Şirketlere ikinci darbe mortgage`den

Emlak krizi başladığından bu yana sadece Wall Street  <ımg hspace="10" src="http://i.bigpara.com/i/55big/borsayabanci.jpg" align="right" vspace="5">şirketlerinin zararı bile 400 milyar doları geçti.

REFERANS

2008`in ikinci çeyreğine ilişkin gelen kar açıklamalarındaki düşüşlerle birlikte ise ABD`li şirketler son 4 çeyrekte üst üste olmak üzere karlarında düşüş yaşadı ve şimdi 2002 yılından bu yanaki en yoğun kan kaybı ile karşı karşıyalar. Yılın ikinci çeyreğinde Standard&Poor`s (S&P) 500 endeksinde takip edilen şirketlerin karında bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 11 azalma yaşandı.

Bloomberg`ün verilerine göre yılın ilk çeyreğinde yüzde 16 kar düşüş yaşayan şirketlerin 2007`nin dördüncü çeyreğindeki kar kaybı yüzde 23 olmuştu. Bir önceki çeyreklik dönemdeki kayıp ise yüzde 2,5 olarak hesaplanmıştı. Finans sektörü karları yüzde 60 düşerken, bankalar ve broker şirketlerinin mortgage piyasasına dayalı zararlarının boyutu yüzde 400 milyar doları geçti.

Bu denli uzun süreli bir kan kaybı en son 2002 yılında görülmüş, şirket karları 2002 yılının mart ayında sona eren ilk çeyrekten önce 5 çeyreklik dönem üstüste düşüş kaydetmişti. Şirketlerin bu derece uzun soluklu kan kaybı ABD`de 11 Eylül 2001 tarihinde İkliz Kuleler`e gerçekleştirilen saldırılar sonrasında ülke ekonomisinin 8 aylık bir resesyona girdiği dönemde gerçekleşmişti.
 
İkinci yarıda toparlanma hayal oldu, kan kaybı sürer

Son 7 yıldır şirket karlarında o dönemdekine benzer uzunlukta bir düşüş yaşamayan ABD, son olarak geçen hafta Citigroup ve Merrill Lynch`den gelen yeni zararlarla birlikte aynı döngünün içine yeniden girmiş oldu.
 
Son olarak Citigroup ile Merrill Lynch`in kredi notlarının Goldman Sachs tarafından düşürülmeesinin ardından Wall Street şirkletlerinin ABD mortgage piyasasına dayalı zararlarının artmaya devam edeceği beklentisi yeniden alevlendi. ABD`nin en büyük bankası olan Citigroup`un bazı maliyetler dışında yılın ikinci çeyreğine ilişkin zararının hisse başına 20 sent civarında çıkması bekleniyor. Şirket geçen senein aynı döneminde hisse başına 1,24 dolar kar açıklamıştı. ABD`nin en büyük üçüncü broker şirketi olan Merrill Lynch`in ise yine maliyetler haricinde açıklaması beklenen zararın büyüklüğü hisse başına 1,30 dolara kadar fırlayabilir.

Şirket bir yıl önce aynı dönemde 2,24 dolar kar açıklamıştı. Uzmanlar ise ilk başlarda sadece emlak sektörünü ilgilendiren bir kriz olarak görülen mortgage krizinden artık ABD iş hayatının tümünün etkilendiğini kabul etmeye başladı. Şimdki endişe ise iş hayatının tüm bu yaşananlardan ne kadar kısa süre içinde toparlanabileceğinde. 25 Haziran`da Goldman Sachs analistlerinden William Tanona`nın yazdığı bir rapora atıfta bulunan Bloomberg`e göre şirketlerde 2008`in ikinci yarısında beklenen toparlanma eğilimi gerçeğe dönüşmediği gibi, zannedilenden de çabuk gerçekleşmeyecek gibi görünüyor.
 
Enerjiciler petrol sayesinde yüzde 25 kar artışı sağladı

Yılın ikinci çeyreğinde S&P 500 endeksi yüzde 3,2 değer kaybetti ve 3 çeyrek dönem üst üste kan kaybederek 2002 yılının eylül ayında sona eren 9 aylık düşüşten sonra ilk kez bu kadar uzun süre durmadan zarar yazdı. Endeks haziran ayında yüzde 8,6 düşerek yine 2002 yılının eylülünden bu yanaki en yüksek aylık kaybını gördü. Yılın ilk yarısında endeksteki kayıp ise yüzde 13`ü buldu.

Finansal sektör dışında ABD`de kazançların genelinde yüzde 7,1`lik bir artış yaşandığına da dikkat çeken Bloomberg, bu sektör dışında bakıldığında çok hızlı olmasa da büyümeye devam eden bir ekonomi profilinin çizildiğine dikkat çekiyor. Tüm sektörler arasında ise küresel yatırımcılara güvenli liman olduktan sonra fiyatları varil başına en son 146 dolara yaklaşan petroldeki çıkışın kaymağını yiyen enerji şirketleri çıkış yakaladı. Enerji şirketlerinin toplam karında yüzde 25`lik bir artış görüldü. Petrolün 100 doları aştığı 2008`in ilk üç ayında S&P 500 endeksi içindeki şirketlerden kar açıklaması yapanların yarısını Exxon ve Schlumberger gibi enerji devleri oluşturdu.
 
Kasım ayından sonra en büyük iki sorun iş ve ev

Tüketicilerin harcama eğilimlerindeki değişimlerden önemli ölçüde etkilenen sektörlerdeki kar kaybı ise yüzde 24`ü buldu. Bu sektörler arasında otomotiv ve perakende de var. Nitekim geçen hafta Merrill Lynch analistlerinin ABD`nin en büyük otomotiv şirketi General Motors`a (GM) ilişkin iflas etmesi imkansız değil şeklinde yaptığı açıklamanın ardında ABD ekonomisinin temel direklerinden biri olarak kabul edilen otomotiv sanayisinin de uçurumun kenarında olduğu anlaşıldı.

Uzmanlara göre ise önümüzdeki kış bu şirketlerdeki sıkıntılar ve işten çıkarmalar hiç olmadığı kadar gündeme gelmeye başlayacak. Dünyanın en ünlü yatırımcıları arasında gösterilen ve ortalama tüketicinin ortadan kalktığına dikkat çeken Wilbur Ross`a göre ise kasım ayı geldiğinde piyasalarda sadece iki şeyin konuşulmaya başlanacak; iş ve ev. ABD`de işverenler sadece haziran ayında 62 bin çalışanının işine son verdi. ABD İstihdam Bakanlığı`nın verilerine göre ABD`de işsizlik en son mayıs ayında son 20 yılın en yüksek seviyesine çıkmasının ardından şu anda yüzde 5,5 seviyesinde bulunuyor.