Kriz tahvil piyasasını vurdu

Kriz öncesinde 4 katrilyon liranın üzerinde bulunan tahvil-bono piyasasındaki haftalık ortalama işlem hacmi,280 trilyon liraya kadar geriledi

Mali piyasalarda kasım ayında başlayan kriz nedeniyle allak bullak olan ikinci el tahvil ve bono piyasası, bir türlü eski derinliğine kavuşamıyor. Kriz öncesinde 4 katrilyon liranın üzerinde bulunan tahvil-bono piyasasındaki haftalık ortalama işlem hacmi, son haftalarda 280 trilyon liraya kadar geriledi.

ANKA`nın İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) verilerinden yaptığı belirlemeye göre, tahvil ve bono kesin alım-satım pazarında 11-15 Aralık arasındaki son haftada, yalnızca 280.4 trilyon liralık işlem gerçekleştirdi. Tahvil-bono piyasasında 18 Aralık`ta yapılan işlemlerin tutarı 90.2 trilyon, dün yapılan işlemlerin tutarı da 76.1 trilyon lira düzeyinde oluştu.

Kriz öncesi 4 katrilyonluk işlem

Mali piyasalarında kriz başlamadan önceki haftalarda 4.3-4.4 katrilyon lira düzeylerinde seyreden tahvil-bono piyasasındaki haftalık işlemler, krizin patlak verdiği 20-24 Kasım haftasında 4 katrilyon 447.4 trilyon lira düzeyinde gerçekleşmişti. Krizin etkilerinin derinleşmesiyle izleyen haftalarda hızlı bir daralma gösteren işlemler, tahvil ve bono fiyatlarının düşerek yıllık ağırlıklı ortalama bileşik getirilerinin yüzde 95`lere kadar yükseldiği 27 Kasım-1 Aralık haftasında 2 katrilyon 463.8 trilyon liraya geriledi. İşlemler, faizlerin yüzde 133`leri gördüğü ve daha sonra bir parça azalmasına rağmen yüksek seyrettiği 4-8 Aralık haftasında ise 708.6 trilyon lirada kaldı.

Borsa dışı repo pazarında hızlı genişleme

Kriz sonrasında en hızlı genişleme ise borsa dışı işlemlerinde gerçekleşti. 13-17 Kasım haftasında 20 katrilyon 919 trilyon lira düzeyinde bulunan borsa dışı repodaki haftalık işlem hacmi, krizin patlak verdiği ve repo-ters repo piyasasında bir gecelik borçlanma ağırlıklı ortalama faizin yüzde 150`yi geçtiği izleyen hafta 24 katrilyon 218.9 trilyon liraya çıktı.

Daha sonra, faizlerdeki artışa bağlı olarak hızla büyüyen borsa dışı haftalık repo işlemleri, faizlerin yüzde 725`i bulduğu 27 Kasım- 1 Aralık haftasında 26 katrilyon 761.9 trilyona yükseldi. Bir gecelik faizlerin yüzde 1258.06`yla en yüksek noktasına ulaştığı ve IMF`yle anlaşılmasının ardından izleyen günlerde düşmeye başladığı 4-8 Aralık haftasında ise borsa dışında 27 katrilyon 244.6 trilon liralık repo işlemi yapıldığı belirlendi. Borsa dışı repo işlemlerinde 11-15 Aralık arasındaki son haftada da 27 katrilyon 442.1 trilyon liralık işlem yapıldı.

Repo-ters repo pazarı

Borsa içindeki repo-ters repo pazarındaki işlemlerde ise önemli bir değişim gözlenmedi. Kriz öncesindeki haftada 14 katrilyon 160.9 trilyon lira düzeyinde bulunan sözkonusu işlemler, krizin çıktığı 20-24 Kasım haftasında 13 katrilyon 658.8 trilyona, 27 Kasım-1 Aralık haftasında 10 katrilyon 392 trilyon 793.9 trilyon liraya indi. Son hafta ise Borsa`daki repo-ters repo işlemlerinin 13 katrilyon 170.7 trilyon lira düzeyinde oluştuğu belirlendi.