Özelleştirmeyle Kamu Serveti Yağmalandı

Petrol-İş, özelleştirilen bankaların içi boşaltılarak yeniden kamu tarafından devralınmasıyla sorgulanmaya başlanan Türkiye`deki özelleştirmenin kamu elinde biriken servetin yağmalanmasına yol açtığını ve piyasadaki tekelci yapıyı güçlendirdiğini savundu.

Petro-İş Araştırma Merkezi tarafından hazırlanan 1986`dan Ağustos 2000`e Özelleştirme konulu raporda, başlangıcından Ağutos 2000`e kadar taşınmaz, varlık, ve hisse olarak KİT`lere ilişkin 440 ayrı satış yapıldığı ve 6 milyar 729 milyon dolarlık hasılat elde edildiği ifade edildi. Hacim olarak incelendiğinde yüzde 52 ile en yüksek payın blok satışta olduğu, yüzde 10.2 ağırlığı bulunan varlık satışıyla birlikte değerlendirildiğinde blok satışların payının yüzde 62.2`ye çıktığı vurgulanan raporda, Böylece özelleştirmelerin büyük kısmının özel kesime borsa dışında devredildiği ortaya çıkmaktadır. Yurtiçi ve uluslararası borsaya arz ise toplamda yüzde 37.7`lik bir paya sahiptir. Uluslararası arzın yüzde 14.7 olan payı düştüğünde, borsaya arz edilen satış hacmi yüzde 20 olmaktadır. Özelleştirme sürecinde en önemli iddialardan biri olan ve özelleştirme yasasında özelleştirmenin gerekçesi olarak sunulan sermayenin tabana yayılması iddiasının gerçek dışı olduğu ortaya çıkmıştır görüşü savunuldu.

Satılan KİT`lerin satış hacmi bakımından yüzde 60.6`sının ara malı, yüzde 9.1`inin yatırım malları sektörüne ait olduğu belirtilen raporda şu görüşlere yer verildi:

-Ara malı ve yatırım malları sektöürnde satılan KİT`lerin toplam satış hacmi 4.7 milyar dolara ulaşmaktadır. Bu satış tutarı gerçek değerin yüzde 40`ını ifade etmektedir. Gerçek rakam 11.8 milyar dolardır. Böylece kamuda birikmiş olan sabit sermaye varlılığının çok önemli bir kısmı özel kesimin eline geçmiş bulunmaktadır.

-Satılan KİT`Lerin satış hacmi bakımından yüzde 5.9`unu tüketim sektöründeki işletmeler oluşturmuştur. Ama işletme sayısı bakımından bu şekildeki işletmeler bu sektördeki toplam KİT`lerin yüzde 51.1`lik bir kısmına sahiptir. Tüketim sektöründeki KİT`lerin satılmasıyla, toplumun büyük kesiminin daha ucuz, kaliteli tüketim ürünü satın alma olanağı kaybolmuştur.

Büyük firmalar satın aldı

Raporda, satış hacmi en az 20 milyon doları bulan holding ve şirketlerin özelleştirmelerden en büyük payı alan grup olduğu ifade edildi. Holding başlığıyla sınıflandırılan bu grubun, satış hacmi bakımından satılan KİT`lerin yüzde 48.5`le yaklaşık yarısını aldıkları belirlenen raporda, bu kuruluşların bu alışveriş sonucu ödemeleri gereken paranın 3.2 milyar dolar olduğu, ancak bu tutarın bir defada değil iki yılı bulan vadelerde ve ortalama 4 taksitte tahsil edildiği veya edilmekte olduğu vurgulandı. 3.2 milyar dolarlık ödemeyle 8.2 milyar dolarlık kamu varlığının Türkiye`nin en büyük firmalarının eline geçtiği öne sürüldü. (ANKA)