Marketin Olsun, Sirtin Yere Gelmez.

Asya krizi, Rusyakrizi, derken Turk ekonomisi krize girer mi girmezmi tartismalari yapilirken, parakende ticaret sektorunun bu durumdan pek etkilendigi soylenemez. Borsada toplam ciro dolar bazinda gecen yilin ilk yarisina gore duserken, parakende ticaret sektoru yuzde 24.9`luk ciro artisi sagladi. Sanayi sirketlerinin net karlari gecen yila gore reel olarak yuzde 0.64 azalirken, parekende ticaret sektoru sirketlerinin net kari yuzde 57.7 artti. Borsa sirketlerinin ozsermaye karliliklari gecen yilin ilk alti ayina gore yuzde 11.7 olurken, parakende ticaret sektorunun ozsermaye karliligi dolar bazinda yuzde 21 olarak gerceklesti. Oldukca genc bir nufusa sahip olan ve tuketim aliskanliklari bastan asagiya degisen Turk toplumu, bu sektore yatirim yapanlara kazandiriyor. Perakende ticaret sektorunde faaliyet gosteren Migros, Kipa, Tansas, Gima gibi senetler ozellikle kriz doneminde de siginilacak liman gibi gozukuyor. Borsada hisse senetleri islem goren sanayi sirketlerinin genel durumu pek ic acici gozukmuyor. Bu yilin ilk alti aylik rakamlari goz onune alindiginda gecen yila gore net kar dolar bazinda yuzde 0.64 geriledi. Buna karsin sirketlerin ozsermayeleri reel olarak yuzde 7.37 artti. Yani sirketlere sermaye akisi devam ederken, bu akis kara yeteri kadar donusturulemedi. Zaten ozsermaye karliligi da 1997`nin ilk yarisinda yuzde 12.74 iken, bu yilin ayni doneminde yuzde 11.7`ye geriledi. Borsadaki sanayi sirketlerinin net kar marjlarinda ise gecen yilin ilk alti ayina gore cok hafif de olsa bir artis gozlendi. Dolar bazinda net kar marji bu yil yuzde 6.56`yla gecen yilki 6.24 rakaminin uzerine cikti. Ancak bu da net karin dolar bazinda cirodan daha az dusmesinden kaynaklandi. Borsadaki sanayi sirketlerinin cirolari gecen yilin ayni donemine gore reel olarak yuzde 5.45 azaldi. Borsa sirketlerinin toplam borclarinin yuzde 71`i kisa vadeli borclardan olusurken, toplam borclarinin aktiflere orani yuzde 57.5 oldu. Sanayi sirketlerinin stoklari gecen yilin ilk yarisina gore yuzde 15 artti. Bunun yaninda sanayi sirketlerinin donen varliklarinin ucte biri stoklardan olustu. Turk ekonomisinin lokomotifi kabul edilen tekstil sektorunun durumu rakamlarla da net olarak ortaya cikiyor. Tekstil sektoru sirketlerinin gecen yilin ilk yarisina gore net kar rakami reel olarak yuzde 50 dustu. Sektorun net kar marji da 9.5`den, 4.35`e gerilerken, ozsermaye karliligi 12.87`den, 5.71`e indi. Tekstil sektoru gibi ozellikle global krizlere oldukca duyarliligi olan metal ana sanayi`nin durumu da pek farkli degil. Metal ana sanayi sektoru`nun net kar marji gecen yilin ilk yarisinda 17.9 iken, bu yil 13.1`e indi. Sektorun cirosu reel oarak yuzde 10.1 artiysa da net kar marji dunyadaki krizle artan dusuk fiyatli rekabete bagli olarak, 13.1`den 8.7`ye geriledi. Sektorun stoklari gecen yilin ilk yarisina gore yuzde 42.8 artarak IMKB sanayi sirketlerinin yuzde 15`Lik ortalamasinin oldukca uzerinde kaldi. (YENIYUZYIL)