IMF Yardımı Olmazsa Devalüasyon Gelir

Ünlü haber ajansı AFP Türkiye`de yaşanan krize yönelik yaptığı değerlendirmede, IMF`den yardım gelmemesi durumunda devalüasyonun kaçınılmaz olabileceğine dikkat çekti.


Türkiye`de son günlerde finans piyasalarında yaşanan çalkantıların lira üzerinde büyük bir baskı yarattığı kaydedildi. Analistler IMF`nin yardım etmekte gecikmesi durumunda devalüasyon riskinin artacağını belirtiyorlar. AFP`nin gelişen piyasa uzmanlarına dayandırarak verdiği haberde, Türkiye`de yaşanabileceklerin 1998 - 99 yılları arasında Rusya ve Brezilya`da yaşanan krizlere benzer olmadığına dikkat çekildi. Uzmanlar, Türkiye`deki olası bir krizin tüm gelişen piyasaları etkisine alacak bir gelişme olmayacağını kaydetti. Morgan Stanley Gelişen Piyasalar Uzmanı Eric Fine, Türkiye`de güveni sağlamak için gerekli olan şeyin ek IMF kredisi olduğunu söyledi. Fine, piyasalarda yaşan kaçışın engellenmesi için yerel yatırımcıların 5 milyar dolar, yabancıların ise 10 milyar dolarla mutlu olabileceğini belirtirken, endişelerin özellikle kur mekanizmasından kaynaklandığının ve 24 saatin çok önemli olduğunun altını çizdi.


Haberde, bu yorumların Türk hükümetinin enflasyonla mücadele programını sürdüreceğini açıklaması ve Dünya Bankası`nın destek vereceğini bildirmesinin ardından geldiği kaydedildi. Hisse senetleri piyasasından sermaye kaçışının hızlandığının belirtildiği haberde, kısa dönemli faiz oranlarının arttığı ve hükümetin bütçe açığının finansmanı için mücadele ettiğinin altı çizildi. Ülkeyi terk eden para miktarının günde 500 milyon dolar ile 1 milyar dolar arasında olduğunun tahmin edildiği de kaydedildi. Bu durumun, talebi kendi rezervlerinden karşılamaya çalışan Merkez Bankası`nı da zor durumda bıraktığı belirtildi. HSBC`nin gelişen piyasa uzmanlarından Paul Kinghorn, çıkış yolunun güvenin yeniden tesis olduğunu belirtirken, günlük 1 milyar dolarlık para çıkışının IMF rezervlerine başvurmayı zorunlu kıldığını ifade etti. Kinghorn, aynı zamanda ekonomi reformları ve özelleştirmeye bağlılığın göstergelerinin ortaya konulması gerektiğini belirtti.


Paranın başıboş bırakıldığı görüntüsünün şu andaki en ciddi riski oluşturduğunu söyleyen HSBC uzmanı, böyle bir gidişin bir yıl önceki duruma ulaşılmasına yol açacağını ifade etti.


TÜRKİYE KONTROL EDEBİLİR;

Gelişmeler karşısında Arjantin`de son zamanlarda ve Rusya`da 1998`de yaşanan krizlerle benzerlik kurulması kaçınılmaz hale gelirken, uzmanların büyük bölümü, bütün yönleriyle benzer bir krizin ortaya çıkması durumunda bile, Türkiye`nin bunu daha büyük ölçüde kontrol edebileceğini belirtti.. Türkiye`deki krizin yayılması olasılığı düşük görülüyor. Para piyasası aracıları, Rusya piyasasının Türkiye`deki gelişmelere bağlı olarak dün düşüş yaşamasına karşın gelişmekte olan piyasalardaki borçlanma araçları piyasalarının şimdiye kadar bu tür gerilimlerden etkilenmediğine dikkat çekti. ING Barings uzmanı Charles Robertson, Rusya ile benzerlik kurmanın yerinde olmadığını söyleyerek, Türkiye`nin çok daha küçük olduğunu ve bulaşıcı etkinin daha düşük düzeyde görüleceğini kaydediyor. Robertson, IMF`nin Türkiye`yi büyük ölçüde desteklediğini de belirtiyor.


ARJANTİN ETKİSİ YAPAR;

Robertson, Türkiye`nin daha zor durumdaki çeşitli gelişmekte olan piyasalara oranla avantajlarının bulunduğunu da kaydediyor. Türk lirasının değerinin yüksek olmasına karşın güçlü ihracat büyümesinin gerçekleştiğini belirten Robertson, ülkenin yıllık bazda yüzde 6`lık bir ekonomik büyüme gerçekleştireceğine de işaret etti. Arjantin`in Türkiye`ye oranla gelişmekte olan piyasaların daha ciddi bir bileşeni olduğuna işaret eden Robertson, bu nedenle Türkiye`deki gelişmelerin dış piyasalara aynı ölçüde bulaşmadığını belirterek, şunları söyledi: Türkiye, devalüasyon yapmak zorunda kalsaydı, bulaşıcı etki en azından Arjantin`deki kadar büyük olurdu. Kimse bunun olmasını istemez ama yine de bu dünyanın sonu anlamını taşımayacaktır.


TÜRKİYE KRİZİN TETİĞİNİ ÇEKTİ;

Uzmanların aksine Türkiye`de yaşanan gelişmeler gelişen piyasalarda olumsuz etkisini şimdiden göstermeye başladı. Doğu Avrupa borsaları IMKB`de yaşanan yüzde 8`in üzerindeki düşüşün etkisiyle düşüşe geçti. Polonya Borsası yüzde 1.3 oranında gerilerken, İMKB`de yaşanan düşüşten en büyük payı Rusya aldı. Gün içerisinde Türkiye`de yaşanan gelişmelerin etkisiyle hızla düşüşe geçen Moskova`da işlemler durduruldu. Panik satışlarla gerileyen hisselerin dünkü ortalama değer kaybı ise yüzde 10`un üzerinde gerçekleşti. (FİNANSAL FORUM)