Visa, kart sahtekarını ‘köprü’yle yakalıyor

Visa AB Bölgesi Sahtecilik Bölüm Başkanı Robert Littas, çipli kart kullanımı yayılıncaya kadar ‘köprüleme’ ile sahteciliğe karşı mücadele verdiklerini söyledi. Littas, ‘‘Bu sıkı markaj tekniğiyle sahtecilik oranını binde 18`den, onbinde 8`e indirdik’’ dedi.

Avrupa Birliği`nde (AB) yılda yaklaşık 445.6 milyon dolarlık kredi kartı sahtekarlığı olduğunu söyleyen Visa AB Bölgesi Sahtecilik Bölüm Başkanı Robert Littas, EMV uyumlu çip kartlara geçinceye kadar ‘köprüleme’ adını verdikleri tedbirler paketiyle kredi kartı sahtekarlığının binde 18`den, onbinde 8`e indiğini açıkladı.

Türkiye`de Visa kredi kartlarının kullanımı ile ulaşılan ticaret hacminin 17 milyar doları bulduğunu söyleyen Littas ve bu rakamın Türkiye`deki boyutunun yıllık yaklaşık 9 milyon dolara denk geldiğini belirtti. Littas, Visa`nın sahtekarlıkları önlemek için Mastercard ile birlikte çalışmak için görüşmeler yapmaya başlandığını da söyledi.

Littas, Türkiye`de en çok karşılaşılan sahtecilik türünün sahte kartlar olduğunu ve en çok mücevherciler, turistlerin çok alışveriş yaptıkları yerler, süpermarket ve benzin istasyonlarında kullanıldığını bildirdi.

Visa International`ın İstanbul`da düzenlediği ‘Kart Sahteciliğiyle Mücadele’ konulu toplantıda konuşan Littas, uygulanan önlemler sonucunda sahtecilik artış oranlarında reel düşüş kaydedildiğini belirtti.

Daha önce Interpol Mali Suçlar Bölümü`nde hukuk düzenlemeleri alanında üst düzey görevde de bulunan Littas, Visa`nın işlem hacminin 2 trilyon doları geçtiğini, AB içinde de 579 milyar dolar olduğunu söyledi.

Visa`nın Türkiye`deki yıllık cirosunun 17 milyar dolar olduğunu açıklayan Littas, işlem sayısının da dünyada 28 milyar, Türkiye`de de yarım milyar rakamına ulaştığını belirtti.

Türkiye`de Visa kart sayısının 17, AB`de ise 178 milyon olduğunu anlatan Littas, kart sahteciliğiyle mücadele çalışmaları kapsamında, Visa`nın sahtecilik eylemlerini kontrol altına alacağını, EMV uyumlu çip kartlara geçilene kadar, köprüleme adı verilen detaylı bir planı yürürlüğe koyduklarını söyledi.

ARTAN SAHTECİLİKLER

Robert Littas, ‘‘AB bölgesinde kart ihraç eden bankaların sahtecilik kayıtları geçtiğimiz yıl 445.6 milyon dolar olarak seyretti. AB bölgesindeki işyeri anlaşmalı bankaların sahtecilik kayıtları ise 408.9 milyon dolar tutarında oldu’’ dedi.

Littas, yıllık bazda en hızlı artan sahtecilik türlerinin başında ise yüzde 43 ile sahtecilik-kopyalama, yüzde 40 ile banka tarafından gönderilen kartların kullanıcının eline ulaşmadığı durumlarda gerçekleşen sahtecilik işlemlerinin geldiğini söyledi.

Her 2 bin 500 işlemden birinde sahtecilik olduğuna işaret eden Littas, sahte başvurularla sahteciliğin gittikçe artığını ve bunun İngiltere ile ABD`de çok görüldüğünü kaydetti. Türkiye`de ise 21 bin işlemde bir sahtecilik görüldüğünü vurguladı.

Kartın kullanıcının eline ulaşmadığı yerde gerçekleşen sahteciliğin Türkiye`de çok fazla görülmediğini söyleyen Littas, internetle sahteciliğin henüz çok yüksek olmadığını, internetin gelecekte daha güvenli bir alışveriş ortamı haline geleceğini anlattı.

Manyetiğin ömrü doldu sahtecilik arttı

Kredi kartında sahteciliğin artmaya başlamasının en önemli sebebini, manyetik şerit teknolojisinin sonuna gelinmesi olarak açıklayan Visa AB Bölgesi Sahtecilik Bölüm Başkanı Robert Littas, artık sektörün yeni bir teknoloji kullanması gerektiğini, o yüzden de EMV uyumlu çipli kartlara geçtiklerini ifade etti. Littas, İngiltere`nin şu an da AB içinde çipli kart ihraç eden tek yer olduğunu, ayda 5 milyon işlemi geçtiklerini, Danimarka`da ATM`lerde EMV uyumlu çip kartların kullanıldığını söyledi.

Fransa`nın 10 yıldır kendi çiplerini kullandığını ve bu yüzden bu ülkede sahtecilik rakamlarının çok düşük olduğuna dikkat çeken Littas,‘‘Çip kartlara geçişte Avrupa şu anda öncü. Dünyanın geri kalanı da Avrupa`yı yakından takip ediyor’’ dedi.

Kredi kartında ‘kara liste’ 800 bine çıktı

Kullandıkları tüketici kredisi ya da kredi kartı borçlarını hiç ödemedikleri yada zamanında ödemedikleri için Merkez Bankası tarafından, `uzun bir süre yeni kredi verilmemek` üzere hazırlanan kara listeye alınanların sayısı aralık ayında gelen 22 bine yakın yeni ismin de eklenmesiyle yılın sonunda 792 bini aştı.

Bankaların, bireylerin kredi kartı ve tüketici kredisi taleplerini değerlendirirken bakıp, ismi bulunanları reddettikleri listeye geçen yıl Aralık ayında 21 bin 681 yeni isim daha eklendi. Böylece Kasım 2001 sonunda 775 bin 617 olan kara listedekilerin sayısı, 792 bin 103`e kadar yükseldi. Ekonomik krizin, şirketlerin olduğu gibi tüketicilerin de kredi geri dönüşlerini olumsuz etkilediği 2001 yılında listeye eklenenlerin sayısı ise 375 bin 191 bin kişiye ulaştı. 2001 yılında bankaların tüketici kredileri ve kredi kartlarından kaynaklanan batık durumdaki alacaklarının toplam tutarı ise 182 trilyon liradan 337 trilyon liraya kadar yükseldi.

Merkez Bankası`nın verilerine göre, 2001 sonu itibariyle listede ismi bulunanların 514 bin 104`ünü borcunu hiç geri ödemeyenler, 277 bin 361`ini ise geç geri ödeyenler oluşturuyor. Bu kapsamda listeye 2001 yılında eklenenlerin 294 bin 492`si borcunu ödemeyenlerden, 80 bin 699`u ise gecikmeli olarak ödeyenlerden oluştu.

‘Köprüleme’ nedir?

Visa`nın ‘köprüleme’ adını verdiği sistem, kredi kartı ile ilgili bütün unsurlar arasında yakın iletişim olarak özetleniyor. Robert Littas, bu sistemi açıklarken, ‘‘Bu paket, kilit alanlarda risk ve kayıpların en aza indirilmesi için kanıtlanmış Visa hizmetlerinin kullanılması ve üyeler, hükümetler, kamu yetkilileri, kanun koyucular ve endüstri temsilcileri arasında daha yakın işbirliği kurulması için tasarlandı’’ dedi. Bu planda, teknolojik olarak alınan önlemlerin yanısıra, kart kullanıcılarını ve işyeri sahiplerini, sahtecilikle mücadele konusunda bilinçlendirmenin yer aldığı, ayrıca yeni yasal düzenlemelerin de yapılması gerektiği ifade edildi.