Tiryakilikte Avrupa İkincisiyiz

24.10.2000 - 00:00 | Son Güncelleme :
Türkiye, sigara tüketimi sıralamasında Yunanistan`ın ardından Avrupa`da ikinci sırada yer aldı. Dünya genelinde ise toplam 1.1 milyar tiryaki bulunuyor ve sigara her yıl 3 milyon kişiyi öldürüyor.


Türkiye`de tütün ve sigara konusundaki bir resmi rapor, kişi başına sigara tüketiminde Avrupa ikincisi olduğumuzu, ve yılda yaklaşık 100 bin kişiyi de sigara bağımlılığı nedeniyle kaybettiğimizi ortaya koydu.
Dünya Sağlık Asamblesi`nin Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi Hükümetlerarası Müzakere Organı toplantıları nedeniyle, Türk çalışma grubu tarafından hazırlanan ``tütün ve sigara raporu``, bu alanda yaşanan sorunlar ve tehlikeleri de gözler önüne serdi.


Dünyadaki gelişmelerden de örnekler sunulan rapora göre, gelişmiş ülkelerde kişi başına sigara tüketimi hala yüksek olmakla birlikte, özellikle 1981-1991 döneminde düşüş eğilimine girdi. Gelişme yolundaki ve az gelişmiş ülkelerde ise kişi başına sigara tüketimi az da olsa artış eğilimini devam ettiriyor. Türkiye`de ise sigara içimi, çok yaygın bir davranış özelliği gösteriyor. Türkiye, kişi başına sigara tüketimi bakımından Avrupa ülkeleri arasında Yunanistan`dan sonra ikinci sırada geliyor. Bununla birlikte Türkiye`de yetişkinlerde kişi başına sigara tüketimi 1980 yılından itibaren azalma gösterirken, 1900`lerin başında yılda yaklaşık 2 bin ton civarında gerçekleşen kaçak yabancı sigara hariç tutulduğunda, ortalama 2 bin 100 adet civarında gerçekleşiyor. 2000 yılının 9 aylık döneminde ise tüketimde yüzde 1.9`luk bir azalma görülüyor. Yetkililer her şeye rağmen bunun olumlu bir gelişme olduğunun unutulmaması gerektiğinin altını çiziyor.


KADINLAR DA TİRYAKİ;

Rapora göre Türkiye`de erişkin her 3 erkekten 2`si sigara içiyor. Erişkin kadınlar ve erkekler ortalaması dikkate alındığında ise her 3 kişiden birinin sigara içtiği ortaya çıkıyor. Kadınların kentsel yaşama geçiş, iş yaşantısına katılım ve ekonomik özgürlüğün artması gibi etkenlerle sigara içme alışkanlığı da artıyor. Çocuk ve gençlerde de, sigara içme eğiliminin yükseldiği gözleniyor. Bunun önemli nedenini ise anne, baba, öğretmen, doktor, sanatçı gibi çocukların örnek aldığı kişilerin yaygın sigara içme eğilimleri oluşturuyor. Sigara reklam ve promasyonları yasaklanmış olmasına rağmen, sigara endüstrisi gençlerin ilgisini çekecek sportif, kültürel, sanat etkinlikleri adı altında tüketimin artmasını sağlayacak çalışmalar yapıyor.


YUMURTA KAPIYA DAYANINCA;

Sigara içme alışkanlığını dünyadaki en büyük ``önlenebilir halk sağlığı sorunu`` olarak niteleyen rapora göre, sigara bağımlılığı ülkemizde yılda yaklaşık 100 bin kişinin ölümüne neden oluyor. Bir uzmandan destek almadan sigarayı bırakanların yüzde 98`i bir yıl içinde yeniden sigaraya başlarken, sigaradan vazgeçenlerin büyük çoğunluğunu da az sayıda içenler ile daha çok sağlık sorunları başlayanlar meydana getiriyor. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) 21. yüzyılda herkes için sağlık hedefleri kapsamında 2015 yılına kadar sigara içmeyenlerin oranının 15 yaş ve üzerindeki grupta en az yüzde 80, 15 yaş ve altındaki grupta ise yüzde 100 olmasını hedefliyor. Tütün ve tütün mamüllerine getirilen her yüzde 10`luk ek verginin yetişkinlerde yüzde 2 ile 5, gençlerde ise yüzde 10 oranında caydırıcı etki yarattığı gözleniyor. Ek vergi, sigaraya hiç başlamayanlarda ise psikolojik baskı oluşturarak etkili oluyor.Bir başka ifadeyle sigara fiyatlarında yüzde 10`luk bir artış 42 milyon kişinin sigarayı bırakması için teşvik edici unsur oluyor. Bu şekilde 10 milyon kişinin tütün bağlantılı hastalıklar nedeniyle ölümünün önüne geçiliyor. Ayrıca hükümetlerin tütün gelirlerinde de yüzde 7`lik bir artış sağlanıyor. Yani, hem sigara tüketimi azalıyor hem de gelirde artış yaşanıyor.


DÜNYADA DURUM;

Dünya Sağlık Örgütü tahminlerine göre dünyada yaklaşık 1.1 milyar kişi sigara içiyor. Sigara içenlerin yüzde 75`i bağımlı olurken, bağımlıların yüzde 50`si de sigaraya bağlı bir nedenden dolayı erken ölüyor. Yine WHO verilerine göre, tütün ve tütün mamullerinin kullanımı sonucunda her yıl yaklaşık 3 milyona yakın insan ölüyor. Bu ürünlerin kullanımı konusundaki mevcut eğilimin devamı halinde 2020 veya 2030 yıllarında her yıl yaklaşık 10 milyon insanın sigaraya nedeniyle öleceği ve bu ölümlerin yüzde 70`inin de gelişme yolundaki ülkelerde görüleceği tahmin ediliyor.


Sigara dumanında 4 binin üzerinde kimyasal madde olduğu ve bunların bir kısmının kanserojen özellik taşıdığı kaydedilirken, sigaranın önlenebilir kanser nedenleri arasında 1. sırada yer aldığı da raporda ayrıca vurgulanıyor. Rapora göre sigara koroner kalp hastalığı ve komplikasyon riskini de, yüzde 24 ile yüzde 200 oranında arttırıyor. Dünya Bankası`nın son olarak yaptığı bir çalışmaya göre de, tütün ve tütün mamüllerinin kullanımı her yıl global ölçekte 200 milyar dolar civarında bir kayba neden oluyor. Bu kayıpların yarısı da gelişme yolundaki olan ülkelere ait bulunuyor. (FİNANSAL FORUM)



Bu haberi okuyanlar bunları da okudu
 
KAPANIŞLAR (BIST)
BUGÜN 1000 TL NE OLDU?
999 TL        
BORSA
1.004 TL        
DOLAR
1.004 TL        
EURO
1.003 TL        
ALTIN
 
bigpara

Copyright © 2024 Tüm hakları saklıdır.
Hürriyet Gazetecilik Matbaacılık A.Ş.

YASAL UYARI:
Piyasa verileri Foreks Bilgi İletişim Hizmetleri A.Ş. tarafından sağlanmaktadır. Üye girişi yapılan Canlı Borsa sayfaları haricinde Hisse senedi verileri 15 dk gecikmelidir. Tahvil-Bono-Repo özet verileri her durumda 15 dk gecikmelidir.

Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bununla beraber gerek site üzerindeki, gerekse site için kullanılan kaynaklardaki hata ve eksikliklerden ve sitedeki bilgilerin kullanılması sonucunda yatırımcıların uğrayabilecekleri doğrudan ve/veya dolaylı zararlardan, kar yoksunluğundan, manevi zararlardan ve üçüncü kişilerin uğrayabileceği zararlardan dolayı Hürriyet Gazetecilik ve Matbaacılık A.Ş hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.

BIST isim ve logosu "Koruma Marka Belgesi" altında korunmakta olup izinsiz kullanılamaz, iktibas edilemez, değiştirilemez.

BIST ismi altında açıklanan tüm bilgilerin telif hakları tamamen BIST'e ait olup, tekrar yayınlanamaz.