Yeni ekonomi ile eski siyasetler arasındaki mücadele hızlanıyor

23.12.2000 - 00:00 | Son Güncelleme :

Yeni Ekonomi`nin kuralları ve teknolojileri uluslararası iş dünyasının bazı kurallarını ve ortamlarını değiştirdiyse de, şirketlerin uluslararası piyasalara çıkmasının ardındaki asıl motivasyon değişmedi: Kârları artırmak ve rakiplerin rekabetçi girişimlerine yanıt vermek.


Yüz yıl önce Standard Oil New Jersey şirketi petrol aramak üzere deniz aşırı ülkelere yollandı. 1990`ların sonunda America Online abone peşinde bütün bir dünyayı dolaşıyor. 1889 yılında, United Fruit Company`nin Merkezi Amerika`da olması gerekiyordu zira bu bölge muz üretimi açısından idealdi. Şimdi, Yahoo! her yerde olmak zorunda, zira ne denli fazla ziyaretçisi olursa o denli fazla hisse fiyatı elde edebilir. Yeni Ekonomi`nin kuralları ve teknolojileri uluslararası iş dünyasının bazı kurallarını ve ortamlarını değiştirdiyse de, şirketlerin uluslararası piyasalara çıkmasının ardındaki asıl motivasyon değişmedi. Şirketler karlarını artırmak ve rakiplerinin rekabetçi girişimlerine yanıt vermek istiyorsa, global anlamda yayılmak zorunda. Deniz aşırı yerlere yollanmak açısından nereye ve ne zaman harekete geçileceğine bakarken, şirketler ayrıca kendi endüstrilerinin özgün koşulları tarafından da zorlanıyor. Petrol ve maden şirketleri jeolojiye; tüketici malları grupları büyük piyasalara bakıyor.


Ancak internet uzun zamandan bu yana geçerli olan bu gerçekleri bir anlamda değiştirdi. Temel anlamda, bir şirketin artık uluslar arası varlığa sahip olması için deniz aşırı yerlere girmesi gerekmiyor. Online aracı kurumlar deniz aşırı yerlere bir şey göndermeksizin veya oralarda fizik anlamda mevcut olmaksızın faaliyet gösterebiliyor. Daha ötede deniz aşırı yerlerde varlıkları olmayan şirketler bile kendi faaliyetlerine ilişkin konularda bir dizi değişkenle başa çıkmak zorunda. Ve dolayısıyla, aynı ABD çok - uluslu şirketlerinin kendi çıkarlarını ilerletmek ve korumak açısından hükümete ihtiyaç duyduğu gibi, yeni ekonomi şirketleri de yeni bir çeşit ticaret diplomasisine gereksinim duyuyor. Gerçekten de, bugünün, hızlı hareket eden, esnek ileri teknoloji şirketlerinin önünde duran ironilerden birisi, kendisini liberteryan gören bu girişimlerin çoğunun global anlamda başarılı olabilmesi için, yavaş ve vakit alan çok taraflı müzakere süreçlerine bağlı.
Eskiden, çok - uluslu şirketler açtıkları petrol kuyularının yabancı ülkelerin hükümetleri tarafından devralınması riskiyle yaşamak zorundaydı. Bugün bir çok şirket için ana risk, dünya çapında hackers ve sahtekarların kendi ticaret sırlarını çalması.


Yeni ekonomi şirketleri kendi hükümetlerinin ötesine bakarak, üniform teknolojik standart sağlamak durumunda. İnternet ve iletişim sınırlar ötesinde değişiklik arz ettikçe, bu sektördeki şirketlerin dünya çapında gelirlerini maksimize etmesi de o denli zor olacak. Bu sorun, sektördeki şirketlerin, AB ve Dünya Ticaret Örgütü yeni global kuralları saptarken Brüksel ve Cenevre`de lobi orduları bulundurmalarının nedeni oluyor. En iyi anlamını askeri terminolojide bulan hegemonya kavramı bu sorunları çözmeye yeterli olmuyor. Bütün gücüne karşın ABD bu alanda kendi tercihlerini empoze edemedi. Bunun nedeni sadece çok - taraflı örgütlere verdiği desteğin sorgulanılabilirliği değil, aynı zamanda, ne denli güçlü olursa olsun, hiçbir hükümetin tek taraflı anlamda bu sorunlara kendi damgasını atmasının olanaksızlığı. Gerçekler yeni ekonomi şirketlerini rahatsız bir paradoksla başlaşa bırakıyor: onların en önem verdiği birkaç karakteristik, hükümetlerin bira raya gelerek müzakereler yaptığı ve örgütlendiği kurumlarda mevcut.


Teknoloji şirketleri hız, ademi merkeziyet ve bireysellikten yana. Onlar coğrafyayı, sınırları ve bağımsızlığı göz ardı ediyor. Çok - taraflılık normalde yavaş karar vermek, açık ve net olmayan hedefler ve ulusal bağımsızlık çerçevesinde herhangi bir gerçek veya sembolik konuda hiper hassas olmak anlamına geliyor.
Yeni ekonomi ile yatay karar mekanizmalarının mücadelesi, dijital devrimin dünyaya nasıl ve ne şekilde yayılacağını belirleyecek en önemli unsur olarak öne çıkıyor. Ülkelerin, yeni ekonominin kurallarını birlikte saptamak adına gösterecekleri yaratıcılık, yeni ekonominin ve onun getirdiği teknolojik icatların geleceğini belirleyecek. *Moises Naim, Foreign Policy dergisi genel yayın yönetmeni. (FİNANSAL FORUM- FİNANCİAL TİMES)



Bu haberi okuyanlar bunları da okudu
 
  • BIST
  • DOLAR
  • EURO
  • ALTIN
8.990 Değişim: 2,08% Hacim : 52.981 Mio.TL Son veri saati : 14:27
Düşük 8.864 28.03.2024 Yüksek 9.030
Açılış: 8.864
32,3295 Değişim: 0,24%
Düşük 32,2225 28.03.2024 Yüksek 32,3526
Açılış: 32,2508
35,0712 Değişim: -0,14%
Düşük 34,8851 28.03.2024 Yüksek 35,2158
Açılış: 35,1216
2.300,14 Değişim: 0,99%
Düşük 2.270,83 28.03.2024 Yüksek 2.301,18
Açılış: 2.277,54
bigpara

Copyright © 2024 Tüm hakları saklıdır.
Hürriyet Gazetecilik Matbaacılık A.Ş.

YASAL UYARI:
Piyasa verileri Foreks Bilgi İletişim Hizmetleri A.Ş. tarafından sağlanmaktadır. Üye girişi yapılan Canlı Borsa sayfaları haricinde Hisse senedi verileri 15 dk gecikmelidir. Tahvil-Bono-Repo özet verileri her durumda 15 dk gecikmelidir.

Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bununla beraber gerek site üzerindeki, gerekse site için kullanılan kaynaklardaki hata ve eksikliklerden ve sitedeki bilgilerin kullanılması sonucunda yatırımcıların uğrayabilecekleri doğrudan ve/veya dolaylı zararlardan, kar yoksunluğundan, manevi zararlardan ve üçüncü kişilerin uğrayabileceği zararlardan dolayı Hürriyet Gazetecilik ve Matbaacılık A.Ş hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.

BIST isim ve logosu "Koruma Marka Belgesi" altında korunmakta olup izinsiz kullanılamaz, iktibas edilemez, değiştirilemez.

BIST ismi altında açıklanan tüm bilgilerin telif hakları tamamen BIST'e ait olup, tekrar yayınlanamaz.