Göstere Göstere Gelen Kriz

30.11.2000 - 00:00 | Son Güncelleme :

Bankaların yüksek açık pozisyonlarının yaz başından beri sürdüğü, ancak son aylarda birkaç milyar dolar azaldığı belirtildi.


Yaklaşık 10 gündür mali piyasaları altüst eden krizin göstere göstere geldiği ortaya çıktı. Bankaların yaklaşık 5 aydır oldukça yüksek miktarda açık pozisyonlarla sistemi sürdürdüğü öğrenildi. Bu yılın ilk altı aylık dönemi itibariyle açık pozisyonların toplam aktiflere oranı yüzde 14.3`e kadar çıktı. Açık pozisyonlar, yaklaşık 22 milyar dolarlık bir rakama karşılık geliyor. Geçen yılın ilk 6 ayında ise bu rasyo yüzde 8.7 düzeyindeydi. Bu ise yaklaşık 10 milyar dolarlık açık pozisyon anlamına geliyordu. Bu durumda rakam bazında, bankaların açık pozisyonu yüzde 120 artmış oldu. Ancak son aylarda açık pozisyonların birkaç milyar dolar azalmış olabileceği belirtiliyor.


Bankaların açık pozisyon sorununa iki önemli sebep olduğu öğrenildi. Bunlardan ilki Merkez Bankası`nın açıkladığı geleceğe yönelik çok ayrıntılı döviz kurları ile Fon`daki bankalar. Kur riskinin önceden belli olması, bankaların açık pozisyonlarında oldukça cesur davranmasına yol açtı. Ancak açık pozisyon konusunda 2001 yılından itibaren yeni bir uygulamaya geçilecek olması, kasım ayından itibaren bankaları pozisyon kapatma telaşına düşürdü. 21 Aralık 1999 tarihinde yayımlanan tebliğe göre; bankaların açık pozisyona ilişkin rasyoları tutturmak için sırf kendi bilançolarını değil, iştiraklerinin de yer aldığı konsolide bilançoyu esas alarak rasyoları hesaplamaları istenmişti. Bu durum, bankaların döviz talebini iyice artırdı. Bankalar, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu`nun (BDDK), bu konularda oldukça titiz davranacağı korkusuyla açık pozisyonları kapatma telaşına düşüldü. TMSF bünyesine alınan 8 bankanın açık pozisyonlarının gerçek bilançoların ortaya çıkmasıyla büyük bir artış göstermesi de, sektördeki sancıyı artırdı. Bu bankaların açık pozisyonlarının, 2000 yılının ilk 6 ayında 10 milyar dolar sınırını geçtiği hesaplandı. Öyle ki, fondaki bankaların açık pozisyon yükümlülükleri aktif büyüklüklerini 12 puan geçerek yüzde 112`ye kadar çıktı. Fondaki 10 bankanın toplam aktifleri, sistemin toplam aktiflerinin yüzde 7`sini oluşturuyor.


NİYET MEKTUBU DELİNDİ Mİ?

Öte yandan son 10 günde oluşan 4 milyar dolarlık döviz çıkışı, IMF`ye verilen Niyet Mektubu`nda öngörülen net uluslararası rezerv tabanına ilişkin kriteri de zora düşürdü. Programın ilk 6 ayında performans kriteri olarak takip edilen, ancak daha sonra endikatif gösterge özelliği taşımaya başlayan net uluslararası rezervler için 2000 yılının üçüncü çeyreği sonunda 12 milyar 750 milyon dolarlık bir taban belirlenmişti. Bu dönemde net uluslararası rezervler 17 milyar 874 milyon dolar olarak gerçekleşmişti. Niyet Mektubu`nda, yıl sonundaki açık pozisyon kapatma telaşı daha önceden varsayılarak bu taban, 2000 yılının son çeyreği için 13.5 milyar dolar olarak öngörülmüştü. Son 4 milyar dolarlık döviz satışı ile bu tabana çok yaklaşıldığı tahmin ediliyor. Ancak Japon piyasasından gelen 450 milyon dolar ve GSM satışının peşinatı olarak tahsil edilen 585 milyon doların etkisiyle bu tabanın üzerinde kalınabileceği ifade ediliyor. Niyet Mektubu`na göre net uluslararası rezerv tanımı, klasik tanımdan farklı özellikler taşıyor. Bu nedenle sık sık sözü edilen 24 milyar dolarlık uluslararası rezerv, bu tanımlamada kullanılamıyor. (FİNANSAL FORUM)



Bu haberi okuyanlar bunları da okudu
 
  • BIST
  • DOLAR
  • EURO
  • ALTIN
9.080 Değişim: 3,10% Hacim : 97.150 Mio.TL Son veri saati : 18:05
Düşük 8.864 28.03.2024 Yüksek 9.080
Açılış: 8.864
32,3298 Değişim: 0,24%
Düşük 32,2225 28.03.2024 Yüksek 32,3578
Açılış: 32,2508
35,1231 Değişim: 0,00%
Düşük 34,8851 28.03.2024 Yüksek 35,2158
Açılış: 35,1216
2.303,56 Değişim: 1,14%
Düşük 2.270,83 28.03.2024 Yüksek 2.305,81
Açılış: 2.277,54
bigpara

Copyright © 2024 Tüm hakları saklıdır.
Hürriyet Gazetecilik Matbaacılık A.Ş.

YASAL UYARI:
Piyasa verileri Foreks Bilgi İletişim Hizmetleri A.Ş. tarafından sağlanmaktadır. Üye girişi yapılan Canlı Borsa sayfaları haricinde Hisse senedi verileri 15 dk gecikmelidir. Tahvil-Bono-Repo özet verileri her durumda 15 dk gecikmelidir.

Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bununla beraber gerek site üzerindeki, gerekse site için kullanılan kaynaklardaki hata ve eksikliklerden ve sitedeki bilgilerin kullanılması sonucunda yatırımcıların uğrayabilecekleri doğrudan ve/veya dolaylı zararlardan, kar yoksunluğundan, manevi zararlardan ve üçüncü kişilerin uğrayabileceği zararlardan dolayı Hürriyet Gazetecilik ve Matbaacılık A.Ş hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.

BIST isim ve logosu "Koruma Marka Belgesi" altında korunmakta olup izinsiz kullanılamaz, iktibas edilemez, değiştirilemez.

BIST ismi altında açıklanan tüm bilgilerin telif hakları tamamen BIST'e ait olup, tekrar yayınlanamaz.