Krizin fotoğrafı
Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı`nın hazırladığı `2003 İnsani Gelişme Raporu`na göre, Türkiye 175 ülke arasında 96`ıncı sırada yer aldı
Ekonomik krizle birlikte Türkiye, milli gelir ve insani gelişme yönünden az gelişmiş ülkeler düzeyine indi. Türkiye, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından hazırlanan 2003 İnsani Gelişme Raporu`nda bir önceki yıl 85`inci olan Türkiye, 96`ıncı sıraya gerileyerek, Azerbaycan, Gürcistan, Arnavutluk, Dominik Cumhuriyeti gibi ülkelerin gerisine düştü.
Satın alma gücü paritesi bakımından Türkiye`nin kişi başına düşen gelir düzeyi, 6 bin 974 dolardan 5 bin 890 dolara düştü. Türkiye`nin İnsani Gelişme Endeks değeri de, 0.742`den 0.734`e düştü. Bu veriler sonucunda Türkiye, OECD ve AB adayı ülkeler arasında sonuncu oldu.
Ankara`daki BM binasında 2003 İnsani Gelişim Raporu`nu tanıtan BM Türkiye Koordinatörü Jakob Simonsen, krizin etkisiyle kötü bir yıl yaşanmasına rağmen, orta ve uzun vadeli bakıldığında Türkiye`nin insani gelişim performansında olumlu unsurların da gözlendiğini belirtti.
Türkiye`nin insani kalkınma düzeyini düşüren etkenler arasında borç yükünün önemli yeri bulunuyor.
UNDP raporuna göre, 1998-2001 yılları arasında GSYH`inin yüzde 3.5`unu eğitim, yüzde 3.6`sını sağlık ve yüzde 4.9`unu savunma harcamalarına ayıran Türkiye borç ödemelerine yüzde 15 harcaması Türkiye`nin sıralamada gerilerde kalmasına yol açıyor.
Raporda, Türkiye`nin dünya liderlerince 2015 yılına dek ulaşılmak üzere belirlenen sekiz insani hedeften bazılarına ulaştığı, bazılarına anlaşması için az bir gayret gerektiği, bazı hedefleri tutturması için ise çok çalışması gerektiği bildirildi. İnsani kalkınmada en ileri ülke olarak Norveç çıkarken, 175 ülkenin değerlendirildiği raporda, yaşam kalitesinde son sırayı Sierra Leone aldı. Gelişmişlik düzeyi en düşük olan son 34 ülkeden, 28 tanesinin Afrika ülkesi olması da dikkat çekti.