ABD tipi kapitalizm Avrupalıların korkulu rüyası oldu

Avrupalılar mortgage krizinin sarstığı ABD`nin kapitalizm modelinin Avrupa`ya yayılmasından endişe duyuyor. Ülkelerinin ekonomik geleceği konusunda karamsar  olan Avrupalılar kıta ekonomisine az da olsa güvenmeye devam ediyor.

REFERANS

ABD`de batık mortgage kredilerinin neden olduğu krizin küresel finans piyasalarını çalkantıya sürüklemesinin ardından Avrupa`yı olası krizden korunma endişesi sardı. Kredi sıkışmasının İngiltere`ye de bulaşması Avrupa ülkelerinde ekonomik yapının tartışmaya açılmasına neden oldu.

İngiltere`nin prestijli yayın kuruluşlarından Financial Times (FT) ile Harris Araştırma Şirketi`nin gerçekleştirdiği ankette Avrupalıların ABD tipi kapitalizmin kıtalarına egemen olmasından endişe duydukları ortaya çıktı.

Anket sonuçlarına göre, küresel tedirginliğin etkisiyle kıta ekonomisinin geleceğine ilişkin pek çok alanda karamsar olan Avrupalıların en büyük korkusu ekonomik açıdan ABD`ye daha çok benzemek. Ankette Avrupalı katılımcıların pek çok soru arasında en kesin ve net cevaplar verdiği soru, Avrupa ekonomisi ABD ekonomisine daha çok benzemeli mi? sorusu oldu. Bu soruya Almanların yüzde 78`i, Fransızların yüzde 73`ü İspanyolların ise yüzde 58`i Hayır yanıtını verdi. Ancak  ABD`lilerin yüzde 30`u Avrupa ekonomisinin ABD`ye daha çok benzemesi gerektiğini düşünüyor.

AMB`ye `biraz` güven var 

Avrupa ekonomisinde son dönemde kaydedilen olumlu ivme ile canlanma da Avrupalıların tedirginliğini hafifletmeye yetmiyor. Avrupalılar kıtanın ekonomik açıdan düzgün bir gidişatı olduğuna inanmıyor. Uzmanlara göre, Avrupalıların kıta ekonomisinin geleceği konusunda bu denli ku şkucu olmalarının en önemli nedeni finansal piyasalardaki çalkantının yanı sıra euronun rekor düzeyde değer kazanması.

Avrupa Merkez Bankası (AMB) Başkanı Jean-Claude Trcihet`in her fırsatta kıta ekonomisinin geleceğine ilişkin olumlu öngörülerinin altını çizmesine rağmen Avrupalıların ekonomideki büyümede yavaşlama beklentisi tırmanışta. 6 ile 17 Eylül arasında yapılan ankette Fransız, İspanyol ve İtalyan katılımcıların ülkelerinin ekonomik beklentileri konusunda umutsuz oldukları sonucuna ulaşıldı.

Bu noktada Avrupalıların kıta ekonomisinin geleceğine kendi ülkelerinin ekonomisine nazaran daha iyimser baktıkları dikkati çekti.  Avrupalılar AMB`nin temel görevlerini yerine getirmedeki kapasitesine az da olsa inandıkları mesajını verdi. Ankete göre, Avrupalılar AMB`nin enflasyonla mücadele ile ekonomik büyüme konusunda AMB`ye biraz güvendiklerini kaydetti. Avrupalı katılımcılar arasında ülke ekonomilerine güvendiklerinin altını çizen Almanlar istisna oluşturdu. Hatta anket sonuçlarına göre, Almanlar kendi ülkelerinin ekonomisine ABD`lilerden daha çok güveniyor. 

Asya`yla rekabet umudu sürüyor

Anketin ortaya çıkardığı bir diğer ilginç sonuç ise Avrupalıların çok uluslu şirketleri hükümetlerden daha güçlü gördükleri inancına sahip olmaları. Ancak Avrupalılar bir taraftan dev şirketlerin sağlamlığına ilişkin inançlarının altını çizerken diğer taraftan da hükümetlerin işçileri koruyan düzenlemeleri artırması ve bu konuda daha etkin olması gerektiğini savunuyor.

ABD ekonomisine daha fazla benzememe konusunda net bir tutum sergileyen Avrupalıların kıtanın hızla büyüyen Çin ve Hindistan gibi Asya piyasaları hakkındaki görüşleri ise bu denli net değil. Avrupa`nın Asya`nın yıldızlarıyla etkili bir biçimde rekabet edip edemeyeceği sorusuna Fransızların 3`te 2`si olumsuz yanıt verirken diğer ülkelerin buı konuda az da olsa umut taşıdıkları ortaya çıktı.

Öte yandan , serbest piyasa ile kapitalist ekonominin en iyi sistem olup olmadığına ilişkin soruya Alman ve İspanyolların büyük çoğunluğu evet yanıtını verirken Fransız ve İtalyanlar aksi yöndeki kanaatlerini bildirdi. Ancak İngilizlerin bu konuda net bir tutum sergilemedikleri ortaya çıktı. İngilizlerin de kapitalist ekonomik sisteme küçük bir farkla da olsa destek verdiklerinin altı çizildi.