Hazine `hortumu` haber vermiş

Yolsuzluk Komisyonu raporuna göre Hazine 1999 yılında hükümeti, isimlerini de vererek `adı geçen bankaların sahipleri grup şirketlerine limitlerin üzerinde para aktarıyorlar, sorunları çözümsüz, tasfiye edilmeliler` diye uyarmış

TBMM Yolsuzlukları Araştırma Komisyonu, Para, Bankacılık, Hazine, Dış Ticaret ve Gümrük konuları Özel raporu, hükümetin Hazine tarafından, mali durumu bozuk bankalar ve buralardaki hortumlama konusunda uyarıldığını ortaya çıkardı.
Rapora göre, Hazineden sorumlu Devlet Bakanı Recep Önal döneminde 1999 yılında ilgili bakanlığa gönderilen bankacılık sistemindeki aksaklıklara ilişkin bilgi notunda, banka sahiplerinin banka kaynaklarını ilke ve teamüllere uygun olmayan şekillerde kullandığı bildirilirken, bu durum, Türk Bankacılık sisteminin en temel hastalığı şeklinde nitelendirildi. Notta, sahiplik ilişkisinin giderilmesine yönelik her türlü önlemin daha fazla zaman kaybına neden olmadan biran önce uygulanmasının kaçınılmaz olduğu uyarısı yer aldı.

İsim isim sayılmış
Yolsuzlukları Araştırma Komisyonu`nun 1135 sayfalık ana raporu, mali yapıları bozuk olması nedeniyle yasaya göre tedbir alınması istenen bankaların listesi sıralandı. Rapordan satır başları şöyle:
Hazine Müsteşarlığınca ilgili Devlet Bakanlığına sunulan 01.09.1999 tarihli Türk Bankacılık Sistemi, Sorunlu Bankalar ve Alınması gereken Tedbirler Hakkındaki bilgi notunda özetle Türk Bankacılık sektörü irdelenmiş ve mali bünyesi bozuk bazı bankalarla ilgili mevcut Bankalar Yasası kapsamında tedbirler alınması istenmiştir. Haklarında tasfiye kararı alınması önerilen bankalar sıralanmış buna ilave olarak sözkonusu notun 10. sayfasında Bankalar Kanunun 14. maddesinin 1, 2,3 nolu fıkralarında yazılı tedbirlerin uygulanabileceği bankalar sayılmıştır. Bu bankalar sırasıyla Pamukbank, Etibank, Bayındırbank, Kıbrıs Kredi Bankası, Türk Ticaret Bankası, İnterbank, Bankekspres olarak belirtilmiştir.

Sistemi tehdit ediyor
Bilgi notunun sonucunda Türk bankacılık sisteminin içerisinde yer alan ve mali bünyesi had safhada bozulmuş olan bankalar, sistemin tümünü tehdit etmektedir. 4389 sayılı Bankalar Kanunu, Bankaların mali bünyelerinin iyileştirilmesine veya mali bünyeleri iyileştirilemeyecek derecede bozulmuş olan bankalara yönelik tedbirleri açık bir şekilde düzenlemiştir. Bunların yürürlüğe konulmaması nedeniyle, yukarıda durumları özet bir şekilde sunulan bankaların mali bünyelerindeki bozulma daha da büyüyerek artmakta ve onarılması imkânsız hale gelmektedir.
Nitekim bu bankaların 30.09.1998 tarihinde 559 trilyon lira olan birikmiş zararları toplamı, 31.05.1999 tarihinde 1 katrilyon 10 trilyon liraya ulaşmıştır. Bu bankaların mevcudiyetlerini sürdürmek çabasıyla sektör ortalamasının üzerinde ve oldukça yüksek maliyetlerle fon topladıkları ve bu fonların yaklaşık yüzde 80 oranında zarara dönüştüğü de dikkate alındığında, tedbir almaktaki zaman kaybının neden olacağı sorunun vehameti tüm açıklığıyla ortaya çıkmaktadır.


Zaman kaybetmeden tasfiye edin
Raporun en çarpıcı bölümlerinden biri de şöyle: Yukarıda isimleri zikredilen bazı bankaların içinde bulundukları olumsuzlukların temel nedeni banka sahiplerinin banka kaynaklarını bankacılık ilke ve teammüllerine uygun olmayan şekilde kullanmış olmalarından kaynaklanmaktadır. Bu durum Türk Bankacılık Sistemi`nin en temel hastalığıdır. Bu gerçek de nazara alınarak yeniden düzenlenen ve 23.06.1999 tarihinde yürürlüğe giren 4389 sayılı Bankalar Kanunu, sorumlu ortakların mali ve hukuki sorumluluklarına gidilmesine imkân sağlayan tedbirler içermektedir. Bu tedbirlerin uygulanması oluşturulacak olan Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu`nun veya adı geçen Kurul oluşturulana kadar ilgili bakanın yetkisi dahilindedir. Yukarıdaki bilgilerin ışığı altında, bu bankaların mevcut sahiplik ilişkilerinin korunması halinde sorunların çözümünün imkân dahilinde olmadığı, dolayısıyla bu bankalarda tasfiye veya devir yöntemleri kullanılmak suretiyle mevcut sahiplik ilişkisinin giderilmesine yönelik her türlü tedbirin daha fazla zaman kaybına neden olmadan bir an önce uygulanmasının kaçınılmaz hale geldiği sonucuna ulaşılmaktadır uyarısında bulunulmuştur.