Türkiye büyümede dünya ikincisi oldu

Türkiye bu yılın ilk çeyreğinde Çin`den sonra en fazla büyüyen ülke unvanı aldı. Ocak-Mart dönemindeki 14 milyar dolarlık ithalat nedeniyle en fazla artış, ithalat vergisinde gerçekleşti

Ekonomide yaşanan olumlu sinyaller resmi rakamlara da yansıdı. Türkiye bu yılın ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7.4 büyüdü. Sabit Fiyatlarla Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYİH) yüzde 8.1 olarak gerçekleşti. Böylece Türkiye yüzde 9.9 büyüyen Çin`den sonra en fazla büyüyen ülke oldu.

DİE, 2003 yılı 1. dönemine ilişkin Gayri Safi Milli Hasıla (GSMH) geçici sonuçlarını açıkladı. Buna göre yılın 1. üç ayında GSMH, cari fiyatlarla 66 katrilyon 147 trilyon 465 milyar lira, 1987 yılı sabit fiyatlarıyla 24 trilyon 239 milyar lira olarak belirlendi. Milyonlarca kişinin işsiz kaldığı 2001 krizinin ardından Türkiye, 2002 yılının tamamında yüzde 7.8 büyümüştü.

Açıklanan büyüme rakamlarıyla yılsonu için belirlenen yüzde 5`lik büyüme hedefinin yakalanacağı yolundaki beklentiler de güçlendi. Büyüme rakamları analistleri ise şaşırttı. Reuters Haber Ajansı`nın geçtiğimiz hafta düzenlediği ankete katılan toplam 27 banka ve aracı kurumun tahminlerinin ortalaması GSMH`de yüzde 6.2 ve GSYİH`de yüzde 6.3 olmuştu.

SANAYİ % 7.8 BÜYÜDÜ
2002 yılının aynı dönemine göre en büyük artış sağlanan kalem, yüzde 19.8 ile ithalat vergisi oldu. Bunun en büyük nedeni Ocak-Mart döneminde gerçekleşen 14 milyar dolarlık ithalat oldu. 2002 yılının aynı döneminde bu rakam 10.2 milyar dolardı. Dış ticaret açığı ise ilk üç ayda 4 milyar dolara çıktı. 1 Ocak-15 Haziran tarihleri arasında yapılan ithalat da 30 milyar dolara ulaştı. Bu yılın ilk 6 ayında ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 67`ye düşerken, dış ticaret açığı 9.5 milyar dolara çıktı.

İthalat vergisinin ardından en fazla büyüme yüzde 13.7 ile ulaştırma ve haberleşmede yaşanırken, bunu yüzde 10.8 ile ticaret ve 7.9 ile de serbest meslek ve hizmetler izledi. Sektörler itibariyle büyüme hızlarına bakıldığında, tarım sektöründe yüzde 7, sanayi sektöründe yüzde 7.8, konut sahipliğinde yüzde 1.3 artış gerçekleşti. Buna karşılık inşaat sektörü yüzde 17, mali kuruluşlar sektörü yüzde 8.1, kâr amacı olmayan kuruluşlar yüzde 1.4 küçüldü.

DEVLET KÜÇÜLDÜ
İlk çeyrekte geçen yılın aynı dönemine kıyasla, sabit fiyatlarla özel nihai tüketim harcamaları yüzde 6.5 artarken, devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 3 geriledi. Bu dönemde yine sabit fiyatlarla mal ve hizmet ihracatı yüzde 14.5, mal ve hizmet ithalatı da yüzde 23.9 oranında arttı. Ocak-Mart`ta imalat sanayi üretim artış hızı yüzde 9.2 oldu. İmalat sanayi üretim artış hızı kamu sektöründe yüzde 2.0, özel sektörde yüzde 12.6 olarak hesaplandı. Özel kesim üretimi tütün sanayinde yüzde 12.8, mobilya sanayinde yüzde 4.6 ve diğer imalat sanayinde yüzde 23.7 daraldı.