NATO`da Uzlaşma Yok

NATO`nun en yüksek siyasi organı Kuzey Atlantik Konseyi`nin dünkü toplantısında AB-NATO ilişkileri konusunda görüş birliğine varılamadı

NATO`nun en yüksek siyasi karar organı olan Kuzey Atlantik Konseyi`nin toplantısı askıda kalırken, dün yayımlanması beklenen sonuç bildirisi üzerinde uzlaşmaya varılamadı.

Dışişleri Bakanı İsmail Cem, Avrupa Güvenlik ve Savunma Kimliği (AGSK) konusunda NATO bünyesinde uzlaşma sağlanamadığını, görüşmelerin devam ettiğini, ancak fazla bir beklenti kalmadığını bildirdi. Cem, Brüksel`de, Kuzey Atlantik Konseyi sonuç bildirisi tartışmaları devam ederken düzenlediği basın toplantısında, Türkiye`nin tavrının değişmediğini ve görüşmelerden bir uzlaşma çıkmasının beklenmediğini açıkladı.

Görüşmeler devam ediyor, ama NATO savunma kimliği konusunda söyleyeceklerimin ambargoluk bir hali kalmadı diyerek söze başlayan Cem, Yine toplanalım dediler. `Ne kendi vaktimin, ne diğer bakanların vaktinin boşa geçmesini istemem. Tavrımız değişmez` dedim, ama yine de toplandılar diye konuştu. Cem, şöyle devam etti:

AB diyor ki, `ben NATO`nun planlama imkanlarına sınırsız, süresiz ulaşmak istiyorum. Biz NATO imkan ve yeteneklerine ulaşalım, bunların nasıl kullanılacağına da kendimiz karar verelim.` Bu, Washington`daki anlayışla bağdaşmıyor. İsteyen taraf AB, veren NATO, verilen Türkiye`nin de çok büyük katkısıyla oluşturulmuş NATO planlama ve yetenekleri. NATO yeteneklerinin sahipleri arasında ayrımcılık yapıldığını görüyoruz. Bu, mantığa, ahlaka, vicdana aykırıdır. Kabul etmemiz söz konusu değildir.

Washington zirvesinde Türkiye`nin istediklerini aldığını, bunların Floransa ve Brüksel`deki dışişleri bakanları toplantılarında teyid edildiğini belirten Cem, NATO imkan ve yeteneklerinde Türkiye`nin çok büyük payı var. Türkiye, özellikle 50`lerden 90`lara kadar ekonomik açıdan güçsüz konumuna rağmen, bunlara çok büyük katkıda bulundu. Bizim emeğimizle oluşmuş imkanı vereceğiz. Kuralı biz koyarız diye konuştu.

Cem, şunları söyledi:

NATO`da 50 yıldır hiç yapılmamış bir şeyi yapmak istiyorlar. NATO, 50 yıldır hiçbir zaman kendi üyeleri arasında ayırımcılık yapmadı ve yaptırmadı. Şimdi ne yapıyor NATO? Bir başka organizasyonla işbirliği kurallarını oluştururken kendi üyeleri arasında ayrımcılık yapıyor. AB-NATO menfaatlerinden söz ederken, uyum varsa neden ayrımcılık yapıyorsunuz? `Türkiye, AB`ye arka kapıdan girmek için NATO`yu kullanıyor` diyorlar. Bu kesinlikle yanlıştır. Arka kapıdan, dar kapıdan, gizli yoldan AB`ye girmek gibi bir düşüncemiz yok. Biz AB`ye gireceksek ana kapıdan, göğsümüzü gere gere gireceğiz ya da hiç girmeyeceğiz.

ABD`nin uzlaşma formulü bulunması için büyük bir iyiniyetle yardımcı olmaya çalıştığını, ancak sonuca ulaşamadığını belirten Cem, Türkiye değil, kendileri bloke ettiler ve engellediler dedi.

Bizim bir AB düşmanlığımız yok. İlişkilerimiz basınımıza yansıdığı kadar kötü değil diyen Cem, Kısmen bize ait olan bir varlığı bizden istiyorlar. `Peki` diyoruz. `Kuralları da biz koyarız` diyorlar. Bunun mantığı yok dedi.

Cem, çalışmaların ve görüşmelerin, Genelkurmay Başkanlığı, başbakanlık ve bakanlıklarla koordineli yapıldığını anlattı. Cem`in, dün akşam, NATO Genel Sekreteri George Robertson ile yapılması öngörülen ikili görüşmesi de iptal edildi.

Türkiye ne istiyor?

Ankara, Acil Müdahele Gücü adı altında askeri kuvvet oluşturan AB`nin, dilediği zaman ve dilediği şekilde, otomatikman, NATO imkan ve yeteneklerini kullanmasına, bu arada İttifak`ın AB üyesi olmayan Avrupalı müttefiklerini (Türkiye, Norveç, İzlanda, Polonya, Macaristan, Çek Cumhuriyeti), karar ve planlama aşamasından dışlamasına karşı çıkıyor. Toplantılarda Türkiye`yi temsil eden Dışişleri Bakanı İsmail Cem, talepkar durumdaki AB`nin aynı zamanda oyunun kurallarını belirlemesinin kabul edilemeyeceğini savunarak, kuralların NATO tarafından, oybirliğiyle belirlenmesi gereği üzerinde duruyor.(YENİ BİNYIL)