Sosyal Güvenlik`te yeni dönem

TBMM Komisyonu, Anayasa Mahkemesinin iptal kararının ardından yürürlüğü ertelenen Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Yasasında değişiklik öngören tasarıya ilişkin raporunu tamamladı.

Buna göre kanun yürürlüğe girdiği tarihten sonra ilk defa devlet memuru olanlar, bu kanuna tabi olacak ve Genel Sağlık Sigortası kapsamına alınacak. Daha önceki memurlar ise Anayasa Mahkemesinin iptal kararı doğrultusunda yürürlükteki Emekli Sandığı`na tabi olmaya devam edecek.

Tasarıda, emekli aylıklarının hesaplanmasında kullanılan güncelleme katsayısı, her yılın aralık ayında açıklanan TÜFE ile o yılın GSYİH  gelişme hızının yüzde 25`inin toplamına bir tam sayının ilave  edilmesiyle hesaplanacak.

BAĞ-KUR`LULARA DA EMZİRME ÖDENEĞİ   
        
Emzirme ödeneğinden, sigortalı kadın, sigortalı erkeğin çalışmayan eşi ile BAĞ-KUR`lular da yararlanacak. Bu kişilere, çocuğun yaşaması  şartıyla doğumdan sonraki altı ay süresince her ay, doğum tarihinde  geçerli olan asgari ücretin 3`te biri tutarında emzirme ödeneği  verilecek.
YAŞLILIK AYLIĞI

Sigortalıların yaşlılık aylığı, ortalama aylık kazancı ile aylık bağlama  oranının çarpımı sonucunda bulunan tutar kadar olacak. Aylık bağlama  oranı, sigortalının malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tabi geçen toplam prim ödeme gün sayısının her 360 günü için  yüzde 2 olarak uygulanacak.

Tasarıya göre, 50 yaşını doldurmuş ancak erken yaşlandığı tespit edilmiş  sigortalıların diğer koşulları sağlamaları halinde yaşlılık aylığından  yararlanabilmelerini olanak sağlayan yaş sınırı, 50`den 55`e çıkartılacak.

SSK`lı ve devlet memurlarının malullük ve ölüm aylığından  yararlanmaları için gerekli prim ödeme gün sayılarında da değişikliğe  gidildi. Anayasa Mahkemesi tarafından yürürlüğü durdurulan kanunda SSK`lıların  ölüm aylığından yararlanması için aranan 900 günlük prim ödeme gün  sayısı, 1800 güne çıkartıldı. Devlet memurlarında ise prim ödeme gün  sayısı 3600 günden 1800 güne düşürüldü.

YAŞLILIK AYLIĞININ KESİLMESİ

Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra ilk defa sigortalı olan  kişiler, yaşlılık aylığı bağlandıktan sonra yeniden çalışmaya başlarsa  yaşlılık aylıkları kesilecek. İşten ayrılarak veya iş yerini kapatarak  yeniden yaşlılık aylığı bağlanması için yazılı istekte bulunanlara ya da  emekliye ayrılan veya sevk edilenlere, yazılı istek tarihini veya  görevinden ayrıldığı tarihi takip eden ödeme döneminden itibaren yeniden  yaşlılık aylığı hesaplanarak bağlanacak. Yeni aylığa, kesilen aylıktan  sonra yapılan artışlar yansıtılacak.
        
BAĞ-KUR`LULARDA YAŞLILIK AYLIĞI...
        
Tarım sigortalıları hariç, gerçek veya basit usulde gelir vergisi  mükellefi olanlar, gelir vergisinden muaf olup, esnaf ve sanatkar  siciline kayıtlı olanlar, anonim şirketlerin kurucu ortakları veya  yönetim kurulu üyeleri, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin  komandite ortaklarına, yazılı istekte bulunma şartıyla yaşlılık  aylıklarının ödenmesine devam edilecek. Bu kişilerden kanunun yürürlüğe  girdiği tarihte yüzde 12, takip eden her yılın ocak ayında da bir puan  artırılarak sosyal güvenlik destek primi alınacak. Ancak bu oran yüzde  15`i geçemeyecek.

Bu sigortalılardan ayrıca kısa vadeli sigorta kolları primi tahsil  edilmeyecek. Sosyal güvenlik destek primine tabi olanların primleri,  aylıklarından kesilmek suretiyle tahsil edilecek. Sosyal güvenlik destek  primi ödenmiş veya bildirilmiş süreler, malullük, yaşlılık ve ölüm  sigortaları prim ödeme gün sayısına ilave edilmeyecek.

İşsizlik Sigortası Kanunu gereğince işsizlik ödeneği ve kısa çalışma  ödeneğinden yararlanan kişilere, işsizlik ve kısa çalışma ödeneğinden  yararlandığı süre içinde, uzun vadeli sigorta kolları hükümleri  uygulanacak. Bunların primleri işsizlik fonundan karşılanacak.