Harcamalara yeni fren geliyor
Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, yılın ilk sekiz ayını öngördükleri revize hedef kadar açıkla kapatan 2007 bütçesi için umudunu kaybetmedi. 16.8 milyar YTL açık öngörüsüyle çatılan 2007 bütçesinde, seçimlerin yarattığı yüksek harcama sorunu karşısında `Harcamaları kısar, bütçe açığını 8.5 milyar YTL`ye indiririz` diyen bakanlık, ağustos sonunda açık 8.4 milyar YTL`ye ulaşınca `harcamalarda ek kısıntı` yapılabileceği sinyalini verdi.
Maliye Bakanlığı açıklamasında, bütçe verilerinin açıklanmasının geciktiği eleştirilerine de yanıt verildi. Yasal olarak bu yıl ilk defa temmuz ayında `mali tatil` uygulamasına başlandığı belirtilen açıklamada, bu çerçevede 20 günlük mali tatil süresine rastlayan bazı vergilerin tahsilatının bir süre ertelendiği ve temmuz ayına ait vergi gelirlerinin tahsilatının kısmen ağustos ayına kaydığı vurgulandı. Açıklamada, Ortaya çıkan bu durum, temmuz ayına ait bütçe gelir tahsilatını gerçek durumu ile göstermediğinden, temmuz-ağustos ayı sonuçlarıyla birlikte açıklanmıştır denildi.
Temmuz ve ağustosta ne oldu?
Maliye verilerine göre, seçim ayı da olan temmuzda bütçe 6 milyar 71 milyon YTL açık verdi. Bu ay faiz dışı denge ise `eksi` 330 milyon YTL oldu. Yani temmuzda faiz dışı fazlada `cep`ten yenildi. Ağustosta ise bütçe dengesi yeniden artıya döndü. 3.53 milyar YTL bütçe fazlası verilirken, 7.85 milyar YTL faiz dışı fazla oluştu.
Maliye verilerine göre, bütçe giderleri ocak-ağustos döneminde 135 milyar 818 milyon YTL`ye ulaştı. Faiz hariç harcamalar 98.84 milyar oldu, faize ise 36.98 milyar harcandı. Buna karşılık gelirler 127.4 milyar YTL oldu. İlk sekiz ayda bütçe açığı 8.43 milyar YTL olurken, faiz dışı fazla 28.55 milyar YTL`ye erişti. Gelirlerin 99.32 milyar YTL`si `sağlam` gelir olarak tanımlanan vergi gelirlerinden oluştu. Vergi dışı gelir toplamı 24.94 milyar, özel bütçeli idarelerin öz gelirleri 1.95 milyar, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri de bütçe 1.18 milyar YTL destek verdi.
Para nereye harcandı?
Bütçe harcamlalarının 29.16 milyar YTL`si personel, 12.19 milyarı mal ve hizmet alımları, 36.98 milyarı faiz, 42.37 milyarı ise cari transferlere harcandı. Yatırımlar ise bütçeden 6.76 milyar YTL ile yine en düşük payı aldı. Bütçeden yapılan sağlık harcamaları 4 milyar 226 milyon YTL olurken, sosyal güvenlik kurumuna 22 milyar 408 milyon, tarımsal desteklemelere 5 milyar 118 milyon YTL aktarıldı. KİT sermaye desteği ise 1 milyar 135 milyon YTL oldu. Ocak-Ağustos 2007 döneminde bütçe gelirlerinden mahalli idarelere 8 milyar 62 milyon YTL, fonlara ise 2 milyar 262 milyon YTL pay aktarıldı.
Bütçe verilerine göre, ilk sekiz aylık dönemde toplam bütçe ödeneklerinin yüzde 66.3`ü, faiz hariç bütçe ödeneklerinin ise yüzde 65`i kullanıldı. Ocak-Ağustos 2007 döneminde faiz gideri ödeneklerinin yüzde 69.8`i kullanıldı ve geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 8.3 artış ortaya çıktı.
Harcamalar kısılabilir
Bu sonuçlar, seçim sonrası bütçe rakamlarını revize eden ve bütçe açığının yıl sonunda 8.5 milyar YTL`de kalacağı hesabı yapan Maliye`ye, ilk sekiz aylık sonuçlarla birlikte söylem değiştirtti. Bakanlık, Belirlenen hedeflere ulaşılması için, alınan tedbirlerin yanı sıra gerektiğinde harcamaları disipline etmeye yönelik diğer her türlü tedbirin alınmasından kaçınılmayacaktır diyerek diğer tedbirleri de şöyle sıraladı:
Maliye`nin hedefleri yeniden gözden geçirerek değişikliklere gittiği `2007 Merkezi Yönetim Bütçe Gerçekleşmeleri ve Beklentiler Raporu`nda, 204.1 milyar olan harcamaların 201.9 milyar YTL`de tutulacağı, gelirlerin ise 188.2 milyardan 193.3 milyar YTL`ye çıkması öngörülmüştü. Bu çerçevede 16.8 milyar YTL öngörülen bütçe açığının 8.5 milyar YTL`ye ineceği, 36.1 milyar YTL planlanan faiz dışı fazlanın 44.4 milyar YTL`ye çıkacağı varsayılmıştı. Maliye`nin, hedeflerde yaptığı düzeltme eleştirilmiş ve harcama azaltan ve gelir artıran tedbirlerin açıkça düzeltme raporunda yer verilmediğine dikkat çekilmişti.
