Ödemelerin kaynağı biziz

Mayıs ayında başlayan 5`inci gözden geçirme çalışmaları için Türkiye`ye gelen IMF (Uluslararası Para Fonu) heyeti, temaslarına İstanbul`dan başladı.

Juha Kahkonen`in yerine IMF Türkiye Masası şefliğine atanan İran kökenli İngiliz vatandaşı Rıza Moghadam başkanlığındaki heyet, ilk olarak Türkiye Bankalar Birliği`ni ziyaret ederek, Başkan Ersin Özince ve yönetim kurulu üyeleriyle görüştü.

IMF heyeti, bankacıların ardından Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM yönetimiyle, Çırağan Sarayı`nda öğle yemeğinde biraraya geldi. Yemekte, IMF heyetine, TİM Başkanı Oğuz Satıcı`nın yazdığı bir mektup sunuldu. TİM, bu mektupta gelişen şartlara göre programın tekrar gözden geçirilmesine yönelik isteklerini iletti.

Bu yıl 45 milyar dolarlık bir ihracat hacmi hedeflediklerini ancak, aşırı değerli TL. karşısında kurun bugünkü durumunu devam ettirmesi halinde bu hedefe ulaşılmasının imkansız olduğu vurgulanan mektupta, ekonomiye katkılarının azalma tehlikesiyle karşı karşıya olduğu vurgulandı. Dalgalı kur rejiminden beklenen sonuçların alınamadığını belirten ihracatçılar, ‘‘Merkez Bankası`nın uyguladığı para politikası nedeniyle dalgalı kur rejimi kur çıpası politikasının yarattığı tüm tahrip edici sonuçları yaratacak gibi gözüküyor’’ dediler.

DESTEKLİYORUZ AMA...

‘‘Program yapılırken zayıf bir koalisyon hükümeti işbaşındaydı ve program hükümet yapısının on yıl daha böyle devam edeceği var sayımı üzerine kuruldu. Erken seçim gündemde yoktu ve biz bu programın destekçisi olduk’’ denilen mektupta, neden programda revizyon istendiği şöyle açıklandı:

Kamu açıklarının küçültülmesi, kamu bütçesinin disipline edilmesi, bu yolla devletin borçlanma ve borç ödeme yeteneğinin artırılması, yalnızca IMF`nin değil aynı zamanda bizim de taleplerimiz.

İki dönemdir benimsediğmiz programın teknik düzey uygulanışında bir hata olması gerektiğini düşünüyoruz. Bir denklem düzenli bir şekilde yanlış sonuçlar üretiyorsa, denklemin kuruluşunda bir hata var demektir. Bu nedenle denkleme geri dönüp bakmak ve gerekirse revize etmek şarttır.

2001`deki büyük krizin üzerinden henüz iki yıl geçmişken, 2001 krizinin en önemli nedenlerinden cari açığın yükselişini tetikleyen aşırı değerli TL. pozisyonuna yeniden varmış durumdayız. Dalgalı kur rejiminde piyasanın bu meseleyi artan cari açık karşısında göstereceği refleksle aşacağını iddia etmek büyük risk almak demektir.

IMF borcu devlete vermiş olabilir, ancak tahsilatı reel sektörün ürettiği kaynaklardan yapmaktadır. Mevcut durumun böyle devam etmesi halinde reel sektör yakaladığı büyüme trendini sürdüremeyecek ve borcun ödenmesi için gereken aktif kaynağı yaratamayacaktır.

Dövizin Türkiye`de uzun vadede değer saklama aracı olarak, TL`nin ise kısa vadede, yüksek miktarda faiz kazancı elde etmek amacıyla kullanıldığını unutmayan, Hazine`nin borçlanma dinamiğini sadece ürettiğini, faiz dışı fazla kriteri ile ölçmeyen, diğer meseleleri de hesaba katan bir düzenlemenin bir an evvel yapılması gerekiyor.

TÜSİAD-MÜSİAD ZİYARETİ

Heyet daha sonra MÜSİAD`ı (Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği) ziyaret ederek Başkan Ali Bayramoğlu ve bazı yönetim kurulu üyeleriyle biraraya geldi. IMF heyeti, TÜSİAD Başkanı Tuncay Özilhan ve bazı yönetim kurulu üyeleriyle de The Marmara Oteli`nde akşam yemeğinde buluştu.

Ankara`daki resmi görüşmelerine bugün başlayacak olan IMF, 18 Temmuz Cuma gününe kadar temaslarını sürdürecek.

İhracatçılar IMF`yi uyardı:

Aşırı değerli TL`den yakınan ihracatçılar, IMF`ye borç uyarısı yaparak, programda revizyon istedi. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), IMF`ye sunduğu mektupta, ‘‘Borcu devlete verdiniz, ama tahsilat bizim kaynaklarımızdan yapılıyor’’ diyerek, mevcut durumun sürmesi halinde borcu ödeyecek kaynağın yaratılamayacağını dile getirdiler.

Özince`den IMF`ye: Bizi daha çok dinleyin

Türkiye Bankalar Birliği Başkanı ve İş Bankası Genel Müdürü Ersin Özince, IMF heyetinden kendilerini daha çok dinlemelerini istedi. Türkiye Masası Şefi Rıza Moghadam başkanlığındaki 5 kişilik IMF heyeti ile Bankalar Birliği`nde 1.5 saat görüşen Ersin Özince, ‘‘Görüşmemizde, bankacılık sektörünü yakından ilgilendiren icra iflas yasası gibi konularda, düşünce ve değerlendirmelerimizin daha fazla dikkate alınmasını arzu ettiğimizi söyledik’’ dedi.

IMF heyeti ile görüşme sonrasında gazetecilerin sorularını yanıtlayan Özince, Moghadam`ın yeni göreviyle ilgili bir nezaket ziyareti yaptığını belirtti. Özince, IMF ile görüşmede, İcra İflas Yasası`nın gündeme gelip gelmediğine ilişkin soru üzerine, şunları söyledi:

‘‘İcra iflas yasasını biz açtık. Biz bu gibi konularda bankacılık sektörünün düşünce ve değerlendirmelerinin daha fazla dikkate alınmasını arzu ettiğimizi söyledik. İcra iflas yasası ve benzer her konuda... Bunu biz tabii ki özellikle IMF`ye söylüyor değiliz. Daha önce de ilgili kuruluşlarla -bu BDDK, ilgili bakanlıklarolsun- bu konuları paylaşmıştık.’’

Özince, ‘‘Bütçede yüzde 6.5`lik faiz dışı fazla hedefine ulaşılıp ulaşılmayacağı konusunda IMF`in görüşünü dile getirip getirmediği’’ sorusunu, ‘‘Biz muhatabı değiliz. Biz kendi bankalarımızın bütçesine bakıyoruz’’ diye yanıtladı.

Özince, ‘‘Piyasanın nabzını tutmak için görüşleriniz sorulduğunda nasıl bir tablo çizdiniz?’’ sorusuna da şu yanıtı verdi: ‘‘Bizim görüşlerimiz, bankacılık sektörünün çok ciddi deneyimler geçirdiği, eskiye göre çok daha fazla uluslararası normlara uyduğu, bunun da Türkiye`nin geleceği için önemli bir güç olduğu yolunda.’’

Görüşmede kur, faiz ve yapısal reformlar konusunun gündeme gelmediğini belirten Özince, bankacılık sektörüne ilişkin konuların dile getirildiğini söyledi.

Artık bir, iki banka sistemi etkileyemez

Türkiye Bankalar Birliği Başkanı Ersin Özince, İmar Bankası`nın yönetim ve denetiminin Fon`a devredilmesinin bankacılık sektöründe birtakım endişeleri beraberinde getirip getirmediğine ilişkin soru üzerine ise IMF heyeti ile yapılan görüşmede böyle bir endişenin gündeme gelmediğini söyledi. Özince, ‘‘Ancak konunun profesyonel olmayan bireysel endişeler gündeme gelebilir. Sistem artık öylesine değişti, öylesine uluslararası normlara ulaştık ki bir ya da iki bankamızın bilinen veya bilinmeyen bazı durumları nedeniyle sistemin tamamını etkileyeceğini düşünmek mümkün değil. Konuşmamızda böyle şeyler gündeme gelmedi.’’

Özince, bankacılık sektörünün, eskiye nazaran kazandığı deneyimlerve uluslararası kurallara uyumu doğrultusunda kaydedilen gelişmelerle geçmişteki sıkıntıları yaşamayacağına inandıklarını dile getirdi.

MÜSİAD: IMF ile görüş ayrılıklarımız sürüyor

IMF heyetine bir ay önce hazırladıkları raporu sunan MÜSİAD Başkanı Ali Bayramoğlu, bazı konularda görüş ayrılıklarının devam ettiğini açıkladı. Bunların başında kur politikasının geldiğini söyleyen Bayramoğlu, çıpalı kur gibi dalgalı kurun da yanlış olduğunu vurgularken, ‘‘Enflasyon ortalamalarını’’ da içeren bir kur politikasında ısrarcı olduklarını dile getirdi. İç borcun yeniden yapılandırılması ve enflasyon konularında da IMF ile görüş birliği içinde olmadıklarını söyleyen Bayramoğlu, ‘‘Onların öncelikli meselesi enflasyon, biz ise enflasyonun öncelikli mesele değil sonuç olduğunu vurguladık’’ diye konuştu. Türkiye`de IMF`nin imajının son derece kötü olduğunu da dile getirdiklerini söyleyen Bayramoğlu, Türkiye`deki sıkıntılarının tek sorumlusunun IMF gibi görüldüğünü, bunun da IMF`nin kendi yanlışları ve imajından kaynaklandığını IMF Türkiye Masası Şefi Rıza Moghadam`a söylediklerini belirtti.

IMF`nin sadece borç veren ve bunu da yanlış yerde kullandıran bir kurum olmaması gerektiğini vurgulayan Bayramoğlu, ‘‘Biz de bunu arzuluyoruz dediler’’ diye konuştu.

IMF ile MÜSİAD`ın sanıldığı gibi ilk kez biraraya gelmediğini ve daha önce de görüşmeler yapıldığını dile getiren Bayramoğlu, bundan sonra da İstanbul`da ya da Washington`da daha uzun ve detayların ele alınabileceği bir toplantı yapılmasının planlandığını açıkladı.

Derviş`e inandık ama program dinamizme ayak uyduramadı

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) tarafından IMF`ye sunulan mektupta, erken seçim ve bu seçimden çıkan yüzde 38`lik bir oy ve 365 milletvekili sahibi iktidar, parlamentoda içinde Kemal Derviş`in olduğu güçlü bir muhalefetin piyasaları pozitif etkilediği ve dinamizm getirdiği vurgulandı Ancak programın bu dinamizme ayak uyduramaması sonucunda, mevcut pozitif şartların Türkiye`nin ve reel sektörün kazançlı çıkmasına değil, paradan para kazanan kesimin piyasaları manipüle ettiği bir ortama dönüştüğü belirtildi.