Vergi üstüne vergi

Cep telefonlarında verginin vergisini almaya alışan Maliye, aynı oyunu şimdi ÖTV için de sahneye koyuyor.

ÖTV yasa tasarısı getirilen hali ile yasalaşırsa, Maliye`nin `toplam vergi yükü artmayacak` sözü lafta kalacak

Vergilerin basitleştirilmesi amacını güden ve verilen Niyet Mektubu ile bu konuda IMF`ye de taahhütte bulunan Maliye, bu çerçevede ay sonuna kadar Özel Tüketim Vergisi`ni (ÖTV) yasalaştırmaya hazırlanıyor. Ancak, 1 Temmuz`da yürürlüğe girmesi planlanan ÖTV tasarısı, bu haliyle yasalaştığı taktirde, halka verilen `yeni vergi yükü gelmeyecek` taahhüdü lafta kalacak. Eğer tasarı Meclis`te görüşülürken gerekli düzeltmeler yapılmazsa, çifte vergilendirmeye yol açacak. ÖTV, yürürlükteki Katma Değer Vergisi Kanunu`na göre önce KDV matrahına dahil edilecek. Ardından KDV kesilecek. Yani tüketici ödemiş olduğu ÖTV`nin ayrıca KDV`sini de verecek.

Cep`ten gelen alışkanlık

Maliye`nin sahnelediği oyun, cep telefonlarının vergilendirilmesi sırasında kazandığı alışkanlıktan kaynaklanıyor. Bilindiği gibi, verginin vergilendirilemeyeceği temel kuralını hiçe sayan Maliye, yeni bir uygulama icad edip, `Deprem Vergisi` olarak bilinen `Özel İletişim Vergisi`ni KDV matrahına dahil etmiş, böylece devlet `verginin vergisini` almaya başlarken cep telefonu abonelerinin vergi yükü de yüzde 4.5 oranında artmıştı.

Vatandaş nasıl güvensin?

Şimdi Maliye, bir yandan vatandaşa `toplam vergi yükünü artırmayacağım` diye söz verirken, bir yandan da cep telefonu abonelerinin sırtından sağladığı alışkanlığı ÖTV`yi getirirken yine sahneye koyuyor. Buna karşılık Maliye, devlete güvensizlik yüzünden piyasalarda yaşanan tedirginliği hiçe sayıp, vatandaşın güvenini bir kez daha yıkmayı göze alıyor.

Görünürde niyet iyi

Görünürde ÖTV, 16 vergi ve fon kesintisini tek kalemde toplayarak sistemi basitleştirmeyi amaçlıyor. ÖTV`nin yasalaşması ile birlikte, şimdi birçok isim altında alınan Taşıt Alım ve Ek Taşıt Alım Vergisi, Çevre Fonu ve Ek Katma Değer Vergisi, Akaryakıt Tüketim Vergisi, Akaryakıt Fiyat İstikrar Fonu, Trafik Tescil Harcı, Özel İşlem Vergisi gibi vergi, resim ve harçlar tek çatıda toplanmış olacak. KDV`de yüzde 26 ve 40`lık tarifeler uygulamadan kaldırılacak. Bazı ürünlerde de şimdi yüzde 18 olan genel KDV oranının yanında ÖTV alınacak.

Örneğin otomobilden yüzde 18 KDV`nin yanısıra, motor silindir hacimlerine göre yüzde 20 ile 40 arasında değişen oranlarda ÖTV alınacak. Buzdolabı, televizyon gibi ürünler de yüzde 7 ÖTV`ye tabi tutulacak. Yani bu verginin yürürlüğe girmesiyle, diyelim ki beyaz eşya almak isteyen bir vatandaş, şu anda ödediği yüzde 26 KDV yerine, hem yüzde 7 ÖTV, hem de yüzde 18 KDV ödeyecek.

Kazık nerede gizli?

Ancak iş uygulamaya gelince, hesap biraz değişecek. Örneğin, şu anda yüzde 26`lık KDV`ye tabi tutulan bir beyaz eşya ürünü alan tüketici, ÖTV yasalaştıktan sonra yüzde 18`i KDV, yüzde 7`si ÖTV olmak üzere sanki 25 puanlık vergi ödeyecekmiş gibi görünecek. Yani tüketici, 1 puanlık düşüş varmış gibi algılayacak. Ancak ÖTV, Katma Değer Vergisi Kanunu`na göre KDV matrahına dahil edilecek. Yani tüketici ödemiş olduğu ÖTV`nin ayrıca KDV`sini de ödeyecek. Bu durumda mükerrer vergilemeden dolayı ödenecek vergi yüzde 26.26`ya çıkacak. Tüketiciye, eskisine göre yüzde 0.26`lık gizli bir yük daha gelecek.

Meclis bunu düzeltmeli

Bu oran, ilk bakışta küçük ve ihmal edilebilir gibi görünüyor. Ancak yıllık KDV gelir hedefinin 10.6 katrilyon lirası dahilde, 8.9 katrilyon lirası da ithalde alınanlar olmak üzere toplam 19.5 katrilyon lirayı bulduğu göz önüne alınırsa, büyük rakamlara ulaşacak. Ayrıca, ileride ÖTV oranlarında yapılacak küçük değişiklikler bile, daha yüksek katsayılarla tüketicilere yansıyabilecek.

Bu durumun mutlaka düzeltilmesi, Tasarı TBMM`de görüşülürken, ÖTV`nin KDV matrahına dahil edilmesi, yani vergiden vergi alınmasını önleyecek bir yasa hükmüne yer verilmesi gerekiyor. Çünkü mükerrer vergi alınması sistemin özüne de, vergileme ilkesine de, vatandaşa verilen sözlere de uymuyor.



--------------------------------------------------------------------------------



Sinan AYGÜN-Ankara Ticaret Odası Başkanı: Vergi verebilecek adam kalmayacak

Normal vergiler ödenemiyor. Bir de verginin vergisi nasıl ödenecek. Bunlar ekonomiyi görmezden geliyorlar. Böyle giderse vergi alacak adam bulamayacaklar. Özel Tüketim Vergisi`nin vergileri sadeleştirmek için getirileceğini söylediler. Ek yük getirmeyecek dediler. Ama vergiye vergi koyuyorlar. İlla bir yerlerden bir şeyler sokuşturmaya çalışıyorlar. Olan yine vatandaşa olacak. Vergi gelirini artırmanın yolu oranları yükseltmek değil düşürmektir.



--------------------------------------------------------------------------------



Uğur BÜYÜKBALKAN-TÜRMOB Başkan Vekili: Asıl sorun KDV oranlarında

ÖTV birçok vergi ve fonu tek çatı altında toplaması dolayısıyla olumlu. Ancak bazı ürünlerde avantaj sağlarken, bazı ürünlerde dezavantaj yaratabilecek. Burada asıl sorun mal gruplarıyla ilgili. Örneğin vatandaşın olmazsa olmaz ihtiyacı olan buzdolabı lüks mal sınıfında. Günümüzde zorunlu ihtiyaç olan cep telefonu, bilgisayar gibi ürünler lüks mal sınıfında. Böyle şey olmaz. Önce lüks malın ne olduğuna karar vermek lazım. Karmaşaya neden olan KDV`deki çok farklı oranları düşürmek, yat alanla orta halli otomobil alanı aynı kefeye koymamak lazım.