Türkbank`ın küçük hissedarı `bir şeyler kalırsa` alacak
İki hafta sonra bankacılık hayatına veda edecek olan Türkbank`ta, yüzde 6 hissesi bulunan iki vakıf tasfiye sonucunu bekleyecek. Bir anlamda bankazedeler arasına bu kez farklı bir grup daha katılacak.
BDDK`nın açıkladığı son karara göre 1 Temmuz itibariyle bankacılık sektöründen çekilecek olan Türkbank`ın (Türk Ticaret Bankası) küçük hissedarları tasfiye sonucusunu bekleyecek.
Bir zamanlar bankanın büyük ortağı iken, sonradan küçük hissedarı konumuna düşen Munzam Sosyal Güvenlik ve Yardım Sandığı ile Emekli Sandığı Vakfı`nın hisselerinin ne olacağı kafalarda soru işareti yaratırken, Fon Bankaları Ortak Yönetim Kurulu Başkanı Tevfik Altınok, küçük hissedarların tasfiye sonucunu beklemek zorunda olduğunu açıkladı. Yani, bankanın tasfiyesinden sonra geriye bir miktar pay kalırsa, küçük hissedarlar arasında dağıtılacak. Türkbank, temmuz ayıyla birlikte tarihe karışmayı beklerken, 6 binden fazlası emekli yaklaşık 10 bin küçük hissedar da bankazedeler arasındaki yerini alacak. Tevfik Altınok, küçük hissedarların durumunun ne olacağı konusunda tasfiye sonuçlarının beklenmek zorunda olduğuna dikkat çekti. Altınok, ‘‘Türk Ticaret Kanunu hükümlerine tabii olan şirket bunlar. Hukuk neyse o olacak. Başlatılacak olan tasfiye işlemi tamamlandıktan sonra birşey kalırsa, hissedarların payına ne düşürse onu alırlar’’ dedi. Türk Ticaret Kanu`na göre, tasfiye halinde bulunan şirketin borçları ödendikten sonra kalan, mevcut ana sözleşmede aksine bir hüküm olmadıkça pay sahipleri arasında ödedikleri sermayelerle paylara bağlı olan imtiyaz hakları nispetinde dağıtılıyor.
Türkbank`ta, vakıf yetkilileri böyle bir kararın karşısında olacaklarını açıklamışlardı. Hatta gazetelere verdikleri ilanlarla birleşme olursa dava açacaklarını belirten Munzam Sosyal Güvenlik ve Yardım Sandığı ile Emekli Sandığı Vakfı`nın çıkış noktası, Fon`nun bu bankanın sahibi değil, yüzde 85 ortağı olması. Vakıfların birleşmeye karşı çıkış nedenleri ise ‘‘diğer hisselerin hangi fiyattan devredileceğinin belli olmayışı’’ idi. Türkbankın son sermaye yapısı şöyle: Tasaruf Mevduatı Sigorta Fonu`nun yüzde 84.52`lik hissesi dışında kalan 5.15 hisse bankanın Munzam Sosyal Güvenlik Emekli ve Yardım Sandığı Vakfı`na, yüzde 0.87`si Hazine`ye, yüzde 0.31`i Türkbank Emekli Sandığı Vakfı`na, yüzde 9.15`i de diğer ortaklara ait bulunuyor. Bu hisse dağılımı ile diğer Fon bankalarından farklı bir yapısı bulunan Türkbank`ta, birleşmeye karşı çıkan vakıf yöneticileriyle BDDK Başkanı Engin Akçakoca bir toplantı yapmıştı. Birleşme konusunda ortak bir karara varılamayınca BDDK Türkbank`ı kapatma kararı aldı. Vakıf yöneticileri ise Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi`nde hak arama peşine düştü.
Tarihe hükümet deviren banka olarak geçecek
1913 yılında Adapazarı İslam Ticaret Bankası adıyla kurulan banka, bir zamanlar ‘‘ikinci adresiniz’’ sloganıyla tanınıyordu. Yüzde 84`le çoğunluk hisselerine iki vakfın sahip olduğu banka, 1980-1994 yani Behzat Tuncer`in yönetimde olduğu dönemde daha geri planda kalmayı tercih etti.
1994 yılında Sümerbank`a verilen 20 milyon dolarlık kredinin geri dönmeyişi, banka için zor günlerin başlangıcı oldu. Mali bünyesi bozulan banka, o yıl 64`üncü madde kapsamında Hazine denetimine girdi.
Hazine, sermayesinin 3 trilyon liradan 40 trilyon liraya çıkarılmasını isteyince, vakıflar bankaya ortak aramaya başladı.
Aydın Bolak bankaya talip oldu, ancak satış gerçekleşmedi.
Hazine 1997 yılında bankaya el koydu. Ancak vakıflar dava açıp bu kararı iptal ettirince, Hazine sermaye artırımı yoluyla bankanın büyük hissedarı oldu. Daha sonra banka sermayesi 120 trilyon liraya çıkarılarak bankanın yüzde 84.52`sinin Fon`un olması sağlandı.
Banka 1998 yılında satışa çıkarıldı. Yüzde 84.52`lik hisseye 600 milyon dolarlık teklifiyle Korkmaz Yiğit bankanın sahibi oldu. Ancak Çakıcı-Yiğit görüşmesi ortaya çıkınca hisselerin devri durduruldu,
6 Kasım 1997`den bu yana Fon yönetiminde olan bankanın 15 Haziran 2001 tarihli BDDK raporuna göre, devir itibariyle 278 olan şube sayısı 7 Mayıs itibarilme 238`e, devir sırasında 4 bin 790 olan personel sayısı da 7 Mayıs itibariyle 3 bin 180`e geriledi.