AFRİKA`NIN GİZLİ ŞEHRİ

15.07.2008 - 13:33 | Son Güncelleme :

Afrika`nın gizli modernist şehri / UNESCO Dünya Mirası statüsüne geçmesi beklenen toplam 400 adet bina bulunuyor

Doğu Afrika’daki Eritre’nin başkenti Asmara etrafı dağlar ile çevrili yüksek bir platoda konumlanıyor. 1991 yılında bağımsızlığını ilan eden bu genç ülkenin başkentinin en önemli özelliği Dünya’daki modern mimarlığın en önemli seçkin örneklerini barındıran şehirlerden bir tanesi olması. Şehirde art-deco ve modernizmden etkilenmiş, UNESCO Dünya Mirası statüsüne geçmesi beklenen toplam 400 adet bina bulunuyor.

1861-1945 yılları arasında İtalyan Kolonisi olan Eritre’nin başkenti Benito Mussolini’nin Afrika’da bir İtalyan İmparatorluğu kurma isteği üzerine ülkeye gelen İtalyan mimarlar önemli eserlere imza attılar. Bu sayede 1931-1945 yılları arasında küçük bir şehirden, İtalyan Modernist hareketin örneklerini taşıyan bir Afrikalı metropole dönüştü.

İkinci Dünya Savaşı, 40 yıllık Etiyopya işgali ve 30 sene süren iç savaşın ardından günümüzde Asmara`ya bakıldığı zaman 1930’ların İtalyan şehirlerini görmek mümkün. Şehirde yer alan önemli binalar arasında anıtsal geometrisi ile Fiat Taglieri Servis İstasyonu, saf rasyonalizmi ile Selam Oteli, Art Deco barı ile Cinema Odeon’u vermek mümkün.

Eritre’deki modenizmin en erken örneği Asmara’daki eski Eritre Tarım Ofisi olarak gösterilebilir. 1935 yılında inşa edilen bina modernizmin çok açıkça olmasa da klasik akımın ve Novecento Mimarlığı’nın benzer geometrik özelliğini taşıyor. Bir başka önemli özelliği ise geleneksel formlar ile Asmara’daki popüler modern örnekler arasında bir bağlantı kurması. Devamındaki 2 sene içinde Asmara’daki binaların stilleri modernizmi destekleyecek şekilde göz alıcı ve acemiydi. Avrupa’daki tutucu atmosferden sonra özgür kalan İtalyan mimarlar, fazlasıyla dikkat çeken çözümler sundular.

<ımg src="http://i.bigpara.com/i/BK/img_big/cinema_odeon.jpg">

Modernist Deneyimler

Aralarında İtalyan mimar Guiseppe Pettazzi tarafından tasarlanan 1938 yılında inşa edilen Fiat Tagliero Servis İstasyonu’nun bulunduğu olağanüstü örnekler bu dönemde tasarlandı. Basit bir petrol istasyonu olarak düşünülen binayı Petazzi bir uçak gibi tasarlamıştı. Merkezindeki kulede, ofis mekanları, kasa ve mağaza, esas kulenin her iki tarafında 30 m uzunluğunda konsol kanatlar yer alıyor.

Adeta havada süzülür gibi duran bu ilginç binanın kanatlarının oldukça ilginç bir hikayesi var. Kanatlar öngermeli betondan yapılmış ve strüktürel olarak desteklenmemişti. Fakat o dönem İtalya’da -dolayısıyla kolonisi olan Eritre’de de- kanatların yasal olarak desteklenmesi zorunluydu. Dolayısıyla binanın teknik çizimlerinde kanatları destekleyen ahşap dikmeler görülüyordu. Açılıştan bir gün önce çalışanlar, kanatların çökmesinden korktukları için destekleri çıkarmayı reddettiler. Bunun üzerine kanatların üstüne çıkan Pettazzi, şantiye şefinin başına silahı doğrultarak, eğer destekleri çıkarmazsa onu öldüreceğini söyleyerek tehdit etti. Sonuç olarak dikmeler söküldü.

Havailik konusunda Fiat binası ile yarışmasalar da sinemadan mağazaya, endüstri binasından konuta kadar modernizmin özelliklerini yansıtan pek çok bina bulunuyor. Asmara’da yoğunlaşan bu stil, ülkedeki diğer şehirlerde de görülebiliyor.

İtalyan mimar Rinaldo Gorgnino tarafından 1937 yılında tasarlanan Selam Hotel, Afrika’daki rasyonalist mimarlığın en saf örneklerinden birisi. Bir İtalyan otel zincirinin halkası olarak yapıldı. Otel, süssüz, iç mekanın fonksiyonlarını yansıtan dikkat çekici bir cepheye sahip. Birinci kattaki odaların gösterişsiz gömme balkonları, zemin kattaki dikkat çekici kare pencereler ile hizalı. Binanın merkezinde yer alan girişi de radikal şekilde binanın modern görünüşünü destekliyor.

Anıtsal Politika

Asmara’daki modernizmin politik şekilde açıkça desteklendiğini gösteren örnekleri Casa del Fascio ve Belediye Binası olarak gösterilebilir. Şu an Eğitim Bakanlığı olarak kullanılan 1940 yılında Bruno Sclafani tarafından tasarlanan Casa Del Fascio’nun cephesi arkasındaki daha geleneksel binaya ek olarak Romanesk stilde yapılmış. Ek bina Faşist Dönem anıtsal mimarisinin iyi bir örneği olarak gösterilebilir. Belediye Binası ise, İtalyan Dönemi’nin sonlarında tasarlanmış fakat 1950’lerde inşa edilebilmiş. Anıtsal kulesi iki katlı binanın merkezinde konumlanıyor.

<ımg src="http://i.bigpara.com/i/BK/img_big/palazzo_mutton.jpg">

1941’den Sonra Modernizmin Düşüşü

İkinci Dünya Savaşı ve İtalyan ekonomisindeki düşüş ile paralel olarak Eritre’de de çöküş yaşandı. Mimaride en çok dikkat çeken değişiklik geleneksel binalara dönüş şeklinde oldu. Fakat bu dönemdeki iki istisna 1950’lerde inşa edilen Belediye Binası ve ona bitişik olan Palazzo Mutton’du. Bu kamusal ve konut binaları orjinal olarak olarak 6 kat yüksekliğinde Como’daki Giuseppe Terragni’nin Novocomum Apartman Binası’na (1927-1929) benzer olarak tasarlanmıştı. İtalyan Faşist Partisi’nin yenilgiye uğramasının ardından Antonio Vitaliti’nin tasarladığı Palazzo Mutton, Eritre’de bu dönemde inşa edilmiş modernist binaların önde gelen örneklerinden birisi olarak gösterilebilir.

1952’de Birleşmiş Milletler komşusu Etiyopya ile Eritre’yi birleştirdi. Bu birliktelik 1962 yılında başlayacak ve sonraki 30 yıl boyunca sürecek bir savaşın başlamasına sebep oldu. Bu dönemde kabuğuna çekilen Eritre’de kentlerin gelişmesi de yavaşladı.

Modernizmin İkinci Dönemi

Bütün dünyada 1950 ve 1960’lar yüksek katlı betonarme apartmanların ve ofis binalarının yükseldiği bir dönemdi. Eritre’nin o dönemde ikinci büyük kenti olan Asmara’da yüksek katlı pek çok proje tasarlandı fakat sadece birkaçı inşa edilebildi.

<ımg src="http://i.bigpara.com/i/BK/img_big/fasist.jpg">

Yapılan bu yüksek katlı binalar Asmara’nın alçak katlı binaların hakim olduğu silüetinde hemen dikkat çekiyor. Bunların arasında 1972 yılında inşa edilen, Katedral’in hemen karşısında yükselen Ambassador Otel örnek gösterilebilir.

1950 ve 1960’larda Eritre ve Etiyopya’da çalışan Modernizm’in verimli örneklerini sunan mimar Arturo Mezzedimi’ydi. İlk projesi 1945 yılında tasarladığı Halk Yüzme Havuzu’ydu. Asmara’da arasında yüksek katlı binaların olduğu büyük çaplı projelere ve Etiyopya’da saha çok kamusal, özel ve dini projelere imza attı.

Afrika’nın en eski modernist mimari mirasına sahip Asmara’daki bina örneklerini çoğaltmak mümkün.

(arkitera.com /Archi-Afrika)


Bu haberi okuyanlar bunları da okudu
 
  • BIST
  • DOLAR
  • EURO
  • ALTIN
9.008 Değişim: 2,28% Hacim : 34.487 Mio.TL Son veri saati : 11:42
Düşük 8.864 28.03.2024 Yüksek 9.030
Açılış: 8.864
32,3244 Değişim: 0,23%
Düşük 32,2253 28.03.2024 Yüksek 32,3526
Açılış: 32,2508
35,0705 Değişim: -0,15%
Düşük 34,9352 28.03.2024 Yüksek 35,2158
Açılış: 35,1216
2.282,22 Değişim: 0,21%
Düşük 2.270,83 28.03.2024 Yüksek 2.286,20
Açılış: 2.277,54
bigpara

Copyright © 2024 Tüm hakları saklıdır.
Hürriyet Gazetecilik Matbaacılık A.Ş.

YASAL UYARI:
Piyasa verileri Foreks Bilgi İletişim Hizmetleri A.Ş. tarafından sağlanmaktadır. Üye girişi yapılan Canlı Borsa sayfaları haricinde Hisse senedi verileri 15 dk gecikmelidir. Tahvil-Bono-Repo özet verileri her durumda 15 dk gecikmelidir.

Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bununla beraber gerek site üzerindeki, gerekse site için kullanılan kaynaklardaki hata ve eksikliklerden ve sitedeki bilgilerin kullanılması sonucunda yatırımcıların uğrayabilecekleri doğrudan ve/veya dolaylı zararlardan, kar yoksunluğundan, manevi zararlardan ve üçüncü kişilerin uğrayabileceği zararlardan dolayı Hürriyet Gazetecilik ve Matbaacılık A.Ş hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.

BIST isim ve logosu "Koruma Marka Belgesi" altında korunmakta olup izinsiz kullanılamaz, iktibas edilemez, değiştirilemez.

BIST ismi altında açıklanan tüm bilgilerin telif hakları tamamen BIST'e ait olup, tekrar yayınlanamaz.