İşte yabancıların dolar kuru beklentisi

Uluslararası raporlar ve değerlendirmeler, YTL`de değer kaybı <ımg hspace="10" src="http://i.bigpara.com/i/55big/349dolar14.jpg" align="right" vspace="5">beklentisinin güçlendiğini gösteriyor.

Kerem Alkin | Yorum / REFERANS GAZETESİ

Yabancı uzmanlar kurun bugünkü seviyesinin aldatıcı olduğunu düşünürken, yerliler ise katılmıyor.
 
Sonunda söyleyeceğimizi, baştan söyleyelim. Dolar kurunun 1.20 YTL`nin altında seyretmesi, Türkiye`nin öncelikli ekonomik sorunlarının üstünü örtüyor ve bu durum, reel sektör açısından daha ciddi riskleri gündeme getirmekte. Mevcut küresel dalgalanma ve siyasi belirsizliğin dolar kurunu 1.28-1.32 YTL bandında bir aralığa oturtmasını umut eden bir çok işadamı, dolar kurunun bu ölçüde bir belirsizlik ortamında dahi 1.20 YTL`nin altına sarkmasının şokunu yaşamaktalar.

Türk şirketlerinin rekabet becerisini salt döviz kurlarını yükselterek veya YTL`yi devalüe ederek sağlayamayacağımız yönündeki tartışmaları aşmış durumdayız. Ancak, son 6-7 yıldır YTL cinsinden artan üretim maliyetleri dikkate alındığında, dolar-YTL kurunun bir türlü istikrara kavuşamamış olması ve reel efektif döviz kuru endeksinin seviyesi de düşündürmekte.
 
Yatırımcı ilgisi azalacak

Bloomberg`de pazartesi günü yayınlanmış olan bir değerlendirme yazısı, ABD borsalarında endekslerin gerilemesiyle birlikte, aralarında Türkiye`nin de yer aldığı ülkelerin para ve sermaye piyasası araçlarında küresel yatırımcı ilgisinin azalacağı iddiasını dile getirmekte. Lukanyo Mnyanda ve Lester Pimentel imzalı değerlendirme yazısı, 26 önde gelen gelişmekte olan ekonominin para birimlerinin 2003 yılından bu yana dolar karşısındaki ortalama değer artışı yüzde 30 seviyesindeyken, sadece 2007 yılında bu oran yüzde 8,2 olarak gerçekleşti.

2008 yılının ilk çeyreğinde, 26 önde gelen gelişmekte olan ekonominin para birimleri dolar karşısında yüzde 1,63 değer kazanırken, bu oran ikinci çeyrekte yüzde 0,92`ye kadar geriledi. DWS Yatırım and Morgan Stanley, raporlarında Güney Kore ve Türkiye`nin enflasyonla mücadele çabaları nedeniyle, her iki ülkenin para birimlerinin dolar karşısındaki değer kazanımına yönelik son 5 yıllık rallinin tamamlanma aşamasında olduğunu belirtmişler.
 
Türkiye`nin riski artıyor

Merrill Lynch ise, son 7 yıldır önde gelen gelişmekte olan ekonomilerin hisse senetlerine yönelik küresel yatırımcı ilgisinin veya iştahının önemli ölçüde azaldığını belirtmekte. Uluslararası finans kurumlarının uzmanları, Tayland, Hindistan ve Türkiye gibi ekonomilerde, fiyat endekslerinde enerji ve gıdanın ağırlığının yüzde 40`lara ulaşmasının, söz konusu ülkeler için bir dezavantaj olduğunu belirtmekteler ve ABD`de aynı oranın yüzde 25 olduğunu vurgulamaktalar. Türk ekonomisinin bir çok nedene bağlı olarak, ham petrol ve doğal gaz ithalatını arttırması veya gıda ithalatı yapması ise, bir bakıma küresel boyuttaki enflasyonun etkisinin yurtiçi makro dengelere de yansıması anlamına geliyor.

Bu noktada, küresel yatırımcıların yüzde 4`ü, gelişmekte olan ülke hisse senetleri veya genel anlamda yatırım araçları açısından, limiti aşmış olduklarını dile getirmekteler. Zurih merkezli çalışan Union Bancaire Privee`nin baş yatırım fonu yöneticisi Mark Rall Güney Afrika ve Türkiye gibi cari açığı artmakta olan ülkeler için riskin artmakta olduğuna işaret ederken, Bloomberg`ün analistlere yaptırdığı anket, 2007 yılında yüzde 17 civarında değer kazanarak, dolar karşısında 1,41 YTL`den 1,16 YTL`ye gelen Türk Lirası`nın, 2008 yılında da yüzde 12 değer kaybetmesinin beklendiğini gösteriyor. Yani, 2008 sonu için 1,29-1,30 YTL bandının dile getirildiği gözlenmekte.
 
Citi`den YTL için uyarı

Citigroup`un aylık raporunda yer alan Erken Uyarı Sistemi (Early Warning System) başlıklı bölüm, önde gelen gelişmekte olan ekonomilerin para birimlerinin durumuna yönelik değerlendirmeleri dile getirmekte. Mehdi Gzouli imzalı değerlendirme, Türk Lirası`nın yeniden kritik bölgeye girdiğini ifade ediyor. Türkiye dahil, önde gelen gelişmekte olan ülkelerin para birimleri, tartılı efektif reel kur endeksi, sermaye akımlarının Gayrisafi Yurtiçi Hasıla`ya (GSYH) oranı, cari açık, kısa vadeli borçlar, hisse senetlerinin durumu, üretim, ihracat ve M2 para arzının rezervlere oranı açısından değerlendirilmiş.

Romanya`nın Lev`i en riskli para birimi olarak öne çıkıyor. Türk Lirası 2., Şili`nin Peso`su ise 3. sırada. Kırmızı bölgedeki Türk Lirası, 5 başlıkta kırmızı bölgede ki, M2 Para Arzı`nın rezervlere oranının da kırmızı olması, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası yönetimi tarafından değerlendirilmeli. Bu nedenle, küresel ekonomiye ve siyasi belirsizliğe yönelik hayli erken bir iyimserlikle gerileyen dolar kuru yanıltıcı olmasın, yıl sonuna doğru yabancılar döviz kurlarında yeniden yukarı yönde bir hareket beklemekteler.