2.5 katrilyonluk güven testi

Önceki hafta Merkez Bankası`nın satış ihaleleri ile müdahale etmesine rağmen yüzde 6 oranında değerlenen dolar, bu haftaya da hızlı başladı. Başarılı bulunan takas ihalesi gibi FP`nin seçim gerektirmeyecek şekilde kapatılmasının da gevşetemediği dolar, haftanın ilk günü 23 bin lira birden yükselerek 1 milyon 300 bin sınırına dayandı. Merkez Bankası`nın belirlediği 1 milyon 299 bin liralık kur, resmi olarak ulaşılan en yüksek seviye oldu. Dolar 21 Şubat tarihinden bu yana yüzde 88.7 değer kazanırken, marktaki artış yüzde 77.5 oldu. Bankalar arası piyasada bugün vadeli en iyi alış kotasyonu 1 milyon 303 bin lire ile ABN Amro ile tarafından girildi. Bugün düzenlenecek olan Hazine ihalesinin yarattığı tedirginliğin yanı sıra döviz piyasasındaki hareketlilikten de etkilenen hisse senedi piyasası 314 puan gerilerken, faizler de yaklaşık 1 puan arttı.

Dolarda spekülatif alımlar
Merkez Bankası dışında sadece bir - iki yerli bankanın satıcı konumda olduğu döviz piyasasında sendikasyon kredilerinin geri ödemesinin yanı sıra spekülatif alımlar da tedirginlik yaratıyor. Tüm yabancı bankaların alıcı konumda olduğu ve Merkez Bankası`nın geçen hafta yaptığı 846 milyon dolarlık satışa rağmen tansiyonu düşüremediği döviz piyasasında itfa sonrası kalacak paranın bir kısmının bile dolara yönelebileceği beklentisi talebin devam etmesine neden oldu. Geçtiğimiz hafta Net Uluslararası Rezervler (NUR) kriterine göre önemli bir miktarda satış yapan Merkez Bankası, piyasaya dün müdahale etmezken dolar kapanış kurunu ise 1 milyon 299 bin lira olarak açıkladı. Buna göre lira dolar karşısında bir günde yüzde 1.8 oranında değer kaybederken, 21 Şubat`a göre değer kaybı da yüzde 47`ye ulaştı.

`Alıcı çok, satıcı yok`
Sendikasyon geri ödemeleri ve dönem sonu ihtiyaçlarının da piyasada devam eden bir talep kaynağı oluşturduğuna dikkat çeken uzmanlar, itfanın da etkisiyle dövizde hafta boyunca dalgalı bir seyirini olabileceğini ifade ettiler. İçlerinde büyük bir yerli bankanın da yer aldığı bir grubun pozisyon almadan sadece piyasayı yükseltmeye çalıştığını belirten Garanti Bankası Hazine Müdürü Sinan Akıman, Alıcı çok, satıcı yok. Satmaya niyeti olan da zirveden satmak istiyor ve elinde bekletiyor. Bir de spekülatif olarak döviz alan bir grup banka var ve bu seviyeden yeni pozisyon yapmıyorlar. Sadece piyasayı yükseltmeye çalışıyorlar dedi. Yabancı bankaların hepsinin alış pozisyonunda olduğuna değinen Akıman, dolardaki bu yükselişte spekülatif alımların da büyük bir etkisi olduğunu vurguladı. Zorunlu olarak döviz alması gereken bankalar var ve bunlar fiyat ne olursa olsun almak zorunda. Türk bankaları arasında alıcı tek bir büyük banka var. Bu nedenle Merkez Bankası`nın satışları da yetmiyor diyen Akıman, Telekom atamaları da yapıldığında Meclis`ten geçirilmesi gereken yasa kalmayacağını hatırlatarak, itfa sonrası dövize giden paranın son Türk lirası olduğunun altını çizdi. Sendikasyon ödemelerinin temmuzun ikinci yarısına kadar tamamlanacağını vurgulayan Akıman, Dolayısıyla temmuzun ikinci yarısından itibaren sendikasyondan kaynaklanan döviz talebi duracak diye konuştu.

Borsada düşüş sürüyor
Öte yandan geçtiğimiz hafta yüzde 6 oranında değer kaybeden ve FP`nin seçim gerektirmeyecek kapatılma kararını olumlu karşılaması beklenen borsa, Hazine ihalesi, Telekom yönetiminin atanması, siyasette oluşacak yeni dengenin yanı sıra döviz piyasasındaki hareketlik nedeniyle haftanın ilk gününü tedirgin geçirdi. Haziran ayı enflasyon rakamları ile IMF açıklamalarının da beklendiği borsada endeks günü 314 puanlık kayıpla 10.805 seviyesinden kapattı. hisse senetleri ortalama yüzde 2.8 oranında değer kaybederken, işlem hacmi 161 trilyon lira oldu. Bono piyasasında ise faizler ihale öncesinde dar bir alanda hareket etti. Piyasada en aktif kağıt olan 6 Mart 2002 vadeli bono haftaya bir puanlık yükselişle girdi ve bileşik faizi 82.33 oldu.