Güncelleme Tarihi:
HAZİNE ve Maliye Bakanı Dr. Nureddin Nebati gazetelerin Ankara temsilcileriyle kahvaltıda buluştu. Bakan Nebati EYT’nin maliyetinden yeniden yapılandırmaya, enflasyonla mücadeleden CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun net hata noksan ile ilgili iddialarına kadar birçok başlıkta soruları yanıtladı.
Hazine Bakanı Nebati, EYT’nin 2023 yılı maliyetinin 255 milyar lira olduğunu açıkladı:
EYT BÜTÇESİNİ 31 ARALIK’TA KASAYA KOYDUK
- Aralık ayına kadar EYT düzenlemesi için 2023 bütçesine yönelik çok sıkı tedbirler aldık.
- Bana “Türkiye Cumhuriyeti Hazine ve Maliye Bakanı olarak bu ödemeyi yapacaksın” dediklerinde hazır olmam gerekiyordu. 31 Aralık’ta biz EYT’nin bu yılki yükünü kasaya koyduk.
- Emekli ve memurlara 1 puanlık iyileştirmenin maliyeti 19 milyar lira, 15 puana yakın bir maliyet eklendi; 270 milyar lira. EYT düzenlemesi için 2023 bütçesine yönelik çok sıkı tedbirler aldık. EYT’nin bütçeye maliyetini de bu yıl için 255 milyar lira olarak hesapladık, kasada hazır duruyor. Buna KGF kefaletleri dahil değil.
GIDADA FİYAT ARTIŞININ GEREKÇESİ YOK
Türkiye’nin en önemli gündem maddesi enflasyon, özellikle de gıda enflasyonu. Diğer yandan hükümet borç yapılandırmasıyla da rahatlama sağlamayı amaçlıyor. Bakan Nebati’nin bu iki konudaki açıklamaları ise şöyle oldu:
- Gıdada fiyatları artıracak bir gerekçe yok.
- Gübre, mazot fiyatları geçen yılın altında.
- Personel giderleri hariç herhangi bir yerde artış söz konusu değil.
- Gıda fiyatlarındaki artışın kontrol edilebileceğini öngörüyoruz.
HAZIR TAKIMI TERCİH EDİYOR
Bu aralar kadın modası, erkek stili pantolon yelek… Bakan Nureddin Nebati ile fotoğrafı önce ceketiyle çektirdik, sonra yeleği fark edince ceketini çıkardı. “Aynı stil olsun” diyerek poz verdik. Benimki özel dikim, Bakan Bey ise hazır takımı tercih ediyormuş.
40-50 YILDIR TAHSİL EDİLEMEYEN KAMU ALACAKLARI VAR
- 40-50 yıldır tahsil edilemeyen kamu alacakları var ve bunun da kamu üzerinde bir yükü bulunuyor.
- Bu sebeple yapılandırmada 2 bin liranın altındaki alacakların temizlenmesi yönünde düzenlemeye gittik.
- Sadece bu düzenleme 7.9 milyon kişiyi ilgilendiriyor.
KILIÇDAROĞLU’NA: BUNLAR KENDİ ÜLKESİNİ İZAN EDEN ÇOK AĞIR SUÇLAMALAR
Bakan Nebati, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun Türkiye’nin net hata noksan ile ilgili iddialarının sorulması üzerine de şöyle yanıt verdi:
- Net hata noksan suçlamalarıyla başladı, sanki bu ülke kara para aklıyor, uyuşturucu parasıymış gibi ifade eden cümleler kullandı.
- Türkiye Cumhuriyeti’nin muhalefet partisinin genel başkanının söylediği bu ifade, kendi ülkesine izan eden çok ağır suçlamalardır.
- Sanki bir tek Türkiye’de net hata noksan varmış gibi bir suçlamada bulundu, gerçekten üzüldüm. Ülkesine azıcık saygı duyan, azıcık seven, milliyetçilik duygusunu yaşatan biri o ifadeleri kullanmazdı.
- 2021 verilerine göre ABD’deki net hata noksan 137 milyar dolar, 2021’de GSYH’ye oranı binde 6; Almanya 60 milyar dolar net hata noksan, GSYH’ye oranı yüzde 1,4; İngiltere 25,5 milyar dolar, yüzde 0,8; Türkiye’nin net hata noksanı 2002’de 1,4 milyar dolar binde 2, 2022’de bu rakam 21 milyar dolara çıkıyor, GSYH’ye oranı yüzde 1.5 civarında olacak. İngiltere’nin net hata noksanı aynı dönemde 25 milyar dolardan 69 milyar dolara, Almanya’nınki ise 60 milyar dolardan 88 milyar dolara çıktı.
İHALELER ŞEFFAF, ÖDEMELER BANKA ÜZERİNDEN YAPILIYOR
Bakan Nebati, Kılıçdaroğlu’nun bazı kamu ihaleleriyle “5’li çete” olarak tabir ettiği gruplara haksız kazanç sağlandığı iddialarına yönelik soruları da yanıtladı:
- Nitelediği kişiler sadece Türkiye’de iş yapmıyorlar, yurtdışında da iş yapıyorlar, bazı illerde belediyelere de iş yapıyorlar.
- İhaleler şeffaf, işlemler şeffaf, ödemeler bankalar üzerinden yapılıyor.
- Bu 90’lı yıllarda yeşil sermaye denilerek ötekileştirilen bir zihnin dışa vurumudur. Bu tür ötekileştirmeleri yapmak ve Türkiye’yi kara para cenneti olarak nitelendirmek doğru değil. Bunlar ülkeye kasten zarar vermek için kullanılan cümlelerdir.
MAKROEKONOMİK GÖSTERGELERİMİZ HERHANGİ BİR OPERASYONA AÇIK DEĞİL
Nureddin Nebati, Türkiye’nin 20 Aralık’a kadarki döviz kuru ataklarını hak etmediğini, makroekonomik göstergelerin hiçbirinin Türkiye’nin o duruma düşmesini gerektirecek bir altyapı sunmadığını belirtti. Nebati, “Türkiye’de seçimleri etkileyecek herhangi bir ekonomik operasyon riski görüyor musunuz” şeklindeki soruyu ise şöyle yanıtladı:
- Türkiye’nin makroekonomik göstergeleri herhangi bir operasyona açık değil, yapılan operasyonların bir karşılığı olmaz.
- Biz ocak ayında borçlanmaya çıktık, 2 milyar 750 milyon dolar borçlandık.
- Borçlanmalarımızı devam ettiriyoruz.
- Merkez Bankası rezervlerimiz çok kuvvetli. Makroekonomik göstergelerde bir sıkıntımız yok.
- Parasal olarak operasyon çekebilecekleri hiçbir alan yok.
HAZİNE BAKANI’NDAN 6’LI MASA’YA EKONOMİ SORULARI
- Muhalefetin yol haritasına baktım; enflasyonu nasıl önleyeceklerine ilişkin bir yol haritaları yok.
- 6’lı Masaya da 6’lı Masa’nın ekonomistlerine de açık çağrıda bulunuyorum: Enflasyonu düşüreceğiz diyorlar, bunun için enstrümanlarınız nedir? Açıklasınlar; faiz artıracak mısınız artırmayacak mısınız? Faiz artıracaksanız ne kadarlık bir artırım düşünüyorsunuz?
- Manşet enflasyonla iletişimi nasıl olacak? Bunlarla işsizlik ve kapanan şirket sayısı ne kadar artacak?
- Dövizle ilgili de IMF’den borç almayı tasarlıyorsanız ne kadar alacaksınız? Buna ne kadar faiz vereceksiniz? Bu ithalatı-ihracatı ne kadar etkileyecek? Bunları hiç kullanmıyorlar.
İZMİR İKTİSAT KONGRESİ YÜZYIL SONRA AYNI BİNADA TOPLANIYOR
Cumhuriyet’in ilanından hemen sonra 17 Şubat 1923 tarihinde İzmir İktisat Kongresi toplanmış ve yeni Türkiye’nin ekonomi politikalarına yön verilmişti. Şimdi tam 100 yıl sonra aynı tarihte, yani 17 Şubat’ta yeniden toplanacak. 4 Mart’a kadar sürecek kongre, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yapacağı açılışla başlayacak. Aralarında 15 ülkeden katılımcıların da bulunduğu 150’den fazla akademisyen, iş insanı, bürokrat, basın mensubu, profesyonel ve sivil toplum ile sektör temsilcisi de kongreyi izleyecek. Bakan Nebati kongre ile ilgili Atatürk’ün “Siyasî, askerî muzafferiyetler ne kadar büyük olursa olsunlar, iktisadi muzafferiyetler ile taçlandırılmazlarsa elde edilen zaferler payidar olamaz, az zamanda söner” sözünü hatırlatarak, şunları söyledi:
Cumhuriyetimizin kuruluş arifesinde alınan Misak-ı İktisadi kararlarının önemli bir kısmı esasen bugün de bizlere yol gösterici niteliktedir.
Bugün de hem ülkemiz hem de dünya tarihi için, yine kritik bir dönüm noktasındayız. Neredeyse İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana küresel ölçekte ekonomide yaşanan en derin sarsıntılarla mücadele ettik.
Tüm bu küresel değişimleri bir fırsata çevirerek, ülkemizin yeni ve daha üst bir dengeye ulaşmasını garantilemek için 20 Aralık 2021’de Türkiye Ekonomi Modelimizi devreye aldık.
Yatırım, istihdam, üretim ve ihracat rakamlarımızın neredeyse tamamında Cumhuriyet tarihimizin en iyi seviyelerine ulaşmış durumdayız.
OTOPARKA ÇEVRİLEN TARİHİ BİNA HİZMETE AÇILIYOR
İzmir İktisat Kongresi, 1923’te inşa edilen tarihi binada yapılacak. Nasıl mı? Yanıt Nureddin Nebati’den:
Kongrenin düzenlendiği tarihi bina ne yazık ki 1979’da yıkılmıştı. Yerinde, yakın zamana kadar bir otopark işletiliyordu. İzmir Valisi Yavuz Selim Köşger’in katkılarıyla bina 1923’teki aslına uygun olarak yeniden yapılıyor. 17 Şubat günü hem açılışı yapılacak hem de kongre, 100 yıl sonra aynı binada düzenlenecek.
‘İZMİR BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİYLE BİRLİKTE HAREKET EDİLEBİLİRDİ’
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın da bir İzmir İktisat Kongresi organize ettiğini belirten Nebati, “Rekabet güzel bir şey ama bir ülke ekonomisini yöneten merkezi hükümettir, yani Ankara’dır. Bu bir ulusal program, rekabetten ziyade burada birlikte hareket edilebilirdi” dedi.
İZMİR İKTİSAT KONGRESİ’NİN GÜNDEMİ
Kongrede 100’den fazla oturum düzenlenecek. Gündem ise şöyle:
- Küresel salgın sonrası ekonomi paradigmasında yaşanan değişimden Asya’nın yükselişine;
Sürdürülebilir finanstan FinTech uygulamaları ve blockchain teknolojilerine;
- Yapay zekâdan yenilik ekosistemine;
- İklim değişikliğinden sürdürülebilir çevre ve enerji kaynaklarına,
- Savunma sanayisinden altyapı yatırımlarına ve otomotiv sektörü başta olmak üzere sektörel gelişmelere kadar pek çok konu etraflıca ele alınacak. Hande Fırat - Hürriyet