Yargıtay`dan işten atılan işçiyi işe iade kararı

Yargıtay, İş Güvencesi Yasası`nın ardından, sendikal nedenlerle işine son verilen bir işçinin işe iadesi yönünde ilk kararı verdi

Yargıtay, İş Güvencesi Yasası`nın ardından, sendikal nedenlerle işine son verilen bir işçinin işe iadesi yönünde ilk kararı verdi. Yüksek Mahkeme, bu tür davalarda yasanın uygulanmasına yönelik ilkeleri de belirledi.

Bir işçi iş sözleşmesinin 25 Mart 2003 tarihinde sendikal nedenlerle işveren tarafından feshedildiğini belirterek, bu tarihte yürürlükte olan 1475 sayılı İş Kanunu`nun 4773 sayılı İş Güvencesi Yasası`nın ilgili maddeleri uyarınca işe iadesine karar verilmesi, iade kararına rağmen işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde bir yıllık ücreti tutarında tazminat ve en çok 4 aya kadar boşta geçen süreye ait ücret istekleriyle dava açtı.

İşveren feshin ekonomik nedenlerle gerçekleştiğini ileri sürerken, yerel mahkeme işçinin isteği doğrultusunda karar verdi. Kararın işveren tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya Yargıtay`a geldi.

Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, İş Güvencesi Yasası`na ilişkin ilk kararını verirken, bu tür davalarda yasanın uygulanmasına yönelik ilkeleri de belirledi.

Davalı işverenin 15 mart 2003 tarihinde yürürlüğe gireceği önceden bilinen 4773 sayılı Kanun ile o zaman yürürlükte olan 1475 sayılı İş Kanunu`na getirilen iş güvencesine ilişkin hükümleri bertaraf etmek amacıyla işçilere belirli süreli iş sözleşmelerini imzalatmaya çalıştığı, işçilerin bu durumu kabul etmemesi üzerine davacının da aralarında bulunduğu bir kısım işçinin 17 Mart 2003`te sendikaya üye olduklarının görüldüğü belirtilen kararda, işverenin işçilerin sendikadan istifalarını istediği, bunu kabul etmeyen işçilerin iş sözleşmelerinin 25 Mart 2003`te feshedildiği kaydedildi.

İşverenin iş akdinin feshini talep ve sipariş azalması, ülkede yaşanan ekonomik kriz gibi nedenlere dayandırdığı kaydedilen kararda, ancak İş Güvencesi Yasası`nın gerekçesinde iş akdinin feshinin en son çare olarak düşünülmesi gerektiğinin yer aldığı hatırlatıldı.

TAZMİNAT NASIL BELİRLENECEK
Yerel mahkemenin işçinin işe iade kararının isabetli olduğu, işveren tarafından yapılan feshin sendikal nedenlere dayandığı gerekçesiyle işçinin işe iade kararına rağmen işe başlatılmaması durumunda 1 yıllık ücreti tutarında tazminata ve yine boşta geçen süreile ilgili ücretin kabulüne karar vermesinin yasalara uygun olduğu belirtilen kararda, yasanın, ``Mahkeme feshin geçersizliğine karar verdiğinde işçinin işe başlatılmaması halinde mahkeme ödenecek tazminat miktarını da belirler`` kuralına yer verdiği hatırlatıldı.

Kararda, mahkemenin sadece bu tazminat miktarının belirlenmesiyle yetinmesi gerektiği, ayrıca tahsili yönünde hüküm kuramayacağına işaret edildi.

Bu tazminatın işe iadeye dair kararın kesinleşmesini takiben işçinin süresi içinde işverene başvurması ve 1 aylık süre içinde işe alınmaması halinde muaccel olacağına işaret edilen kararda, bu nedenle bu tazminat için dava tarihinden itibaren faiz yürütülemeyeceği de belirtildi.

Kararda, işçinin çalıştırılmadığı süre için kararın kesinleşmesine kadar hesaplanacak olan en çok 4 ayla sınırlı ücret alacağının da iade kararının kesinleşmesinden sonra süresi içinde işverene başvurduğu anda muaccel olan bir alacak haline geleceği, bunun için de faize karar verilmesinin hatalı olduğu kaydedildi.

Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, ilgili yasa gereğince kesin karar verdiğinden yerel mahkemenin kararını bozarak ortadan kaldırdı ve işverence yapılan feshin geçersizliğine ve işçinin işe iadesine karar verdi. (A.A.)