Sıra Daha Bağımsız Merkez Bankası`nda

IMF heyeti bürokratlarla Merkez Bankası`nın bağımsızlık ve şeffaflığı için atılması gereken adımları da görüştü. Üç yıllık program kapsamında alınan parasal önlemlerin kalıcılığı için Merkez Bankası`nın siyasi müdahaleye bütünüyle kapanması gerektiği görüşündeki IMF, Merkez Bankası`nın şeffaf hale getirilmesini istiyor.


Uluslararası Para Fonu (IMF), istikrar programının ikinci yılında özellikle para ve döviz politikalarında başarı için Merkez Bankası`nı olası siyasi etkilere kapama peşinde.IMF Türkiye Masası Şefi Carlo Cottarelli`nin sürdürdüğü görüşmeler sırasında bu amaçla alınacak önlemlerin de gündeme geldiği, alınacak önlemlere, gerçekleşme zamanlarını da içerecek şekilde `ek niyet mektubunda` yer verileceği öğrenildi. Hazine Müsteşarı Selçuk Demiralp, Cottarelli ile önceki gün yaptığı basın toplantısında, Merkez Bankası mevzuatında bu yönde değişiklik yapılacağının ilk açıklamasını yaptı. Daha bağımsız ve daha şeffaf Merkez Bankası`nın bağımsızlığının artırılmasına yönelik önlemlerin önümüzdeki günlerde netleşmesi beklenirken IMF, Merkez Bankası`nın hesaplarının daha şeffaf izlenebilmesi için de önlem alınması gerektiği görüşünde. IMF`nin istikrar programı kapsamında alınan parasal önlemlerin kalıcılığı için Merkez Bankası`nın siyasi müdahaleye bütünüyle kapanması gerektiği görüşünde ısrarcı olduğu, 2001`de `enflasyon hedeflemesi`, `faizle mücadele` ve `esnek kur sistemi` gibi üç büyük operasyona adım atacak olan Merkez Bankası`nın bu operasyonlara bütünüyle teknik gerekçelerle karar vermesi ve uygun araçlarla uygulamaya geçebilmesi için bu önlemlerin alınmasını zorunlu gördüğü belirtiliyor.


Merkez Bankası`nın özellikle bağımsızlık ve özerklik yönünde atacağı adımların sağlama alınabilmesi için yasal değişiklik yoluyla gerçekleştirileceği de kaydedildi.
Merkez Bankası yasası, son olarak 1994 krizi sırasında değiştirilmiş ve zordaki bankalara kredi açılmasına ilişkin yetki ile Hazine kısa vadeli avansının sınırlandırılmasına ilişkin yetkiler yasal düzenlemeler arasında yer almıştı.


POLİTİKACI KORKUSU;

Daha bağımsız bir Merkez Bankası`na ulaşma, politikacıların oy kaygısı nedeniyle teknisyenlerin işine karışmalarının zaman zaman Merkez Bankası için de geçerli olabildiğine dikkat çeken kaynaklar, şu değerlendirmeyi yaptı:Merkez Bankası kullanacağı araçları kendi seçmeli, örneğin faiz ve döviz operasyonlarını bütünüyle teknik gerekçelere göre yapmalı, aynı şekilde piyasada bırakılacak likiditeyi de uygulanan ekonomik programa göre şekillendirmeli. Bunun için de Merkez Bankası`nın mevcut politikalarının devamlılığının bir tür yasal güvenceye alınması gerekli.


ŞEFFAFLIK DA ARTACAK;

IMF, Merkez Bankası`nın şeffaflığını `Kamu Maliyesi Şeffaflığı` içinde mütalaa ediyor. Buna göre de yıllardır bilançosunu haftalık bazda yayımlayan Merkez Bankası`ndan Haziran 2001`e kadar uluslararası kabulu görmüş standartlar üzerinden dış bir denetçi tarafından denetlenmiş Merkez Bankası yıllık mali raporunun da yayınlanmasını istiyor.


ÖNLEMLER SÜRECEK;

IMF bu kapsamda ayrıca programın yapısal kriterleri arasında yer alan bütçe dışı fonların tasfiyesini de istiyor. Hükümetin gecikmeli uygulamaları arasında yer alan fonların tasfiyesinin yanı sıra kamu maliyesi yönetiminde yer alan kamu kuruluşlarının Kamu Finansal Yönetiminin Yeniden Yapılandırılması ve Kamu Maliyesinde Şeffaflık hususundaki komitenin ve misyon raporunun tavsiyeleri dikkate alınarak hazırlanacak bir yıllık programın bu ay TBMM`ye sunulmasını istiyor. IMF`ye göre, bu doküman 2001 yılı ortasında hazırlanacak bir ekonomik ve mali güncelleştirme raporu ile birbirini tamamlayacak. Ayrıca kamu finansmanı ve borç yönetimine ilişkin olarak hazırlanan yasa da Hazine`nin yarı bütçesel faaliyetlerini içererek bütçenin kapsamını teyit edecek. (DÜNYA)