Ekonomide reformlar Gaziantep`ten başlayacak

AKP`nin ekonomideki iddialı yeni ismi Mehmet Şimşek, seçim meydanlarında siyasete ısınıyor. Şimşek, üst düzey yönetici olduğu Merrill Lynch`ten (ML) ayrılıp Gaziantep`ten milletvekili adayı oldu. `Neden Gaziantep?` diye soruyoruz Şimşek`e. Eğer İstanbul, Ankara değilse memleketi Batman`dan aday olması daha mantıklı olmaz mıydı?.. Hayır diyor, Antep önemli bir sanayi merkezi. Ben Başbakan`a yüksek teknolojili, katma değeri yüksek işkollarına geçişi öngören bir modelden bahsetmiştim. Sanırım Gaziantep`i bu açıdan önemli gördü. Orada değişim başlatmak kolay diyor.
Şimşek`in bu açıklaması Gaziantep`in eğer AKP iktidar olursa bir değişim laboratuvarı olarak kullanılacağını gösteriyor. Şimşek`in kafasında `verimlilik artış ve rekabet gücü`ne dayalı bir model var.

`Kemal Bey`le çok farklıyız`

Hakkındaki, AKP`nin Kemal Derviş`i yorumlarını hatırlatıyoruz. Kemal Derviş de 2001 krizi sonrasında yurtdışından göreve davet edilmişti. (İkisinin de eşi Amerikalı!) Şimdi bir kriz yok ancak Şimşek de yurtdışından davet edildi. Acaba Derviş gibi önemli bir göreve talip mi, bu konuda bir görüşmesi oldu mu?
Şimşek, Kemal Derviş`e benzetilmesinden rahatsız değil. Kendisine saygı duyduğunu, özellikle yabancılarla ilişkilerde konularına hâkimiyetinin saygı uyandırdığını belirtiyor. Ama, Kemal Bey`den çok farklı düşündüğüm noktalar var. Ben büyümenin yüksek verimliliğe dayandırılmasından yanayım. Kemal Bey`den farklı olarak finans backround`na sahibim. Kemal Bey kalkınmacıdır. Ben yüksek verimlilik modeline inanıyorum.
Şimşek, Kemal Derviş`le ilgili değerlendirmesini, beklenti ve görev teklifi konularına açıklık getirerek sürdürüyor:
Ben herhangi bir bakanlık veya başka bir görev pazarlığı yapmadım. Bunlar Başbakan`ın takdiri olur. Ama beklentim ekonominin beyin fırtınasının yapıldığı platformlarda yer almak.

`GSMH, faktör verimliliği...`

Ekonomist kimliğiyle tanınan ve alışılmış `siyasetçi` profilinden oldukça uzak görünen Mehmet Şimşek, sorularımıza cebinden kâğıt kalem çıkararak ve modeller çizerek yanıtlar veriyor. `Siyasetçi Mehmet Şimşek` profiline henüz tam ısınmadığını, sıcak miting meydanlarında kravatla dolaştığını ve arkadaşlarının kendisini uyardığını anlatıyor.
Ancak en büyük zorluğu kalabalıklara hitap etmekte çekiyor:
Ben çıkıyorum GSMH diyorum. Kimse anlamıyor. Sonunda `Mehmet Bey, böyle olmaz. Cebindeki paradan bahset` dediler. Aday olduktan sonra yaptığım ilk konuşmada ekonominin dehlizlerine biraz fazlaca saptım. Abdullah Bey (Dışişleri Bakanı Abdullah Gül) beni bir kenara çekti, `Mehmet, sana biraz politikayı öğretmemiz gerekecek` dedi.
Ekonomi konusunda sokaktaki insanın anlamayacağı `Toplam faktör verimliliği` cümlesini bile kullandım. Kastettiğiniz anlamda siyaseti öğrenmesem de olur; ceketi kravatı yeni çıkarmaya başladım.



`Cumhurbaşkanlığında yanıldım`

Şimşek, ML`de çalıştığı dönemde AKP`ye yakın olduğu eleştirilerini umursamıyor. Şöyle diyor: Türkiye`de dışarıda çalışan analistlere garip güçler vehmediliyor! 2002 yılında Türkiye`de faizler yüzde 60`lardaydı, ama yabancılar onca önermemize karşın Türkiye`ye yatırım yapmıyorlardı. Biz Türkiye ile ilgilenmiyoruz diyorlardı. Kararlı bir şekilde AKP`nin reform sürecini uyguladığını görünce yatırım yapmaya başladılar.
Şimşek, ekonomi basınının yakından tanıdığı bir isim. Piyasaların her dalgalanmasında `nereye gidiyoruz` sorusunun yöneltildiği analistlerden biriydi. Merkez Bankası başkan ve yardımcılarının ayrılmaları ile bu makamlara yapılacak atamalar gündeme geldiğinde AKP`nin listeye aldığı ve Cumhurbaşkanına götürdüğü isimlerden biriydi. O tarihten sonra siyasi olarak AKP ile ilişkilendirildi. Doğru ama fiili olarak 5-6 hafta önce AKP`li oldum diyor. Ancak siyasi eğilimini hükümetin reformlarının belirlediğini söylüyor. Aile etkisi de var, ama tayin edici değil. Benim ailemde başı kapalı kardeşlerim de var, ama başı açık, üniversiteli yeğenlerim de diyor.
Mehmet Şimşek, ML`deki döneminde, `taraflı` olduğu eleştirilerine yol açan analizlerinden birinde, Türkiye`de cumhurbaşkanlığı seçimlerinin sorunsuz atlatılacağını belirtmişti. Bu öngörüsünün gerçekleşmediğini kabul ediyor ama, Oyunun kuralları değişti diyor.



`El kaldırıp indiren bir siyasetçi olmam`

<ı>Nasıl bir siyasetçi olacaksınız?
Tipik olarak el kaldırıp indiren bir adam değilim. Bir tek beklentim var, Türkiye`nin yeniden yapılandırılmasında rol almak. Birikimim var, alanımda iyi olduğum kanısındayım.

<ı>ML`ye dönme olasılığınız var mı? ML`deki yöneticileriniz ayrılmanızı nasıl karşıladı?
Erzurum mitinginden bir gün önce Sayın Başbakan`la bir araya geldim. Aday olmamı teklif ettiler. İngiltere`ye döndüm, Yunanlı patronuma istifa dilekçemi yazdım. Patronlarım bana mektup gönderip `Kararlı görünüyorsun, yapabileceğimiz bir şey var mı? Dönmek istersen her zaman gelebilirsin, ama eski yerini garanti edemeyiz` dediler.

<ı>Bakan Şener global bir likidite krizi riskinin yüksek olduğunu söyledi, siz böyle bir kriz bekliyor musunuz?
Abdüllatif Bey`e katılmıyorum. Türkiye para ticaretinin yoğun olduğu yani yabancı sermaye girişinin yüksek olduğu bir ülke. Cari açık yüksek ve lira biraz değerli. Evet, bunlar kırılganlıkları artıran faktörler, bunları Sayın Şener`e bizzat anlattım. Ama neden panik olunmaması gerektiğini de anlattım.

<ı>Neden panik olunmamalı?
Cari açığın büyük kısmı doğrudan yabancı yatırımlarıyla finanse ediliyor. Eğer doğru politikaları devam ettirirsek yabancıların gelmesi için hâlâ çok sebep var. İkinci olarak dışarıdan bakıldığında Türkiye`nin görünümü çok iyi, hızla büyüyoruz. Sermaye kazancının hala yüksek olduğu bir ülkeyiz.
Pazar büyük, ücretler makul, jeopolitik konum ihracat yapmaya uygun. İş ortamı iyileşti. Özelleştirmenin daha başındayız, yabancıların şirket satın alma potansiyelleri hâlâ çok yüksek.

<ı>Cumhurbaşkanı sizi MB`nin başına atamadı, atamanız neden onaylanmadı?
Bu sorunun muhatabı ben değilim, ama genç olduğum için atanmadığım söylendi. Bu finans tecrübem ve uluslararası donanımımla İngiltere`de aday gösterilsem Merkez Bankası başkanlığına atanırdım.


 Financial Times`a haber oldu

Şimşek`in siyasete girişi Financial Times`a haber oldu. AKP`nin, Merrill Lynch`in tanınmış iktisatçısı Mehmet Şimşek`i Gaziantep`te birinci sırada aday gösterdiğine dikkat çeken gazete, Şimşek`in, adayı gösterildikten sonra AKP`nin önde gelenlerine yaptığı `kabul konuşması`nın pek iyi geçmediğini belirtti.
Haberde, Şimşek`in şu sözleri de aktarıldı:
Ekonomi konusunda bütün o saçma şeyler söyledim, `Toplam faktör verimlilik` cümlesini bile kullandım. Dışişleri Bakanı Abdullah Gül bir kenara çekti, `Mehmet sana biraz politikayı öğretmemiz gerekecek` diye fısıldadı.
Şimşek ve bazı iktisatçıların AKP`ye çağrılması da haberde şöyle değerlendirildi:
AKP, İslamcı köklerinden uzaklaştırmak amacıyla aday listesinden en gerici milletvekillerinden 150 kadarını tasfiye etti, yerlerine akıllı genç profesyonelleri getirdi. Bu grupta Şimşek`in yanı sıra, Alman Marshall Fonu`nun Türkiye Temsilciliği başında bulunan Suat Kimiklioğlu gibi tecrübeli analistleri de var. Bu, AKP`nin 22 Temmuz seçimi öncesi laik merkez sağı çekme stratejisinin bir parçası.
Gazete, Mehmet Şimşek`in yaşam öyküsünün İslahiye halkının dikkatini çektiğini belirtti ve 40 yaşındaki Şimşek`in, 9 çocuklu, çok yoksul, annesi babası okuma yazma bilmeyen, bir Kürt ailesinin çocuğu olduğunu belirtti.