İnsani kalkınmışlık

Bilindiği gibi Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı her sene Temmuz ayının başında istatistiklerine (sağlıklı) ulaşabildiği tüm Birleşmiş Milletler üyesi ülkelerin çok sayıda insani kalkınmaya ilişkin verilerini toplayıp bir sıralama gerçekleştiriyor. Veriler çok sayıda ve çok farklı alanlardan seçilmiş veriler.
Doğrudan ekonomiye ilişkin verilerin toplam içinde payı oldukca düşük.
Ortalama yaşam beklentisinden bebek ölümlerine, kadınların toplum içindeki konumlarından silah harcamalarına, temiz suya ulaşabilme şansından eğitime ve sağlığa kadar çok geniş bir yelpaze söz konusu.
Tüm bu veriler dikkate alınarak yapılan sıralama sonuç olarak ülkelerin yurttaşlarının yaşam kalikesine ilişkin son derece sağlıklı bir sonuç ve sıralama üretiyor.
Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı zaten bu alanda son derece yetkin ve tecrübeli bir örgüt.
2003 yılı raporu (2002 verileri temel alınarak) geçtiğimiz hafta yayınlandı.
Bu seneki sıralamaya 175 ülke alınmış; Sierra Leone sürekli olarak en son sırayı işgal ediyor.
Son 25 ülke zaten tümü ile Afrika kıtasında yer alan ülkeler.
Afrika üzerinde tüm insanlığın düşünmesi gereken bir trajedi yaşıyor (çok uzun zamandan beri).
Norveç ise sürekli olarak birinci sırayı almayı başarıyor.
Norveç`i İzlanda, İsveç, Avustralya, Hollanda gibi ülkeler izliyor.
Tüm Avrupa Birliği ülkeler ilk 24 içine giriyorlar ve 24. sırada Yunanistan yer alıyor.
Meselenin en can alıcı yeri tüm AB ülkeleri yavaş yavaş hızla yukarıya tırmanıyorlar. AB`nin geleneksel olarak en fakir ülkesi Portekiz 23`üncü sıraya çıkmış ve Yunanistan`ın önüne geçmiş durumda.
Portekiz 2002 sıralamasında 28. sırada idi 2003`de 23`e yükselmiş durumda.
Yunanistan ise geçen sene 25. sırada iken 2003 sıralamasında bir basamak daha yukarıya tırmanmış.
Gelelim zurnanın zırt dediği delik misali ülkemiz Türkiye`nin durumuna.
2002 raporunda 85. sırada yer alan Türkiye (bendeniz ısrarla bu konumun kabul edilemez bir durum olduğunu yazıyor idim) 2003 Raporunda 96. sıraya gerilemiş durumda.
İşin özeti Türkiye bir yıl içerisinde 11 basamak aşağıya düşmüş durumda.
2002 Raporundaki 85.sırayı kabul edilemez bulan bendenizin bu sene bu durumu nasıl açıklayacağımı, nasıl içime indireceğimi kestiremiyorum.
Ortada kökenleri çok gerilere giden ulusal bir skandal ve utanç belgesi yatıyor.
Bendeniz bu sütunda bu konu üzerinde uzun uzun duracağım ve Raporun tüm ayrıntılarını aktaracağım.
Rapora www.undp.org adresinden (Human Development Report 2003) ulaşabilirsiniz.