Altut Oldu, Yasasin Alsat.

Dunya piyasalarindayatirimci aliskanliklari buyuk bir degisim gostermeye basladi. Ozellikle de yatirimcinin kabesi olarak taninan Amerikan mali piyasalarinda son 50 yildir tek saglikli yatirim bicimi olarak gorulen uzun vadeli yatirim egilimi yerine kisa vadeye ve `al- sat`a birakiyor. Hisse senedi piyasalari yiginlar tarafindan genelde bir kumar masasi olarak goruluyor. New York borsasi verilerine bakildiginda yatirimcilarin al-sat egiliminin son 10 yil icinde iyice hiz kazandigi ve bu gorusun daha da agirlik kazanmaya basladigi goruluyor. Uzun vadenin en etkili piyasa oldugu New York borsasi`nda 1997 yilinda hisse senedini ortalama elde tutma suresi 8 ayda. Fakat bu rakam ozellikle de teknoloji hisselerinin agirlikta oldugu Nasdaq`ta 1999 yilinda 5 aya kadar geriledi. Hisse senedi bir yana yatirim fonu alaninda da buyu bir kisa vadeye donus egilimi izleniyor. 1990`larin baslarinda yatirim fonlarinin ortalama elde tutulma suresi 11 yildi. Fakat bu rakam 1990`larin sonlarinda 4 yilin altina geriledi. IMKB`nda ise hisse senedini elde tutma suresi neredeyse saatlerle olculuyor. bu nedenle de New York Borsasi`nda elde tutma suresinin 5 ay gibi bir sureye gerilemesi pek de dikkat cekici gorulmeyebilir. FAkat ABD`de kurumsal yatirimcilarin, bireysel yatirimcilara oraninin yuzde 80`e 20 gibi ezici bir agirlikta oldugu dusunulurse durumun onemi ortaya cikacak. Ozel emeklilik fonlari, sigorta sirketleri ve diger kurumsal yatirimcilarla birlikte toplam portfoy yatirimlarinin 8 trilyon dolarlik ABD GSMH`sinin yuzde 50`sine ulastigi dusunulurse de tablo daha da netlesiyor. Sanford bernstein isimli bir arastirma sirketi verilerine gore, 1999 yili icin Nasdaq`taki hisse senetlerinin cevrim oraninin yuzde 221 olmasi bekleniyor. Arastirmraya gore ayni oran NYSE icinse yuzde 120 olacak. Nasdaq`taki yuzde 221`lik oran herhangi bir gelismis ulke borsasinin uc kati. Ayni zamanda bu oran 1990`daki yuzde 88`lik oranin da uc katina cikmis. NYSE`de yuzde 120 olmasi beklenen cevrim orani ise 1990`da yuzde 46 seviyesindeydi. Bunda en buyuk etken olarak da internet uzerinden yapilan hisse senedi alisverisinin git gide artmasi gosteriliyor. telefonla verilen emirlerde komisyon orani 15,20 dolara kadar cikiyor. Fakat bu miktar internet uzerinde yapilan alim-satimlarda islem basina 5 dolar gibi cok ucuz sayilacak seviyelere iniyor. Bu da `al-sat`i ozendiriyor. (YENI BINYIL)