Hazine bürokratları bu borcu çeviremez!

Sayıştay, 48 yıldır petrol şirketlerine yapılan kur farkı ödemelerine `usulsüz` deyince bürokratlara 900 trilyonluk fatura çıktı. Yaklaşık 1 katrilyon lirayı bulan meblağın 9 Hazine bürokratının maaşından 30 bin yıl kesilerek tahsil edilmesi öngörüldü

Geçmiş yılların dosyalarını raftan indiren TBMM Yolsuzlukları Araştırma Komisyonu, bu kez bürokratların peşine düştü. Komisyon, yıllardır TBMM gündeminde bulunan bir konu için bürokratlara, benzeri görülmemiş bir borç çıkardı. Hazine bürokratlarının ödemesi istenen tutar 900 trilyon lira.

Yabancı petrol şirketlerine usulsüz kur farkı ödemesi yapıldığını ve sebepsiz zenginleşmelerine yol açıldığını belirleyen Meclis Yolsuzlukları Araştırma Komisyonu, 9 Hazine bürokratı ile bu bürokratların maaşından kesinti yapmayan hazine eski müsteşarlarını sorumlu tuttu. 900 trilyon liraya ulaşan borç, bürokrat maaşlarının haczedilmesine ilişkin esaslara göre ancak 30 bin ayda tahsil edilebilecek.

48 YILLIK OLAY
Hazine bürokratlarını imza atamaz konuma getiren olay, 6236 sayılı Petrol Kanunu`na göre yabancı petrol şirketlerine yapılan kur farkı ödenmesinden kaynaklanıyor. Petrol şirketlerine, Türkiye`ye getirdikleri sermayelerini TL`ye çevirmeleri nedeniyle döviz artışlarından olumsuz etkilenmemesi için kur farkı ödemesi yapılıyor. Bu ödeme, Hazine bütçesinden karşılanıyor.

Hazine hesaplarını inceleyen Sayıştay denetçileri, petrol şirketlerine 1995, 1996, 1997 yıllarında yapılan kur farkı ödemelerini masaya yatırdı. Sayıştay, yıllardır devam eden ve sorun çıkmayan bu ödemelerin hatalı yapıldığını belirledi.

Petrol Kanunu`nun gerekçesinde, kur garantisi bulunmadığını savunan ve yıllar sonra bu durumu ortaya çıkaran Sayıştay denetçileri, hazine bürokratlarını kusurlu buldu. Kur farkı ödemelerinin, begelerde imzası olan bürokratlardan müştereken ve müteselsilen tahsil edilmesini istedi. Bu karar Sayıştay Temyiz Kurulu`nda 28 Kasım 2000 tarihinde kesinleşti.

Hazine ne diyor?
Hazine bürokratları, Sayıştay`ın iddiaları üzerine, şu açıklamayı yaptılar

Bu ödeme yıllardır yapılıyor. Petrol Kanunu`nda kur garantisi öngörülmüş. Ancak Meclis`teki görüşmeler sırasında, kanunun metni ile gerekçesi çelişmiş. Hatta kur farkını kaldırmak için Meclis`te verilen önergeler reddedilmiş. Biz uzman yardımcısı iken yapılan bu ödemeler, genel müdür yardımcısı olduğumuz dönemde de karşımıza geldi, imzaladık.

Kur farkı ödemelerinin Petrol Kanunu`nun çıktığı 1954 yılından beri yapıldığına dikkat çekiliyor. 48 yıldan beri uygulanan `kur farkı` ödemelerine Sayıştay`ın bugüne kadar hiçbir itirazının bulunmadığına vurgu yapılıyor.

48 yıl içerisinde kanunlarda veya yönetmeliklerde herhangi bir değişiklik olmamasına rağmen Sayıştay`ın böyle bir karar almasının anlamsız olduğu, söz konusu fazla ödemelerin tahsil yoluna da gidilmeyeceği kaydediliyor.

Komisyonun dediği olursa 30 bin yıl borç ödeyecekler!
Meclis Yolsuzlukları Araştırma Komisyonu, Sayıştay`ın tespitleri üzerine Hazine`den bilgi istedi. Halen Hazine`de çalışan ve aralarında Sayman Cahit Narinoğlu, Sayman Vekili Cavit İncekara, Sayman Vekili Turgay Oğuz ile tahakkuk memurları Recep Çetin, genel müdür yardımcıları M. Başol Tütüncü, Yıldız Soykan`ın da bulunduğu bürokratlardan, 900 trilyon lira ödemesi istendi. Hazine eski Müsteşarları Selçuk Demiralp ile Faik Öztrak ise bu borcu tahsil işlemi başlatmadığı için Meclis tarafından sorumlular arasına alındı. 900 trilyondan sorumlu tutulan bürokratların toplam maaşları 10 milyar lirayı buluyor. Yasa gereği maaşların dörtte birine haciz uygulanabiliyor.