Türkiye 'şeffaflık'ta ilerleme kaydetti

Uluslararası Para Fonu (IMF) Türkiye’nin son 15 yıl  içerisinde mali şeffaflık alanında önemli ilerleme kaydettiğini bildirdi. IMF Türkiye Mali Şeffaflık Değerlendirme Raporunda, “Türkiye son mali  şeffaflık uygulamalarını geliştirmek için son 15 yıl içerisinde dikkate değer  mesafe kaydetti.” ifadesine yer verildi.

IMF heyetinin mali şeffaflık üzerine Türkiye’de incelemelere başladığı  2000 yılından bu yana, kamuya açık bilgilerin kapsamı, zamanlaması ve  güvenilirliği alanlarında dikkate değer gelişme kaydedildiği vurgulandı.

IMF raporunda, “Türkiye’nin mali öngörüleri ve bütçeleri daha fazla  bütünlük taşıyan, daha performans odaklı, daha ileriye odaklı bir hal aldı. 2000  yılında bütçe hükümetin temel harcamalarının sadece üçte birini kapsıyordu. Gayri  Safi Yurtiçi Hasılanın (GSYH) yüzde 3’üne denk gelen 13 ek bütçe fonu dışarıda  bırakılıyordu. Sadece bütçe yılına odaklanılıyor, makro ekonomik gelişmelerle  ilişkin sınırlı bilgi sağlanıyordu. Hükümetin mali ve sektörel hedeflerine  ilişkin açık bir ifade kullanılmıyordu. Bugün bütçe, kapsamlı yasal çerçeve  içerisinde hükümetin öncelikli harcamalarının yaklaşık yüzde 90’ını kapsayacak  şekilde hazırlanıyor.” ifadeleri kullanıldı.

PİYASALARDAKİ SON DURUM İÇİN TIKLAYIN...

TÜRKİYE ÖNEMLİ MESAFE KAYDETTİ

Raporda, Türkiye’nin önemli reformlarını gerçekleştirerek, IMF’nin  Yeni Mali Şeffaflık Düzenlemesi çerçevesindeki toplam 36 kriterde önemli seviyede  ilerleme kaydettiği vurgulandı.

Türkiye’nin söz konusu 36 kriterden 10’unu "temel seviyede",13 kriteri  “iyi seviyede”, 6 kriteri ise “ileri seviyede” karşıladığı belirtildi.

Kriterler içerisinde Türkiye’nin en kapsamlı ilerlemeyi mali raporlama  alanında kaydettiği belirtilirken, halen 5 alanda temel kriterlerin  karşılanmadığı hatırlatıldı.

Türkiye’de önümüzdeki dönemde daha da ilerleme kaydedilmesi gereken  alanların olduğu belirtilen raporda, “Mali istatistikler genel hükümeti  kapsarken, Türkiye’nin kamuya ait 468 kamu şirketini konsolide etmiyor. Bu  şirketleri giderleri GSYH’nın yaklaşık yüzde 12,6’sını oluşturuyor.” ifadesine  yer verildi.

Raporda ayrıca bilanço tablolarının finansal ve finansal olmayan  yükümlülükleri içerirken, hükümetin mal varlıklarının mevcuduna ise değerinden  daha düşük şekilde yer verildiği belirtildi.

Raporda, “Türkiye son yıllarda ekonomik tahminlerinde iyimser bir  temayüle sahip. Reel Gayri Safi Yurtiçi Hasıla büyümesi yüzde 1 daha fazla tahmin  ediliyor.” ifadesine yer verildi.

Enflasyon tahminlerinde de daha düşük tahminlerde bulunulduğu  belirtildi. 

Son 10 yılda performans bazlı bütçe sistemi konusunda gerçekleştirilen  çalışmalara rağmen, bütçenin büyük oranda yönetimsel ve girdi bazlı olduğu, bunun  da hükümetin politika önceliklerinin anlaşılmasını zorlaştırdığı kaydedildi. 

Öte yandan hükümetin halihazırda alternatif makro mali senaryolara  ilişkin hazırlık yaptığı, fakat bu çalışmaların yayımlanmadığı öne sürüldü.

Rapordun tavsiye bölümünde ise Türkiye’nin kamu şirketlerini de dahil  ederek şirketlerin mali raporlama kapsamı genişletmesi gerektiği belirtildi. 

Raporda ayrıca kamunun mal varlığının ise gerçek değerlerini yansıtacak şekilde bilanço tablolarının da kapsamının genişletilmesi gerektiği  vurgulandı.