiliyor.

Çoğunlukla ithalata dayanan bu ürünlerden şu anda Türkiye’de üretilenler de var. Tek fazlı sayaçların fiyatı KDV hariç 75 dolar ile 105 dolar arasında değişiyor. Sanayi tipi üç fazlı sayaçların fiyatları ise 300 dolardan başlıyor ve değişik konfigürasyonları neticesinde 1.450 dolara kadar çıkıyor.

Başarı ilk üretici

Elektronik sayaç kullanımının ileride yaygınlaşacağını düşünen şirketler çoktan düğmeye bastı. Bazıları yurtdışından ithal ederken Türkiye’deki ilk elektronik sayaçı Başarı Elektronik üretti. Yaklaşık altı yıldır elektronik sayaç üretmek üzere Ar-Ge çalışmalarını sürdüren Başarı, ilk ürününü geçen yılın mart ayından itibaren “kaan” markasıyla pazarlamaya başladı. O günden bugüne kadar ise 2.500 sayaç sattı. Kaan’ın tek fazlı sayaçları KDV’siz 75 dolardan satılıyor. Şu anda 60 bayisi bulunan Başarı Elektronik’in sanayi kullanımı için ürettiği sayaçlar da var. Şirket bir aya kadar bu ürünü de piyasaya sunmaya hazırlanıyor.

Kaan Telekomünikasyon Pazarlama ve Ticaret Müdürü Erhan Altunlu, “tüketiciler artık enerjide tasarruf edebilecekleri şeylere yöneliyorlar. Sayaç da bunlardan birisi. Önümüzdeki yıl sattığımız rakamın 3-4 katına çıkmayı planlıyoruz” diyor.

Çin’den ithalat

Ankara merkezli elektronik firması Barmek Elektronik de elektronik sayaç pazarından pay almak için çalışan firmalardan birisi. Barmek iki yıl önce Çin’den tek fazlı ve üç fazlı sayaç ithal etmeye başladı. Türkiye’de 20 milyon abonenin olduğunu söyleyen Barmek Elektornik Pazarlama Sorumlusu Engin Kurban, sanayi abonelerinin yatırımalrını 15-20 günde amorti edebildiklerini belirtiyor.

Bugüne kadar mekanik sayaç üreten şirketler de elektronik sayaç üretip satmaya hazırlanıyor. Bunlardan birisi Termikel Grubu’na bağlı Elektromed Elektronik Sanayi ve Sağlık Hizmetleri şirketi. Elektromed ev tipi tek fazlı ön ödemeli ve ön ödemesiz çok tarifeli elektronik sayaç üretmeye hazırlanıyor. Elektromed Satış Müdürü Ahmet Somuncu, 2001 yılının başında elektronik sayaçları piyasaya çıkarmayı planladıklarını söylüyor. Somuncu, Elektromed’in sanayi tipi elektronik sayaç üretmeyi de planladığını sözlerine ekliyor.

2001’de patlayacak

Elektronik sayaç üreten ve sistem kuran şirketlerin önümüzdeki dönemde en büyük müşterileri elektrik dağıtım şirketleri olacak. Çünkü elektrikte yapılan özelleştirmelerin hayata geçmesiyle 2001 yılının başında bu sektörde büyüme bekleniyor.

Elektronik sayaç sistemi kuran şirketlerden birisi olan Çukurova Holding’e bağlı Sayot Sayaç Otomasyon Sistemleri Sanayi, Kasım 1999’da çalışmalarına başladı. Şirket Kayseri’de 500 sayaçlık bir pilot proje gerçekleştirdi. Sayot, İngiliz Hofmann markasını Türkiye’ye getiriyor. Sayot Proje ve Pazarlama Müdürü Abdullah Özdemir 500 konutluk bir sistemin ortalama 25 bin dolarlık yatırımla kurulabileceğini belirtiyor. Özdemir, pazarla ilgili şu öngörüde bulunuyor:

“Elektrik dağıtım şiretleri, elektrik kayıp ve kaçaklarını bizim sistemimizle engelleyecekler. Ekranlarında anormal kayıp kaçak varsa hemen tespit edecekler. Biz şu anda kurduğumuz sistemle Kayseri’de hangi abonenin ne kadar elektrik kullandığını görebiliyoruz. Elektrik dağıtım şirketleri bu sistemi almakla yatırımlarını en geç iki yılda amorti edebilirler.” (EKONOMİST)