ımkb`de Yeni Bir Yukselisin Baslamasi Icin Taze Para Bekleniyor.

IMKB`de 1999 Kasim ayinda 1.5 cent seviyelerinden baslayin Ocak 2000`de 3.5 cent seviyelerine kadar yasanan hizli yukselis, dort aya yakin bir suredir yatay bir trende donustu. Gecen yilin son ceyreginde ekonomik ve siyasi alanlarda gerceklesen basarilarla yukselen IMKB Ulusal-100 endeksi, piyasaya gelen kar realizasyonlari ve tek tek gerceklesen beklentiler sonucunda dusus trendine girdi. Gecen hafta IMF`nin Turkiye Masasi Sefi Carlo Cottarelli`nin, Aralik 999-Mayis 2000 donemindeki ekonomik gelsimeleri degerlendirmek amaciyla geldigi Istanbul`da `mart ve nisan ayi enflasyonalri iyi. Bu da uygulanmakta olan programin islediginin bir gostergesi` sozlerine karsin IMKB kan kaybetme ye devam etti. Haftaya 17.013 puandan baslayan IMKB Ulusal-100 endeksi,dort islem gununun yasandigi gecen haftayi 16.449 puandan kapatti. Bu yataydan dususe dogru gidan hareketin nedenini sordugumuz uzmanlar, borsanin gecmis yillardaki trendine bakildigin da her yukselisin ardindan yogun bicimde halka arzlarin gelmesine dikkat cekiyor. Bu yil da borsanin rekor ustune rekor kirmaya baslamasinin ardindan 17 halka arz gerceklesti. Halka arzlarin borsadaki mecut fonlarin bir kismini piyasa disina cektigini soy leyen uzmanlar, bunun disinda borsanin yukseldigi donemde cok fazla primlenen hisse senedi fiyatlarininda piyasaya yeni para girisini engelledigi kanisinda. bu iki unsurun bir araya gelmesi de borsadaki yatay yonde birdususe etki eden faktor olarak goster iliyor. Beklentilerin satin alindigi bir piyasa olan borsada, satin alinacak beklenti kalmamasi da borsanin dar bir banda sikismasina neden olan diger etken. Zaten mevcut beklentilerin olusacagi varsayilarak gelen alimlaral 20.000 puana kadar cikan endeks , piyasayi yukari itecek yeni bir beklenti kalmamasiyla 16.400-17.500 puan araligina sikismis durumda. Gecen haftaki dususte uluslararasi piyasalardaki gelismelerin de payi oldugu goruldu. ABD merkez Bankasi`nin (FED) kisa vadeli dolar faizini yarim puan artirmasi dunya borsalarini etkilerken, IMKB de bu gelismeden rahatsiz oldu. Bu etkinin asil nedeni ise FED`in gerceklestirdigi yarim puanlik artisla yetinmeyerek, yeniden faiz artirimina gidebilecegi beklentisinin olusmasi. Gecen hafta 0.5 puanlik faiz a rtirimina giden FED`in enflasyondaki gelismelerden endise duyuldugu ve faiz artirimina devam edilecegine iliskin aciklamalari butun dunya piyasalarinin dalgalanmasina neden oldu. Euro`da yasanan kacn kaybi da Avrupa para piyasalarini etkileyen bir baska u nsur. ABD ve Avrupa piyasalari arasinda yasanan bu savasin dunya borsalarini golgeleyebilecegi soyleniyor. Uluslararasi piyasalarda IMKB acisindan oulmsuz olarak degerlendirilebilecek bu gelismeler yasanirken, gecen haftanin son islem gununde bir baska su rpriz gelisme oldu. Morgan Stanley`in Emerging markets endeks agirliklarinda turkiye`nin payini yuzde 5.17`den yuzde 4.276`ya indirdigi haberi, borsadaki dususte etkili oldu. bu arada, satislardan dolayi endeksin 2.5 cent seviyesine yaklastigina dikkat ce ken uzmanlar, bu fiyatlarin alim icin uygun hale geldigine dikkat cekiyor. Fakat butun bu nedenlerden dolayi, IMKB`ye taze para girisinin onunde ciddi bir bariyer olustugu goruluyor. bu da sikisik ve tatsiz seanslarin yasanmasina yol aciyor. Elinde hisse senedi olan ya da dusen fiyatlardan yararlanarak piyasaya yeni girecek olan tum yatirimcilar endeksin bu sikisikliktan ne zaman kurtulacagini, onumuzdeki yaz aylari boyunca nasil bir seyir izleyecegini merak ediyor. Ankete katilan uzmanlarin yuzde 50`si i se, yaz aylarinda endeksin destek seviyesini (alt limit) 14.500-16.500 araliginda goruyor. Uzmanlarin yuzde 16.66`si ise bu donemde destek seviyelerinin 16.500-18.500 araliginda olacagini dusunuyor. Endeksle ilgili kotumser tahmin yapanlarin orani ise ank ate katilanlarin yuzde 10`unu olusturuyor. Bu uzmanlara gore endeksin 12.000-13.500 araliginda destegi var. Cikan bu sonuca gore, teknik analiz uzmanlari yaz aylarinda IMKB Ulusal-100 endeksinin 14.500-15.000 seviyelerinin altina inmesine cok fazla sans v ermiyor. Uzmanlar, siyasi arenada ciddi bir kriz olmadigi takdirde bu seviyedeki destegin kirilma ihtimalinin cok dusuk oldugunu soyluyor. Endeksin yukari hareketinde ise, uzmanlarin yuzde 46.66`si endeksin direnc seviyesinin (ust limit) 18.500-20.500 ara liginda olacagini tahmin ediyor. Yuzde 23.34`u ise endeksin direnc seviyesinin 20.500-22.500 araliginda dalgalanabilecegini belirtiyor. Ankete katilan 30 kisi arasinda yuzde 13.34`u olusturan uzmanlar ise endeksle ilgil idirenc seviyesi olarak 25.000-28.0 00 araligini ongoruyor. Uzmanlarin yaptigi bu tahminler, tabii ki yaz aylarindaki beklentilerle de yakindan ilgili. Bu donemde Turkiye`nin gundeminde ozellestirmeler, tarim politikasiyla ilgili alinacak kararlar ve enflasyonla mucadelede programa uygun gi dilip gidilmedigi belirleyici olacak. Bugune kadar IMF`in ve Dunya Bankasi`nin recetelerinin basariyla uygulandigini belirten uzmanlar, bundan sonraki surecte tarim alaninda yapilacak reformlarin borsanin seyrini etkileyecegini belirtiyor. Oncelikle hukum etin Tupras ozellestirmesinde sagladigi basiriyi Turk Hava Yollari arzlarinda da saglamaya devam etmesi, tarim politikasi ile ilgili olarak IMF`le uyumlu kararlarin alinmasi ve izlenen para programina sadik kalinmasi halinde yaz aylarinda IMKB`nin olumlu bir trend sergilemesi bekleniyor. Ayrica hukumetin baslattigi bankacilik reformunu kamu bankalarinin ozellestirilmesini saglayacak sekilde devam ettirmesi de IMKB`yi olumlu etkileyecek gelismeler arasinda gosteriliyor. Uzmanlar, yaz aylari boyunca alti ve
dokuz aylik bilanco beklentilerine yonelik hisse bazli hareketlerin agilik kazanacagini belirtiyor. Yaz aylarinda aciklanacak ekonomik verilerin olummlu, enflasyon oranlarinin da dusuk bir seyir izlemesi bekleniyor. Uzmanlar yaz aylarinda endeks yatay bir seyir izlese de, yil sonunda beklentilerin yavas yavas netlesmeye baslayacagi ve ekonomideki duzelmenin sonuclarinin sirket bilancolarina yansiyacagini belirtiyor. Bu durumda IMKB`de hizli bir cikis donemi olacagini soyleyen uzmanlarin cogunlgunun, yuksek beklentileri nedeniyle yaz aylarinin en favori hisseleri olarak baktigi hisse senetleri sunlar:
Netas: GSM ihaleleri teknoloji hisse senetlerini hareketlendirdi. netas, bus ektor icin uretim yapmasa da ana sirketi Nortel`den bu urunleri ithal etmesi bekleniyor. Sirket ayrica Turk telekom`un 2001 yilinin sonuna kadar tamamlanacak 266 milyon dolar degerindeki 2 milyon adet sabit hat ihalesini kazandi. Satislarininy uzde 50`sini yapan Sirketin ihracatinin toplam ciro icindeki payi ise yuzde 215. Bu sirketin hisse senetlerini alti teknik analiz uzmani yatirimcilara oneriyor.
Alcatel Teletas: Netas`la birlikte telekomunikasyon sektorunde yer alan Alcatel Teletas da bes teknik analizci tarafindan yatirimcilara oneriliyor. Gecen yil beklenilen performansin altinda geciren sirket, ekonominin duzelmesiyle her yil reel olarak yuzde 20 buyume hedefliyor. GSM sektorunde yer alan sirketlerin sayisinin artmasiyla birlikte, Alcatel Teletas`in musteri porftoyunde de gelisme olacak. Sirketin bu yilki ceiro hedefi 200 milyon dolar. Ayrica sirketin, Turk Telekom`un fibor optik altyapi sistemi ihalesinin yaklasik 140 milyon dolarlik kismini almasi bekleniyor.
Ford Otosan: Ticari arac sektorunde lider konumdaki Ford Otosan`in pazarinda yuzde 25 payi var. Sirket, 2001 yilinda toplam 650 milyon dolara malolacak Kocaeli`ndeki fabrikasini tamamlayip oraya gecmeyi planliyor. Bu fabrikanin tamamlanmasiyla yilda 2.5-3 milyar dolarlik ciro hedefliyor. Ticari arac pazarindaki canlanmadan olumlu etkilenen Ford Otosan`in ilk uc aylik satislarinda yuzde 20`lik artis oldu.
YKB: GSM`de pazarin yuzde 70`ini elinde bulunduran Turkcell`in yaz aylarinda hisselerini halka arz etmesi bekleniyor. Yuzde 15`ini halka arz edecek sirketin, bu satistan 2.5-3 milyar dolar gelir elde edecegi tahmin ediliyor. Yapi Kredi Bankasi, Turkcell`in yuzde 12.8`ine sahip. Bu halka arz nedeniyle GSM ihalesinde oldugu gibi YKB hisselerinin de hareketlenebilecegine dikkat cekiliyor.
Is Bankasi (C): GSM ihalesi surecinde yukari hareket eden ve yatirimcisini sevindiren Is bankasi, Petrol Ofisi ihalesinden sonra bu ihaleyi de kazandi. buyuk bir holding gorunumundeki sirket, kisa ve orta vadede finansal acidan buyuk yuk altina girdi. Ancak sirketin uzun vadeli beklentileri cok yuksek.
Sabanci Holding: 2002 yilina kadar her yil yuzde 16 buyume hedefliyor. Bunu da agirlikli olarak perakende, enerji ve telekomunakisyon alanlarinda gerceklestirmeyi planliyor. Bu yil acilacak olan sekiz yeni Carrefoursa`nin, holdingin performansini olumlu etkilemesi bekleniyor.
Tupras: Yillik 27.6 milyon ton ham petrol isleme kapasitesiyle Avrupa`nin en buyuk yedinci sirketi. yuzde 70 olan kapasitesini Eylul 2000`e kadar yuzde 90-100`lere cikarmayi planliyor. Sirketin bu yilki ciro hedefi, 9.5 milyar dolar. Bu ciroyla sirketin yil sonunda 395 trilyon lira net kar aciklayacagi hesaplaniyor.
Tofas Oto Fabrika: 1999 yilini sektorel gelismelerin de etkisiyle kotu geciren Tofas Oto Fabrika toparlanma surecinde. Sirket bu yil, cok amacli hafif ticari arac uretimine baslayacak. bu aracin dunyadaki tek uretim merkezi Turkiye olacak. Uretim agirlikli olarak ihracata kaydirilacak.
Vestel: Dunyanin ucuncu buyuk elektronik sirketi olmayi hedefleyen Vestel`in bu yilki televizyon uretim plani 10 milyon adet. Sirketin bu yilki ihracat hedefi ise 1 milyar dolar. Bu yil kendi markasiyla klima pazarina da giren Vestel`in 30 bin adetlik satis rakamina ulasmasi bekleniyor.
Aksigorta: ISO 9001 belgesi bulunan Aksigorta, toplam 625 bin policeye sahip. Deprem sonrasinda getirilen zorunlu deprem sigortasi, sektorun onde gelen sirketi olan Aksigortayi da olumlu etkileyecek.
Akcansa: Dort fabrikasinda yillik toplam 7 milyon 500 bin tonluk cimento uretim kapasitesine sahip. Sirket, cimento ve hazir beton sektorunde Turkiye`nin en buyuklerinden biri. Ozellikle deprem konutlarinin yapimina baslamasiyla birlikte, Marmara Bolgesi`nde faaliyet gosteren sirketin satislarinda ciddi bir artis bekleniyor.
Arcelik: Arcelik-LG Klima`nin yillik 300 bin adet kapasiteli Gebze fabrikasi 25 Mayis`ta uretime basliyor. Bu yatirimla ayni cati altinda split ve pencere tipi klima uretimi yapan turkiye`deki tek fabrika kuruldu. Sirket bu yatirimla klima pazar payini yuzde 50`ye cikarmayi hedefliyor. Arcelik, bu yil 1.5 milyar dolar ciro hedefliyor. Yilbasinda reel olarak yuzde 5 buyume hedefleyen sirket, satislardaki artis nedeniyle bu orani yuzde 10`lara cikardi. Arcelik, toplam satislarinin yuzde 18`ini ihracattan elde etmeyi planliyor.
EGS GMYO: Is merkezi ve alisveris merkezi projeleri konusunda yogunlasan ve bu alan disina cikmayan EGS GMYO, artik konut projelerine de yonelmek istiyor. bundaki en onemli etken de uzun vadeli konut finansmani konusunun Turkiye`de de yayginlasacagi beklentisi. Sirket bu amacla oncelikle Istanul`da orta kesime hitap edecek ve 100 milyon dolara mal olacak bir projeyi hayata gecirmeyi planliyor. EGS GMYO`nun bu proje icin arsa arayislari devam ediyor.
Koc Holding:Holding, enerji ve ozellikle telekounakisyon alanlarinda yogunlasmak istiyor. Dorduncu GSM ihalesinden cekilen Holding`in Turk Telekom ihalesinet eklif vermesi bekleniyor. Bu da sirketin hisse senetlerini olumlu yonde etkileyecek bir unsur olarak ortaya cikacak.
Net Turizm: 1999 yilinda turizm sektorunde yasanan daralmanin ardindan bu yil bir hareketlenme bekleniyor. Borsada islem goren en buyuk turizm sirketi konumundaki Net Turizm`in de bu durumdan olumlu etkilenmesi bekleniyor. Kisa vadeli borclarini uzun vadeli Eximbank kredisine cevirebilen sirketin istirakleri arasinda Merit Hoteller ve Bazaar 54 magazalar zinciri bulunuyor. (EKONOMIST)