2001 savunmada yatırım yılı olacak

29.12.2000 - 00:00 | Son Güncelleme :

Savunma Sanayii sektöründe yılda ortalama 6 milyar dolarlık yatırım yapılması bekleniyor.

Savunma Sanayi Müsteşarlığı, her çeşit harp silah, araç, gereç, donanım ve malzemelerinin üretildiği ağır sanayi kollarından biri. 1933 yılında Milli Savunma Sanayi`nin belirlenmesiyle, askeri fabrikalar zinciri oluşturulmaya başlandı. 1943 yılında Kırıkkale`de askeri fabrikada Ford motoru ile Türk tipi tank ile zırhlı aracın prototipleri üretildi. 1950 yılından itibaren, ABD tarafından üretilen silah sistemleri Türkiye`ye gelmeye başladı. Aynı yıllarda askeri fabrikaların bir bölümü MKE adıyla Sanayi Bakanlığı`na aktarıldı. Teknolojik gelişmelere ayak uydurulamaması, silah sistemlerinin kolaylıkla temin edilmesi ve savunma sanayi politikasının geliştirilip kararlıkla uygulanamaması, Türkiye`nin kendi silah sistemlerini yapmasını önledi. 1974 yılında gerçekleştirilen Kıbrıs Barış Harekatı nedeniyle Türkiye`ye karşı silah ambargosu uygulanınca, milli savunma sanayiinin canlandırılması faaliyetlerine başlandı. 1976 yılında Savunma Sanayiini Geliştirme Stratejisi belirlendi.

1985 yılında 3238 sayılı kanunun yürürlüğe girmesiyle, SAGEB (Savunma Sanayiini Geliştirme Bakanlığı) kuruldu. Daha sonra bu kuruluş SSM (Savunma Sanayi Müsteşüarlığı) adını aldı. Savunma Sanayi Müsteşarlığı bu tarihten günümüze kadar, başarılı bir performans gösterip ülkeye yeni teknolojiler getirdi. F-16, zırhlı araç, CN 235, Scimitar HF-SSB taktik muharebe sistemleri, F110-GE-100 motorları, suüstü muharebe lojistik destek ve denizaltı gemileri, ALQ-178 aktif ve pasif sistemleriyle çok sayıda sistemin ortak üretimlerini Türkiye`ye kazandırdı. Bu sanayi kolunda çalışabilecek yeteneklerde işçi, tekniker ve mühendis yetiştirdi ve yeni iş sahaları yaratılmış oldu. Bir ülkenin savunma sanayisinin başarılı olabilmesi için yurtdışı pazarlarda rekabet edebilmesi ve dışarıya bağımlılığını azaltabilmesi gerekmekte. Çünkü ulusal savunma sanayi, silahlı kuvvetlerini dışarıya bağımlı kalmadan idame ve destekleme imkanı verdi. Bunun yanında olası silah ambargolarına da karşı koydu. Ancak bugün Türkiye`deki savunma sanayimize baktığımızda hâlâ teknolojik olarak kendi silah sistemlerimizi üretebilecek düzeye gelemediğimizi görmekteyiz.

Fakat önümüzdeki yıllar için savunma sanayimiz ile ilgili çeşitli projeler bulunuyor. Önümüzdeki 15-20 yıl içinde, Türk Silahlı Kuvvetleri`nin ihtiyaç duyacağı silah sistemleri şimdiki değerlerle 150 milyar dolar olarak belirlendi. Yani yılda ortalama 6 milyar dolar. TSK`nın ihtiyaçlarının sadece yüzde 21`ini yurt içinden karşıladığı düşünülürse, yabancılara ödenen dövizin büyüklüğü ortaya çıkmakta.

1998-2007 yılları arasında yapılacak savunma harcaması 30 milyar dolar olarak belirlendi. Bu harcamaların hemen hemen tamamına yakını 1000 AMT ortak üretimi, 600-1000 tankın modernizasyonu, 4 havadan bağımsız tahrik donanımlı 1800 ton denizaltı üretimi, 4 HEIK uçağı tedariği, 32 F-16 üretimi, 145 taarruz helikopteri tedariği (ilk aşamada 50), 90 genel maksat helikopteri tedariği (orta/ağır tonajlı 45 S-70A, 5 S-70A SAR, 20 S-70A ve 30 S-70D) tedariği, 6 CN-235 DK üretimi, 8 Sea Hawk alımı, 26 FLA (Geleceğin ulaştırma uçağı) ortak üretimi ve 14 RAPIER sistemi tedariği için harcanması planlanmakta.Son zamanlarda Türkiye`de savunma sanayi konusunda faaliyette bulunan özel şirketlerin sayısı artmaya başladı. Özellikle silah, askeri araç-gereçler için yedek parça, metal yüzey kaplama, demir ve çelik ve alaşımlı alüminyum döküm, top namlusu ve mermi çeliği imalatı, pres, sfero ve pik döküm alanlarında faaliyet gösteren firmaların sayısı artmakta.Savunma sanayiinde 2001 yılının yatırım yılı olması bekleniyor. Savunma amaçlı tedarik ve yatırım projeleri kapsamında, Türk Silahlı Kuvvetleri`nin lojistik yapısına büyük güç katacak 145 adet taktik-taarruz helikopterleri ile 1000 adet yeni nesil tank projelerinde lisansör firma seçimi yapılacak. Toplam 10 milyar dolar tutarındaki savunma sanayi fonlarından finanse edilecek her iki projede de yerli katkı payının yüksek olması planlanmakta. İki üretim projesine ilgili askeri kuruluşların katkısının yanı sıra özel sektöre de önemli ölçüde katma değer imkanı yaratılacak. SSM`nin bu yıl içinde yaptığı değerlendirme sonrasında, 145 adet taktik-taarruz helikopteri için ABD`li Bell Textron firması ile müzakereler başlatılırken, 2001 yılının ilk aylarında görüşmelerin tamamlanması bekleniyor. SSM İcra Komitesi`nin 2000 Temmuz ayı içinde aldığı karar uyarınca, ABD`li firmayla görüşmelerin olumsuz sonuçlanması halinde, helikopter tedarik projesinde müzakerelere İsrail-Rus ortaklığı ile devam edilecek. TSK`nın 21. yüzyıl tank ihtiyacı için üretimi öngörülen 1000 adet yeninesil tanklarının ilk 250 adetlik bölümünün üretimini üstlenecek lisansör firma seçiminin, 2001 yılının ilk aylarında yapılması planlanmakta. Halen dünyanın önde gelen 4 tank üreticisi firmanın bulunduğu yaklaşık 5 milyar dolarlık projede, Almanya, Fransa, ABD ve Ukrayna firmaları yarışmakta.

Türkiye`nin savunma sanayi alanında büyük eksikliğini hissettiği 4 adet erken haber alma ve uyarı sistem uçakları (Awacs) tedarikinde de, iki ABD`li firmanın yarıştığı uluslararası düzeyde ihale sonuçlandırılarak, Türkiye ilk awacs uçaklarına sahip olacak. Toplam 1.5 milyar dolar tutarındaki projede, Boeing firması kendi adını taşıyan Boeing tipi uçakla yarışmakta, Raytheon firması ise SSM`ye Aırbus platformu ile ihaledeki iddiasını sürdürmekte.

Bu arada önümüzdeki 2001 yılı içinde, Türkiye`nin üçüncü parti 32 adet F-16 savaş uçak projesinin üretimiyle ilgili nihai kararın verilmesi de planlanmakta. Hava Kuvvetleri Komutanlığı`nın talep etmesi halinde, ilk iki parti üretim projesini başarıyla gerçekleştiren Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş. (TAI), 32 adetlik üçüncü parti F-16 savaş uçağı üretimiyle ilgili hazırlıklara da başlayacak.

Savunma Sanayii Müsteşarlığı`nın, bu yıl içinde portföyünde bulunan firmalardan tekliflerini aldığı C-130 nakliye uçaklarına kıtalararası uçuş kapasitesi sağlayacak olan dönüşüm projesi de, önümüzdeki yılın ilk aylarında gerçekleştirilmiş olacak.

10 firmanın ilgilenerek teklif verdiği modernizasyon projesi için, yaklaşık 30 milyon dolarlık yatırım yapılacak. Modernizasyon projesi, Hava Kuvvetleri Komutanlığı`nın Eskişehir`deki mevcut hava ikmal bakım tesislerinde gerçekleştirilecek. (YENİ BİNYIL)
Bu haberi okuyanlar bunları da okudu
 
KAPANIŞLAR (BIST)
BUGÜN 1000 TL NE OLDU?
1.031 TL        
BORSA
1.003 TL        
DOLAR
1.009 TL        
EURO
1.002 TL        
ALTIN
 
bigpara

Copyright © 2024 Tüm hakları saklıdır.
Hürriyet Gazetecilik Matbaacılık A.Ş.

YASAL UYARI:
Piyasa verileri Foreks Bilgi İletişim Hizmetleri A.Ş. tarafından sağlanmaktadır. Üye girişi yapılan Canlı Borsa sayfaları haricinde Hisse senedi verileri 15 dk gecikmelidir. Tahvil-Bono-Repo özet verileri her durumda 15 dk gecikmelidir.

Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bununla beraber gerek site üzerindeki, gerekse site için kullanılan kaynaklardaki hata ve eksikliklerden ve sitedeki bilgilerin kullanılması sonucunda yatırımcıların uğrayabilecekleri doğrudan ve/veya dolaylı zararlardan, kar yoksunluğundan, manevi zararlardan ve üçüncü kişilerin uğrayabileceği zararlardan dolayı Hürriyet Gazetecilik ve Matbaacılık A.Ş hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.

BIST isim ve logosu "Koruma Marka Belgesi" altında korunmakta olup izinsiz kullanılamaz, iktibas edilemez, değiştirilemez.

BIST ismi altında açıklanan tüm bilgilerin telif hakları tamamen BIST'e ait olup, tekrar yayınlanamaz.