Silahı ABD çekti, dolar 1.29 YTL oldu

İhracatçının ’Merkez Bankası silahı çekip, faizleri düşürsün’ isteğine, dün deyim yerindeyse başta ABD olmak üzere uluslararası piyasalardan yanıt geldi.

ABD’de riskli mortgage kredilerine ilişkin artan kaygılar tüm piyasaları karıştırdı. Bu gelişmeler içeride de borsayı hızlı düşürürken doları 1.29 YTL’ye zıplattı.

TÜRKİYE İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Oğuz Satıcı’nın, döviz kurlarındaki hızlı düşüş endişesiyle, Merkez Bankası faiz silahını kullanıp, doları yükseltsin şeklindeki isteğinin kamuoyuna yansıdığı gün, onları rahatlatacak silah bir anlamda ABD’den geldi. Seçimde beklentilerin üzerinde bir sonuçla AKP’nin tek parti olarak ikinci kez iktidar şansı yakalamasıyla 1.23 YTL’ye kadar inen dolar riskli mortgage kredilerindeki kaygıların derinleşmesiyle 1.29 YTL’nin üzerine çıktı. Bu yükselişe yabancıların tedirginlikle dolara kaçışların yanısıra Avustralyalı bir fonun dün döviz piyasasında yaptığı yüklü alımların neden olduğu öne sürüldü. Faiz ise yabancı satışlarıyla yüzde 17.50’nin üzerine çıktı.

HEDGE FON ENDİŞESİ OLUŞTU: Özellikle önceki gün ABD’de ev satışlarına dönük veri 2002 yılından bu yana en düşük seviyesinde geldi. Böylece ABD’de riskli mortgage kredilerine dönük kaygılar yeniden derinleşti ve yurtdışı piyasalardaki bozulma gelişmekte olan ülkelere de olumsuz yansımaya başladı. Öte yandan temmuz ayı başında Avustralyalı Basis Capital adlı hedge fonun yönettiği iki ayrı fonun itfalarını askıya almasından sonra, dün de Hollandalı ABN AMRO’nun yarısına sahip olduğu Sidney merkezli Absolute Capital de, 177 milyon dolarlık varlığa sahip iki hedge fonunu ABD’deki riskli mortgage piyasasındaki kriz nedeniyle geçici olarak kapattı. Bu haberler hedge fonlara ilişkin olumsuz söylentilerin hızla yayılmasına neden olurken, ayrıca ABD 10 yıllık tahvil getirileri de yükselişe geçti

GÜVENLİ LİMAN DOLAR: Öte yandan bazı yabancı yatırım bankalarının bol para azalıyor şeklindeki raporları da yatırımcıların tedirginliğini artıran unsurlar arasında yer aldı. Tüm bu yaşananlar gelişmekte olan ülkelere yatırım yapan yatırımcıların güvenli liman olarak gösterilen dolara kayışını sağladı. Böylece dolar, uluslararası piyasalarda yükselişe geçti. Gelişmekte olan ülke para birimleri hızla değer kaybederken, dolar karşısında tarihi zirvelere çıkan Euro’da değer kaybederek 1.37 düzeyinden işlem gördü. Raymond James Portföy ve Fon Yönetimi Direktörü Kağan Candan, Global piyasalarda, gelişmekte olan piyasalar kaynaklı kaygılar yeniden belirdi. Şimdilik temel trendde bir değişiklik öngörmemekle birlikte bu düzeltme hareketi biraz daha devam edebilir dedi.

DOLAR YÜZDE 4 PRİM YAPTI: Bu gelişmeler ışığında seçimin olumlu havasıyla 1.23 YTL düzeyine kadar gerileyen dolar, önceki gün başlayan yükselişini dün hızlandırdı. Sabah açılışta bankalar arası piyasada 1.2470 YTL düzeyinden güne başlayan dolar, gelişmelere bağlı olarak hızla yükselişe geçti. Öğle saatlerinde ise dolar 1.28 YTL’nin üzerine tırmandı. Ardından kapanışa doğru bankalar arası piyasada bugün valörlü işlemlerde dolar en yüksek 1.2930 YTL seviyesine kadar çıkarak yüzde 4 değer kazandı. Dolar, serbest piyasada günü 1.2840 YTL’den tamamladı. Bono piyasası ise yabancıların yoğun satışlarına sahne oldu. Güne 17.20 seviyesinden başlayan 6 Mayıs 2009 vadeli gösterge kağıdın bileşik faizi, bugün valörlü işlemlerde yüzde 17.56’ye kadar çıktı.

Borsa seçimle aldığını dış dalga ile geri verdi

ABD riskli mortgage kredilerindeki kaygıların derinleşmesi ve önceki gün gelen ABD konut satış verisi ile global piyasalardaki satıcılı seyir yüksek primli İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nı (İMKB) tepe taklak etti. Hafta başında global piyasalarda başlayan ancak İMKB’nin seçim zaferi ile yüzde 5 yükselişle gözardı ettiği bozulma, dün derinleşince İMKB de bu kazancını iade etti. Çünkü önceki gün ABD’de konut satışlarına yönelik gelen veri 5 yılın dip seviyesinde açıklandı. Bu açıklamanın ardından hedge fonlara yönelik kaygılar, uluslararası piyasalarda doların değer kazanması ve carry trade (Japon Yeni ile ucuza fonlama) pozisyonları çözülmeye başladı. Gelişmekte olan borsalarda satış hızlanırken Avrupa borsalarında da kayıplar yüzde 1’i aştı. En son açıklanan 6 aylık bütçe rakamlarındaki açıkla morallerin bozulduğu İMKB’de, yabancı yatırımcılar panik satışı getirdi. Gün içinde 51 binli rakamlara inen borsa, günün tamamında yüzde 4.23 değer kaybederek 52.512 puandan kapanış yaptı.