Önal: Türkiye`de Eş-Dost Kapitalizmine Yer Yoktur

Devlet Bakanı Recep Önal: -Türkiye`De Artık Eş-Dost Kapitalizmine Yer Yoktur -Kamu Bankalarının Görev Zararları Çıkarılarak Kamuoyu Bilgilendirildi, Bugüne Kadar Halının Altına Gizlenenler Hükümetimiz Tarafından Ortaya Döküldü -Programın Başlamasından Bu Yana Tl`Nin Reel Değerinde Yüzde 6-7 Dolayında Bir Artışın Gerçekleştiği Anlaşılmaktadır


İSTANBUL (A.A) - 20.11.2000 - Devlet Bakanı Recep Önal, bankacılık sisteminde eş-dost kapitalizmi olarak nitelenen crony capitalizm olgusunun özellikle krediler konusunda bankaların çok yüksek risk almalarıyla sonuçlandığını belirterek, Türkiye`de artık crony capitalizme yer yoktur dedi. Finans-Diyalog Konferans Heyeti tarafından düzenlenen Türk Bankacılığında ve Sermaye Piyasalarında Yeni Eğilimler konulu toplantının açılışında konuşan Devlet Bakanı Önal, dış ticaret ağırlıklı bakıldığında programın başlamasından bu yana TL`nin reel değerinde yüzde 6-7 dolayında bir artışın gerçekleştiğinin anlaşıldığını söyledi. TL`de meydana gelen reel değerlenme ve buna bağlı ülkenin rekabet gücündeki azalışların, sanayideki verimlilik artışlarıyla fazlasıyla telafi edilebilmekte olduğunu belirten Devlet Bakanı Recep Önal, programın başlamasından bu yana TL`de Euro`ya karşı reel değerlenmenin yüzde 12 olduğunu, TL`nin dolar karşısındaki reel değerinin ise yüzde 4 civarında azaldığını dile getirdi.


Önal, programın başarısının kendilerini rehavete sürüklemediğini de vurgulayarak, hükümetin gelecek yıla ilişkin belirlediği hedefler ve bazı makroekonomik büyüklükleri şöyle sıraladı: Bu yıl içinde yüzde 6 olması beklenen GSMH`daki reel artışın gelecek yıl yüzde 4.5, GSMH deflatöründeki artışın da yüzde 18 olması hedeflenmektedir. 2001 yılında yıl sonu TEFE artışı yüzde 10 ve yıl sonu TÜFE artışı yüzde 12 olarak tahmin edilmektedir. 2001 yılında ortalama dolar kuru 714 bin lira olarak belirlenmekte, toplam ihracat 31 milyar dolar, toplam ithalat 54.5 milyar dolar, buna bağlı olarak da dış ticaret açığı 23.5 milyar dolar tahmin edilmektedir. Ancak ihracat dışındaki döviz gelirlerimizdeki artışla, cari işlemler açığının bu yıla göre azalarak, 6.6 milyar dolar civarında gerçekleşmesi beklenmektedir. Genel bütçede ise bütçe harcamaları 48.3 katrilyon, bütçe gelirleri 43.1 katrilyon lira olarak hedeflenmiştir. Buna bağlı olarak bütçe açığı 5.2 katrilyon lira olarak öngürülmüştür. Ancak faiz harcamalarımızda meydana gelen azalmayla birlikte faiz dışı fazla 11.4 katrilyon lira olarak hedeflenmekte.


CRONY CAPİTALİZM`E SON;

Gelişmekte ülkelerdeki bankacılık krizlerinin nedenleri arasında, bu ülkelerdeki bankalara siyasi müdahaleler ve eş-dost kapitalizmi olarak çevrilebilen crony capitalizm (crony: eski ve samimi arkadaş, yakın dost, kafadar) olgusunun bulunduğunu belirten Recep Önal, bu durumun sistemdeki belirsizliği ve buna bağlı olarak sistemin riskini artırdığını, risklerin yönetilemez boyutlara geldiği noktalarda da küçük bir şok sonrası bankacılık krizi çıktığını anlattı. Önal, Türkiye ekonomisinde bankaların uzun yıllar volalitenin (dalgalanma, iniş-çıkış) ve buna bağlı olarak belirsizliğin yoğun olduğu bir ortamda çalıştıklarını belirtti. Bankalara siyasi müdahalelerin de bu kurumların çağdaş bankacılık kriterlerine göre yönetilmesini zorlaştırmakta, hatta olanaksız hale getirmekte olduğunu anlatan Önal, şunları söyledi:


Öte yandan eş-dost kapitalizmi özellikle krediler konusunda bankaların çok yüksek risk almalarıyla sonuçlanmakta ve banka aktiflerinin kalitesi düşmektedir. Bu konuyla ilgili olarak hükümetimiz, işbaşına gelmesiyle birlikte bankalara siyasi müdahalelerin en aza indirilmesine yönelik hukuki düzenlemeleri hızla gerçekleştirmiştir. Yeni bankalar kanununu çıkarmış ve bağımsız bir Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurumu kurarak, sistemi siyasi müdahalelerden arındırmanın kalıcılığını sağlayacak hukuki bir çerçeve oluşturmuştur. Gerek hükümetimizin bugüne kadarki eylemleri, gerekse BDDK tarafından alınan önlemler ve uygulamalar bir gerçeğin altını çizmektedir. Türkiye`de artık crony capitalizme yer yoktur. Bugüne kadarki uygulamalarımız bu mesajı güçlü bir şekilde vermekte olup, bundan sonraki uygulamalarımız da konuyla ilgili tereddütleri ortadan kaldıracak nitelikte olacaktır.


HALININ ALTINA GİZLENENLER ORTAYA DÖKÜLDÜ;

Devlet Bakanı Önal, işbaşına gelmeleriyle birlikte öncelikle kamu bankalarının görev zararlarının bir dökümünün çıkarılarak, kamuoyunun bilgilendirildiğini belirterek, Bugüne kadar halının altına gizlenenler hükümetimiz tarafından ortaya dökülmüştür dedi. Bankacılığın aktif yapısının güçlendirilmesine yönelik gerek kurallar ve kolaylaştırıcı önlemlerin alınmasına devam edileceğini vurgulayan Önal, finansal sektörde, kamu kesimin politikalarını değiştirmesinden kaynaklanan bir paradigma değişikliği yaşandığını ve bir süre daha yaşanacağını da söyledi. Önal, Türkiye ekonomisinin yeni koşullarında finansal sektörün, tasarrufçulardan toplanan kaynakların, kamu kesimine aktarılmasına değil, ekonominin en verimli alanlarına yatırım olarak aktarılmasına yönelik faaliyetlerini öncelikler listesinin birinci sırasına koymak durumunda olduğunu bildirdi. Bunu gerçekleştirirken de çağdaş bankacılığın bütün olanaklarından yararlanma ve bugüne kadar olduğundan çok daha yoğun bir rekabetçi ortam içinde çalışma durumunda kalınacağını belirten Önal, hükümetin, gerek var olan finansal enstrümanların daha sağlıklı ve verimli kullanılmasına, gerekse geliştirilecek yeni ürünlerin piyasalara sunulmasına yönelik iktisadi ve hukuki düzenlemeleri süratle yerine getirmeye hazır olduğunu kaydetti.