Yeni Başkana Büyük Miras

Binlerce borsa yatırımcısı mağdur. Yatırımcıyı koruma fonu hala devreye girmedi. Uzan Grubu SPK`ya savaş açtı. Yeni başkanın işi zor görünüyor...

Sermayenin tabana yayılması... Sermaye piyasalarının derinleşmesi... Küçük yatırımcının tasarrufunu -gelişmiş ülkelerde olduğu gibi- hisse senedinde değerlendirmesi... Kendisini hissesini aldığı şirketin ortağı olarak kabul etmesi vs. vs. Ne yazık ki içinde bulunduğumuz dönemde bunların tartışmasını yapmak lüks sayılıyor. Çünkü sırada bekleyen çok fazla sorun var.

Evet... Sermaye Piyasası Kurulu`nda yeni başkanla yeni bir dönem başlıyor. -Haberi hazırladığımız sırada başkanın ismi açıklanmamıştı- Başkanın en önemli meselesi yatırımcıların sorunları olacak. İlk sırada Çukurova ve Kepez olayı var.

Esbank ve Yaşarbank hissedarları için kurulun yapacağı birşey olmasa bile, yatırımcının SPK`ya yönelik beklentileri sona ermiş değil. Ve en önemlisi 1999 yılının son aylarında çıkan yasanın tebliğler yoluyla hayata geçirilmesi. Özellikle yatırımcıyı aracı kurum kaynaklı zararlardan koruyacak olan yatırımcıyı koruma fonunun devreye sokulması bekleniyor.

ÇUKUROVA`NIN ÖFKESİ
Sermaye piyasası kurulunun en önemli sorunu geçtiğimiz aylarda incelemek için merkezlerinden kamyonlarla evrak taşıdığı Çukurova ve Kepez Elektrik. Kurul yaptığı incelemelerin sonucunu önceki hafta açıkladı. Buna göre, her iki şirketin yöneticileri -Uzan ailesi üyeleri dahil- hakkında suç duyurularında bulunulacak.

SPK`nın yaptığı incelemelerin sonunda bazı konulara açıklık getiriliyor. Örneğin inceleme sonucunda abonelerin elektriğinin haksız olarak kesildiği saptanmış ve durum Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı`na haber verilecek. Rumeli Çimento`ya Çukurova Elektrik`ten para aktarıldığı saptandı ve bu paranın geri aktarılması için süre verildi.

Ardından Telsim`in değerinin saptanması istendi. Çukurova Elektrik`in grup bankalarından yüksek faizli kredi kullandırıldığı belirlendi. Ayrıca 97-99 arasında Kepez Elektrik`in ÇEAŞ hisse senetlerinin alım satım işlemleri ile şirket dışına 53,7 milyon dolar çıkarıldığı belirlendi ve bu paranın iade edilmesi için süre verildi. Yine Kepez`in yüksek faizle grup bankalarından kredilendirildiği ve bu paraların şirkete geri ödenmesi istendi.

Bu açıklamaların ardından sıra Uzan Grubu`ndaydı. Grup, gazetelere verdiği ilanlarla kendilerine haksızlık yapıldığını, SPK`nın hukuk dışı bir şekilde gerçeklere aykırı, yanlış beyanlarla şirkete zarar verdiğini belirtiyordu. SPK`nın tüm açıklamaları yanıtlanmıştı bu ilanlarda ve ağır suçlamalar vardı.

Şimdi sırada SPK var. Ancak SPK yetkilileri şimdilik Biz gereken açıklamayı yaptık. Onların açıklamaları bizi ilgilendirmiyor diyor.

YA BANKA MAĞDURLARI...

Banka mağdurları için yasal olarak SPK`nın yapacağı birşey yok. Ancak Sermaye Piyasası Avukatı Murat Esen, konuyla ilgili olarak şu soruları soruyor: Uyarıların yapıldığı, buna rağmen gerekenlerin yapılmasının sağlanamadığı bu bankaları denetleyip, halka açılmasına izin veren sonrasında takip eden, gerekli tedbirleri gecikmeksizin alması gereken, kamuyu aydınlatması, yatırımcıları mağdur etmemesi gereken tepedeki bir kurum varken bunun sonuçlarına neden borsa yatırımcıları katlanacak?

Yatırımcıların açtığı davalara karşı yapılan savunmalarda bankalara gerekli uyarıların yapıldığı belirtiliyordu. Esen bu uyarıların yatırımcılara neden duyurulmadığını da mevduat sahibi ile borsa yatırımcısının neden ayrı ayrı düşünüldüğünü soruyor. Esen`e göre banka yatırımcılarının mülkiyet haklarına tecavüz edilmesi Anayasa`ya aykırı. Şimdilik çözüm yok ama burada başkanın ilgili bakanlarla yapacağı görüşmeler önem kazanıyor. Sayı ne olursa olsun -ki banka mağdurlarının 23 bin civarında olduğu belirtiliyor- sermayenin tabana yayılması için güven unsurunun önemine dikkat çekiliyor.

KORUMA FONU NEREDE?

Geçen yıl sonunda çıkarılan yasada yatırımcıları koruma fonu ile ilgili bir madde de yer alıyordu. Buna göre aracı kurumlardan kaynaklanan sorunlarda yatırımcının zararının bir kısmının telafisi öngörülüyordu. Bununla sermaye piyasalarına güvenin artırılması amaçlanmıştı. Banka mağdurlarının bu kapsama girip girmediği belirsiz. Şimdilik girmediği belirtiliyor. Uzmanlara göre sermaye piyasalarında güven sağlanması için bir an önce tebliğlerin çıkması gerekiyor. Ama aracı kurum işlemlerine ilişkin tebliğ eylül ayında çıktı. Yatırım danışmanlığı konusundaki tebliğin de çıkış tarihi yeni. Tebliğlerin bir an önce çıkartılıp devreye sokulması gerekiyor. Başkanı bekleyen konulardan bir diğeri de halka açık şirketlerin kamuya açıklayacakları bilgileri daha çabuk açıklamaları. Bu konuda SPK`nın yaptırım gücünü kullanması isteniyor.

Sermaye piyasaları yoluna bu haftadan itibaren yeni başkanıyla devam edecek. Yeni yasayla beraber daha yetkili ve güçlü bir SPK karşımıza çıkıyor. Üstelik başkanın görev süresi de üç yıldan altı yıla çıkarıldı. Her ne kadar bol bol zamanı varsa da sorunların çabuk çözülmesi gerekiyor. Çünkü her türlü gecikmede yatırımcı zarar görüyor.(PARA)