Bakû-Ceyhan Bizi Güçlendirecek

Ülkesinin, yabancı yatırımlar için dünyanın en cazip 20 pazarından biri konumuna geldiğini belirten Kazakistan Büyükelçisi, Türkiye`nin büyük sermaye şirketleriyle beraber küçük ve orta çaptaki firmaların yatırım yapmaları için gereken önlemlerin alınacağı mesajını verdi.

Kazakistan`ın Ankara Büyükelçisi Kayrat Sarybay , Kazak petrolü olmadan Bakû-Ceyhan petrol boru hattı projesinin verimli olmayacağına işaret ederek ``Bakû-Ceyhan, yalnız bölge ülkelerinin bağımsızlık ve güvenliğini pekiştirmek açısından değil, ülkelerarası ticari-ekonomik ilişkilerin derinleştirilmesi ve bu ülkelerde yaşayan halkların refah düzeyinin yükselmesi açısından da stratejik önem taşımaktadır`` dedi.

16 Aralık`ta bağımsızlık ilanının 9. yıldönümünü kutlayan Kazakistan`ın Ankara Büyükelçisi Sarybay, ülkesinin son dönemde katettiği ilerleme ve karşılaştıkları sorunlar ile Türkiye-Kazakistan ilişkilerini değerlendirdi. Sarybay`ın verdiği bilgiler ana başlıkları ile şöyle:

Demokrasi ve serbest piyasa hedefi: Kazakistan, bağımsızlık ilanının ardından iki hedef belirledi. Birisi bağımsız ve egemen devleti inşa etmek, diğeri ise yeni ekonomik düzeni oluşturmaktı. Bu yönde köklü siyasi ve ekonomik reformlar gerçekleştirildi. Kısa sayılabilecek bir dönemde Kazakistan uluslararası toplumda layık olduğu yere sahip olabildi. Bugün, planlı ve bağımlı ekonomiden liberal piyasa ekonomisine geçiş büyük ölçüde tamamlanmış durumda. Geçen 9 yılda serbest seçimlerin, çok partili sistemin, bağımsız yargı organlarının, 2500`den fazla sivil toplum örgütünün, bağımsız medyanın faaliyet gösterdiği bir topluma büyük ölçüde ulaştık.

Türkiye ile dinamik ilişkiler: Türkiye, 9 yıl önce Kazakistan Cumhuriyeti`nin bağımsızlığını tanıyan ilk ülke olmuştu. Bugün de demokratik reform çabalarımıza büyük destek veriyor. Kardeş Türkiye ile işbirliğimiz, her alanda dinamik bir şekilde gelişmekte. Cumhurbaşkanlarımız, son 1 yıl içinde üç kez görüştüler. İki kardeş devletin çıkarlarının önemli ölçüde örtüştüğünü gösteren benzeri temasların sonuçlarını gözardı etmek mümkün değil. Kazakistan`ın böylesine verimli ilişkiler kurduğu başka bir ülkeyi göstermek çok zor.

Orta Asya`nın en cazip pazarı: Kazakistan, Sovyetler Birliği`nin parçalanması sonucundaki ciddi ekonomik kriz ortamından, alınan köklü önlemler sayesinde çıktı. Dünya Bankası, bugün yabancı yatırımlar için dünyanın en cazip 20 ülkesinden birinin Kazakistan olduğunu işaret etmektedir. Kazakistan kamu ekonomisi özelleştirme sürecini büyük ölçüde tamamlamış olup üretimin yüzde 75`i özel sektör tarafından sağlanmaktadır. Ekonomiye yabancı yatırımların çekilmesi, Kazakistan`ın gelişme önceliklerindendir. Uluslararası uzmanların tespitlerine göre Kazakistan, Orta Asya`ya yapılan bütün doğrudan yatırımların yüzde 80`ini ekonomisine çekmiş bulunuyor.

Türk yatırımları 4. sırada: Şu anda Kazakistan`da 300`ün üzerinde Türk şirketi ve Türk-Kazak ortak işletmesi ticari faaliyetlerini sürdürmekte. Türkiye, Kazakistan Cumhuriyeti`nin en büyük yatırım ortaklarından biridir. 1993-1999 yılları arasında Kazakistan ekonomisine yapılan doğrudan Türk yatırımlarının toplam miktarı 1.2 milyar ABD Doları tutarında. Yatırımların hacmi bakımından ise Türkiye, ABD, Güney Kore ve İngiltere`den sonra dördüncü sırayı elinde bulundurmaktadır.

Türk yatırımları artık yeni komünikasyon teknolojilerine, bankacılık ve ticaret sektörüne, turizm alanına, gıda ve hafif sanayiye yöneliyor. Türkiye`nin büyük sermaye şirketleriyle beraber küçük ve orta çaptaki firmaların Kazakistan`a yatırım yapmaları için gerekli tedbirleri almayı düşünüyoruz. Bu bağlamda TİKA ve DEİK`in, KOBİ`ler arasındaki işbirliğini geliştirme projesi büyük önem kazanmaktadır.

Afganistan, istikrarsızlık potansiyeli: Kazakistan`ın hiçbir komşu devletle toprak veya başka sorunları bulunmasa da bölgedeki istikrarı ve güvenliği tehdit eden unsurların bulunduğu da bir gerçek. Bunlardan birçoğu Afganistan`dan gelmekte, uzun yıllar süregelen istikrarsızlık, yıkım ve çaresizlikten kaynaklanmakta. Dünya kamuoyu, BM ve AGİT gibi önemli uluslararası örgütlerin, Afganlılara, Afganistan`ın güvenli barış ortamında gelişebileceğini ve sosyo-ekonomik canlanmanın gerçek perspektifini kesin çizgileriyle göstermeleri gerekir. Türkiye, Kazakistan`ın Avrasya alanında güvenliği sağlayacak yapıyı oluşturma çabalarını anlayışla karşılayarak desteklemektedir. Bundan memnuniyet duyuyoruz. (CUMHURİYET)