Dengelerin Yerine Oturmasini Bekleyin.

UluslararasiPara Fonu (IMF) heyetinin Turkiye`yi terketmesiyle, piyasalar birden karisti. IMF heyetinin gecen haftanin ilk yarisinda stan - by anlasmasina iliskin gorusmelerini tamamlayarak Turkiye`den ayrilmasinin ardindan, borsa hizla duserken faizler de tekrar tirmanisa gecti. IMF`nin 2 Kasim`da baslayan ve 22 Kasim`da noktalanan temaslari suresince borsa 6 bin 500 puan seviyesinden 9 bin puana, bono faizleri de yuzde 80 duzeyinden yuzde 60`a kadar gerilemisti. Borsacilar aralarinda, IMF`li gunlerde piyasalarda yasanan coskuyu hatirlatarak, ``Keske IMF gitmeseydi`` diye konusuyorlar. Gecen haftanin ilk gununde 9 bin puana kadar yukselen borsa, ilerleyen gunlerde bir daha kendine gelemedi ve haftanin son gunu IMF direktifleri dogrultusunda cikarilan ek vergi yasasinin yarattigi depremle de, 8 bin puanin altina geriledi. Hisseler haftayi yuzde 6`lik zararla kapatti. Borsada kár satisi icin ilk bahane haftanin ilk yarisinda, IMF heyetinin Turkiye`de kalis suresini bir gun uzattiginin aciklanmasi ile yaratildi. IMF heyetinin, sureyi bir gun uzatmasi, piyasalarda hemen stand-by anlasmasinda puruz ciktigi seklinde degerlendirildi. Ekonomik gostergelerde herhangi bir degisiklik olmamasina karsin, borsa ve faizdeki bu asiri iyimserlik, yatirimcilari zaten tedirgin ediyordu. Bu yuzden IMF anlasmasinda puruz ciktigi yolundaki soylentiler, hafta icinde hem yuzde 60`a kadar gerileyen bono faizlerinde yukselise hem de 9 bin puana dayanan borsada ilk satis dalgasinin gelmesine yolacti. Fakat deprem vergisi borsada buyuk satis icin iyi bir bahane oldu. Boylece uc haftadir soluksuz yukselen borsada, ek vergi bahanesiyle ciddi bir duzeltme hareketi de gerceklesti. 9 bin puandan donen endeks, haftayi 7 bin 994 puandan kapatti. Borsadaki bu duzeltme hareketinde en fazla dusus, endeksi 9 bin puana tasiyan banka ve holding hisselerinde gerceklesti. Onumuzdeki gunlerde borsadaki bu duzeltme hareketinin sancilari devam edebilir. Alim icin yeni dengelerin olusmasini beklemekte fayda var. Ek vergilerin borsa cephesinde, orta ve uzun vadede olumlu yansimasi bekleniyor. Fakat deprem vergisinden en buyuk yarayi alan bono cephesinde, her sey alt ust olmus durumda. Kamu kagitlarindan alinacak yuzde 4 ile 19 arasindaki vergilerle Hazine`nin kasasina 3 milyar dolara yakin para girecegi tahmin ediliyor. Bankalar ise geriye donuk olarak kamu kagitlarina getirilen surpriz verginin maliyet hesabini cikarmaya calisiyorlar. Ek vergiler, bankalarin kárlarini da olumsuz etkileyecektir. Verginin bilancolarda yaratacagi hasar, bankalarin tasidigi kamu kagidi portfoyunun buyuklugune bagli. Bono ve tahvil piyasasinda aktif olan bankalarin yoneticileri de, ek vergi oranlarini ilk duyduklarinda, ``Iste simdi yandik, bu acimasizlik`` diyerek tepkilerini dile getirdiler. Ek vergilerle tekrar yuzde 80`e yukselen bono faizleri de, piyasada yeni olusacak dengelere gore, yon belirleyecek. Aralik ayinda Hazine`nin ic borc odemesi acisindan biraz rahat olmasi, ayrica 2000 yilinda devaluasyon hizinin da dusecegi beklentisi nedeniyle, faizlerin tekrar inise gececegi konusuluyor. Devlet Bakani Recep Onal`in, gecen hafta sonunda yaptigi ``Iciniz rahat olsun, benim 15 Ocak 2000`e kadar ic borc ihtiyacim yok`` sozleri de, onumuzdeki donemde faizlerin seyri icin fikir verebilir. (HURRIYET)