Enflasyon düşmeyebilir?

31.08.2007 - 12:39 | Son Güncelleme :

Ağustos enflasyon verileri gelecek hafta açıklanacak. Bu konuda farklı beklentiler var

Ağustos enflasyon verileri gelecek hafta açıklanacak. Bu konuda<ımg hspace="10" src="http://i.bigpara.com/i/55big/enflasyonmarket.jpg" align="right" vspace="5"> farklı beklentiler var. Kimileri özellikle yaz nedeniyle enflasyonun düşük geleceğini tahmin ediyor. Kimileri ise enflasyonun artık birçok artan fiyat nedeniyle yükselme eğilimine gireceğinden kaygılanıyor.

Hurşit GÜNEŞ
hgunes@milliyet.com.tr

Kuşkusuz
enflasyon verilerini sadece bir aylık bir gözleme dayanarak yorumlamak doğru değil. Belki de en doğrusu bu hafta açıklanacak verilerin geçen yılın yaz dönemi verileriyle karşılaştırılması. Geçen yılın büyük mali dalgalanması enflasyonda ciddi bir sıçrama yaratmıştı. Bu yılki dalgalanma ise daha sınırlı kaldı. Buna rağmen yine de çok parlak olmayan sonuçlar karşımıza çıkabilir.

Geçen yılın fiyat performansıyla bu yılın verileri karşılaştırıldığında arz yönünden fiyatları etkileyen üç unsur görülüyor: Kur, petrol ve diğer enerji maliyetleri ve nihayet küresel ısınma sonucu artan gıda fiyatları.
Geçen yıl TL dolar karşısında 1.35 düzeyinden 1.75 düzeyine kadar sıçrama yapmış, fakat hemen sonra tepetaklak olmuştu. Kuşkusuz bunun ciddi bir enflasyon geçirgenliği (pass-through) oldu. Ama aşağıya gitmesinin ters yöndeki etkisi de unutulmamalı.

Küresel ısınma ve elektrik fiyatları

Bu yılın dalgalanmasının yahut devalüasyonunun daha sınırlı kalmasına rağmen, tekrar hızlı bir inişe geçeceği beklenmiyor. Hatta bir ikinci dalganın oluşmasını bile bekleyenler var. Bu nedenle kur artışının fiyat geçirgenliği daha kalıcı olabilir.

İkincisi ise petrol fiyatları... Geçen yıl petrol fiyatları hızla yükselmiş ve maliyetleri etkilemişti. Bu yıl ise ortalık biraz daha sakin. En azından yakın planda varilin 100 dolar mertebesine çıkması beklenmiyor. Bununla beraber, enerji fiyatlarının, özellikle elektriğin, ülkemizde uzun süredir zam görmediğini de hatırlatalım. Kaldı ki, kuraklık hidroelektriğin de kıtlığına yol açabilir.

Gelelim küresel ısınmanın etkilerine. Gerek yurtiçinde, gerek yurtdışında işlenmemiş gıda fiyatları hızla artıyor. Çünkü kuraklık müthiş bir arz yetersizliği yaratıyor. Geçmişte yurtiçinde tahıl yetersizliği çekildiğinde ithalat kapısı açılırdı. Ama şimdi fiyatlar her yerde yüksek olunca, bu da bir çözüm olmaktan çıkıyor.

İç talep ısınıyor

Tüketici fiyat endeksinin üçte biri gıda. Gerçi tüm gıda ürünleri kuraklık nedeniyle etkilenmeyecek. Fakat yılbaşından bu yana gıda fiyatlarındaki artışın geçen yıla göre en az 3 kat daha hızlı olduğunu göz önüne alırsak durum daha iyi kavranabilir.

Talep yönünden de bir başka olumsuz gelişme gözleniyor. Geçen yılın ilk yarısında oldukça ısınmış görünen talep sıkı para politikasıyla frenlenmeye çalışılmıştı.

Bu yıl ise yılın ilk yarısında bütçede büyük bir gevşeklik oluştu. Ve birkaç aydır da iç talebe yansımaya başladı. Tekrar ısınan iç talep maliyet artışlarıyla birlikte fiyatların kolaylıkla yukarı gitmesine elverebilir. Diğer bir deyimle mali disiplindeki gevşeklik bu kez, para politikası ne denli sıkı olursa olsun, enflasyona neden olabilir.

Mali piyasalarda yoğun biçimde sonbaharda bir faiz indirimi bekleniyor. Ancak saydığımız bütün bu kaygıların Merkez Bankası`nın da farkında olduğu unutulmamalı. Dolayısıyla indirim abartılmamalıdır.


Bu haberi okuyanlar bunları da okudu
 
KAPANIŞLAR (BIST)
BUGÜN 1000 TL NE OLDU?
1.031 TL        
BORSA
1.001 TL        
DOLAR
998 TL        
EURO
1.018 TL        
ALTIN
 
bigpara

Copyright © 2024 Tüm hakları saklıdır.
Hürriyet Gazetecilik Matbaacılık A.Ş.

YASAL UYARI:
Piyasa verileri Foreks Bilgi İletişim Hizmetleri A.Ş. tarafından sağlanmaktadır. Üye girişi yapılan Canlı Borsa sayfaları haricinde Hisse senedi verileri 15 dk gecikmelidir. Tahvil-Bono-Repo özet verileri her durumda 15 dk gecikmelidir.

Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bununla beraber gerek site üzerindeki, gerekse site için kullanılan kaynaklardaki hata ve eksikliklerden ve sitedeki bilgilerin kullanılması sonucunda yatırımcıların uğrayabilecekleri doğrudan ve/veya dolaylı zararlardan, kar yoksunluğundan, manevi zararlardan ve üçüncü kişilerin uğrayabileceği zararlardan dolayı Hürriyet Gazetecilik ve Matbaacılık A.Ş hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.

BIST isim ve logosu "Koruma Marka Belgesi" altında korunmakta olup izinsiz kullanılamaz, iktibas edilemez, değiştirilemez.

BIST ismi altında açıklanan tüm bilgilerin telif hakları tamamen BIST'e ait olup, tekrar yayınlanamaz.