Yarin Satisa Haziriz.

Turkiye`nin ciroya gore en buyuksirketi olan Tupras ozellestirmeye hazir. Tupras Genel Muduru Husamettin Danis, 1989`dan bu yana halen devam edenlerle birlikte 1.7 milyar dolarlik yatirim ve otomatik fiyatlandirmayla sirketin rekabet edebilir hale geldigini belirterek `Yarin karar alinsin, rahatlikla ozellesebiliriz` dedi. Ozellestirme Idaresi de, Tupras`un karliligini goz onune alarak oncelikle ikincil halka arz yapilmasini planliyor. Halen yuzde 4`i halka acik olan sirketin hisselerinin ikincil halka arzi hem yerli hem yabanci yatirimcilara yapilacak. Hisse satisinin ardindan da Tupras`in Izmit, Kirikkale ve Izmir rafinerilerinin ayri gruplara satilmasi planlaniyor. Batman Rafinerisi`nin ise Turkiye Petrolleri Anonim Ortakligi`na devri calismalari suruyor. Tabii ki tum bu stratejilere mustakbel hukumetin `olur` vermesi gerekiyor. Tupras Genel Muduru Husamettin Danis da oncelikli hisse satisinin uygun olacagi konusunda OIB ile hemfikir. Danis, sirketin hisselerinin kolaylikla satilabileceginin altini ciziyor. Ozellikle yurtdisindaki oynak petrol fiyatlarinin Tuprasve tuketiciye etkileri onusundaki soylestigimiz Danis `nasil ki petrol fiyatlarindaki dususler bizi olumlu etkiliyorsa, yukselisler de olumsuz etkiliyor` aciklamasini yaptiktan sonra sorularimiza su yanitlari verdi:
Herkesin konustugu otamatik fiyatlandirmayi bir de siz ozet olarak anlatabilirmisiniz?
Hesap gayet basit. Yurtdisinda olusan fiyat, o gunku Merkez Bankasi kuruyla carpiliyor. Cikan rakam bir de 1.03 rakami ile carpiliyor. Ortaya cikan rakam bizim uyguladigimiz tavan fiyat oluyor. Marjimiz yuzde 3. Ornegin petrol fiyati 150 dolarken, 160 dolara cikarsa bu sefer biz yuzde 3`luk marjimizi astigimiz icin yeniden ayni islemi yapiyoruz. bu durum duserken de ayni. Fiyat ilk yaptigimiz hesabin yuzde 97`si olursa bu sefer yine ayni islemi yapiyoruz. bu sefere icerideki fiyati indiriyoruz. Ancak somut olarak dolar fiyati arttigi icin bu indirimler pek yansimiyor.
Tupras`in mali durumu sizi memnun ediyor mu?
Yilin ilk uc ayinda 150 milyon dolara yakin kar acikladik. 1989`dan beri yatirimlarini yapmak suretiyle kendi modernizasyonunun ve kendi buyumesini yeterli oranda yapmistir. Simdi sire yeni bir rafineri kurmaya gelmistir. Biz tabi ozellestirme kapsaminda olan bir kurulusuz. Bizim su anda yaptigimiz ve yapmakta oludgumuz yatirimlarimiz 1.7 milyar dolari buldu. 100 milyon dolarlik da yatirim planlama asamasinda. Su anda Tupras kendi rekabetini kendi yaratiyor. Biz eger turkiye`nin ihtiyacini karsilasaydik o zaman Avrupa`dan ve dunyanin cesitli yorelerinden Turkiye`ye urun akardi. Ancak yatirimlarimizla hem kalite olarak, otomatik fiyatlandirmayla da fiyat bazinda iyi hizmet sundugumuz icin su anda boyle bir durum yok. Ustelik otomatik fiyatlandirmaya gecildigi zaman ithalattan alinan Toplu Konut Vergisi de ortadan kaldirildi. Ama yine de biz pazara hakimiz.
Tupras`in bu yil icinde petrol fiyati icin ortalama tahmini kac dolardir?
Biz bu yil cok guzel bir butce yaptik. Ama bu kesinlikle tesaduftur. 1999 yil ortalamasi olarak petrolun varilinin 14.77 dolar olacagini tahmin ederek tum hesaplarimizi buna gore olusturduk. dunyadaki petrol fiyatlari uzerine tahmin yapan uluslararasi kuruluslarindan biri Ocak sayisinda 1999 yilinda petrolun varilinin 11 dolar seviyelerinde olacagi tahmin etti. Ayni yayinda ancak 2003 yilindan itibaren 13 dolarin uzerine cikacak seklinde ibareler bulunuyordu. Bizim bu yilk itahminimiz olan 14.77 dolar belki tasadufi ancak konjonkture cok uygundur. Zaten petrol fiyatlarini tahmin etmek biraz falciliktir. Ama bizim acimizdan en zor donem atlatilmistir. Su anda rahatiz.
Petrolun 9 dolardan 16 dolara ciktigi donemi aslinda otomatik fiyat mekanizmasinin iyi islemesi ile atlattik. Bu konuda hukumetin otomatik fiyatlandirmayi titizlikle uyguluyor olmasi bize son derece buyuk bir guc veriyor. (SABAH)