Otomotiv satışlarında şok düşüş...

Mali piyasalarda yaşanan krizin etkisiyle yükselen faiz oranları otomobil satışlarını vurdu.

Mali piyasalarda yaşanan krizin etkisiyle yükselen faiz oranları otomobil satışlarını vurdu.

Oysa Ekim ayı sonlarında Taşıt Alım Vergisi’nin 2001 yılında yüzde 75 artırılacağı kararının alınması otomobil üretici ve satıcılarının yüzünü güldürmüştü. Kasım ve Aralık ayında satış patlaması yaşanması bekleniyordu. Hatta Tofaş’dan alınan bilgiye göre bazı modellere olan yoğun talep nedeniyle otomobiller ancak 2-3 ay sonra teslim edilebiliyordu.

Bu yoğunlukla birlikte son açıklanan OSD verilerine göre yılın 11 ayında toplam hafif ticari araç satışları yüzde 81,2 artarak 145 bin 293 adet gerçekleşti. Yerli ticari araç satışları yüzde 65,5, ithal araç satışları yüzde 99,7 artış gösteriyordu.

Fakat ne yazık ki bir anda mali piyasaları saran likidite krizi nedeniyle faiz oranlarının yüzde 1500’lere vurması bankaların kredilerini geri çekmesine neden oldu. Bu arada kredi faizleri oldukça yüksek oranlara yükseldi. Otomobil kredi faiz oranları ise yüzde 2,5’lardan yüzde 6-10’lara çıktı. Bu fark otomobil fiyatlarında 1,5-2 milyar civarında fark yarattı. Çoğu banka kredi faizlerini belirledi ama Ocak’a kadar kredi musluklarını direkt olarak kapadı.

Bu nedenle de otomobil almak için sıraya girenler siparişlerini iptal etmeye başladı. Bunun sonucunda ise otomobil satışları yüzde 70-80 oranında geriledi. En fazla satış olması beklenen Aralık ayında olan bu gerileme otomobil üretici ve satıcılarında şok etkisi yaptı. Bu şokla birlikte Tofaş 1900 çalışanını yarı ücretle tatile çıkararak, üretim kapasitesini yarı yarıya düşürdü. Ayrıca 11-15 Aralık tarihleri arasında 131 serisinde üretim yapmayacak. 18-22 Aralık tarihleri arasında ise 131, Palio, Siena, Palio üretimi durdurulacak. Oyak-Renault 15 Aralık günü üretim yapmayacak.Öte yandan otomobil stokları artan ana sanayinin, yan sanayiye verdiği siparişleri iptal etmeye başladığı öğrenildi.


Yılbaşından itibaren insanların yatırım alışkanlıkları düşük faiz oranlarıyla beraber oldukça değişmişti. Artık repo, döviz, altın ve borsa yeterince karlı olmaması nedeniyle insanlar otomobile yatırım yapmayı tercih ettiler. Fakat bu krizden sonra yükselen faiz oranlarıyla beraber yatırımcılar seçimlerini repo ya da vadeli mevduattan yana kullanırken, paralarını otomobile yatırmaktan kaçar oldular. Bu da otomobil satışlarının gerilemesinin başka bir yönü.

Yaşanan kriz otomobil satışlarını bıçak gibi keserken şirketler satışları artırmak için çeşitli kampanyalara başladı. Yıl sonundaki uzun bayram nedeniyle satışların daha da düşeceğini öngören otomobil şirketleri kalan bu günleri değerlendirmek için kampanyalar düzenlemeye başladıklarını açıkladılar.

Bu kampanyalarla 36 aydan 55 aya kadar taksit imkanı sunarken kredi faiz oranlarını da 3,75’e indirdi. Bunun yanısıra peşin alımlarda 1 milyar da indirime gidildi. Renault’un yeni kampanyasında otomobil satın alan tüketiciler sadece teslim bedelini ödeyerek araçlarına kavuşuyorlar. KDV dahil otomobil bedelini ise Kurban Bayramından sonra ödüyor.

Yeni yıla oldukça umutsuz girecek olan otomobilciler otomotiv pazarının mali piyasalarda yaşanan kriz ve vergi artışı nedeniyle yüzde 25 daralmasını bekliyorlar. Artan vergilerin genel satışlar üzerindeki etkisinin yüzde 4-5 olacağını söyleyen satıcılar mali piyasalarda sürecek olan belirsizliğin de pazardaki düşüşe başka bir etken olacağını söylüyorlar. Bu kriz geçse bile 2000 yılındaki gibi sıcak bir pazar görmek mümkün olmayacak galiba.
D-Finans