Çin ABD'nin tehditlerine nasıl karşılık verebilir?

Çin ile ABD arasındaki dış ticaret politikası kaynaklı anlaşmazlık ABD'nin 200 milyar dolar tutarındaki Çin menşei üründen gümrük vergisi alma tehdidinin ardından daha da alevlendi. Beijing Washington'u ticaret savaşı başlatmakla itham etti.

ABD Başkanı Donald Trump bu kararı Çin'in hafta sonunda açıkladığı 50 milyar dolar tutarında ABD menşei ürüne gümrük vergisi getirme kararına misilleme olarak aldığını belirtti. Ancak Çin de bu kararını ABD'nin eşdeğerdeki başka bir kararına karşılık olarak almıştı.

Trump'ın muazzam büyüklükteki son tehdidi Çin'in ABD'den yaptığı toplam ithalatı aştığı için Beijing'in birebir misillemede bulunmasını imkansız hale geldi.

Reuters'in haberine göre; Çin bu nedenle ABD'nin gümrük vergisi tehditlerine başka şekillerde karşılık verebilir. Olası senaryolar şu şekilde:

DAHA FAZLA ÜRÜNE GÜMRÜK VERGİSİ

Hafta sonunda ABD'den ithal 50 milyar dolar tutarında ürüne yüzde 25 ek gümrük vergisi getireceğini açıklayan Çin, uçak gibi yüksek değerli ürünlerden de gümrük vergisi alabilir.

Ancak bunun bir sınırı var.

##$HABER_1446869$##

ABD verilerine göre Çin geçen yıl ABD'den 129.89 milyar dolar tutarında ürün ithal etti. ABD ise Çin'den 505.47 milyar dolar ithalat yaptı.

Çin'den gelen gümrük verileri ise ABD'den ithalatın 153.9 milyar dolar, ABD'ye ihracatın ise 429.8 milyar dolar olduğunu gösteriyor.

Rakamlar ne olursa olsun Beijing en fazla 100 milyar doların biraz üzerinde ABD ürününe gümrük vergisi getirebiliyor. Yani ABD üzerindeki baskıyı artırmak için gümrük vergisi dışında araçlar kullanmak zorunda.

ABD'Lİ ŞİRKETLERE BASKI

Çin ABD'den ithalatı zorlaştıracak engeller çıkartabilir.

İthalatçı şirketler Mayıs ayında Reuters'a ABD'den ithal gıda ürünleri ve otomobillerin giderek artan sıklıkta rastgele denetime alındığını ifade etmişlerdi. Bu ürünler hali hazırda Çin'in gümrük vergisi alınacak ürünler listesinde bulunuyor.

Çin buna ek olarak ABD'den ithal ürünlerin veya ABD'li şirketlerin iç pazarda dolaşımına sınırlama getirebilir.

Facebook ve Google uzun süredir ürünlerini Çin'de piyasaya süremiyorlar.

ABD'li şirketlerin bazı sektörlerde faaliyet izni almaları da zorlaşabilir.

ABD-Çin İş Konseyi'nin Çin'deki faaliyetlerinden sorumlu Jacob Parker, Beijing'in ABD'li şirketleri sınırlayacak hangi adımları atabileceğini değerlendirdiğini ifade etti.

Parker, "Şirketlerden duyduğumuz özellikle şu: Çin devleti özel veya kamuya ait şirketler ile bir araya geliyor, bu toplantılarda ABD menşei ürün veya hizmetler yerine Avrupa'dan, Japonya'dan veya Çinli şirketlerden ürün alınmasını ele alınıyor" dedi.

Çin'in ekonomisini dışarıya daha fazla açacağını söylediği bir dönemde ABD'li şirketlerin faaliyetlerinin sınırlanması ABD aleyhine ancak diğer ülkeler lehine bir resim ortaya koyabilir.

SATIN ALMALARA ONAY ÇIKMAYABİLİR

ABD'li şirketlerin birleşme ve satın alma işlemlerine Çin'den onay almak zorlaşabilir.

Bunun bir örneği ABD'li çip üreticisi Qualcomm'un NXP Semiconductors şirketini satın almak için yaptığı 44 milyar dolarlık teklif. Qualcomm fünyanın dokuz büyük düzenleyici kuruluşunun sekizinden onay aldı, ancak Çin'den onay henüz çıkmadı.

KUR HAREKETLERİ

Çin para birimi yuanın dolar karşısında değer kaybetmesine göz yumarak ABD'den ithalatın pahalanmasına ve ve Çin'den ihracatın ucuzlamasına yol açabilir.

Geçen yıl Ocak ayından bu yana düzenli olarak değer kazanan yuan Nisan ayı ortasından bu yana dolar karşısında değer yitiriyor.

Ancak ekonomistler Çin devletinin yuanın hızla değer kaybetmesine göz yummaktan çekineceklerine dikkat çekiyorlar.

Çinli yetkililer son olarak 2015 yılında yuanın değerini düşürdü. Bunun sonucunda başlayan sermaye çıkışının önü Beijing'in başlattığı önlemlere rağmen aylarca alınamadı. Olası bir devalüasyonun yol açacağı sorunlar yetkililerin zihninden henüz çıkmış değildir.

ABD HAZİNE TAHVİL ALIMLARI

Çin'in elinde devasa büyüklükte ABD Hazine tahvili bulunuyor. Beijing ABD tahvillerini satmayı değerlendirebilir. Mart ayı itibariyle Çin'in elinde 1.188 trilyon dolar tutarında ABD devlet tahvili bulunuyor. Çin en son Ekim 2017'den bu tutarda tahvil sahibiydi.

Ancak ekonomistler tahvil satışlarının portföyde değer düşüklüğüne neden olacağını belirterek Çin'in trilyon doları aşan tahvil yatırımlarının değer kaybetmesine sıcak bakmayacacağını düşünüyorlar.

Pekçok ekonomist bu nedenle Çin'in tahvil piyasalarında oynaklığa yol açarak kendine zarar vermekten ziyade ABD'li şirketler üzerinde baskı yaratacağını belirtiyorlar.

BOYKOT

Çinli tüketiciler ABD ürünleri boykot da edebilirler. Mesela geçen yıl Çinli tüketiciler Güney Kore ürünlerini bu ülkenin ABD'ye ait bir savunma sistemini Beijing'in itirazlarına rağmen topraklarında konuşlandırmasının ardından almayı bırakmışlardı.

Güney Kore'ye yönelik boykottan en çok etkilenen Lotte Group olmuştu. Şirketin Çin'de alışveriş merkezi kurma planları süresi olarak askıya alınmış, yangın uyarı sisteminde eksiklik olduğu iddia edilerek Çin'deki dükkanları yılın büyük bölümü kapatılmıştı.

Çinli tur operatörlerinin ABD'ye seyahat paketlerini iptal etmeleri de olası. Yılda yaklaşık üç milyon Çinli ABD'ye seyahat ederek on milyarlarca dolar harcıyor.

ABD ÜRÜNLERİNE AMBARGO

Çin'in alabileceği en şiddetli karşılıklardan biri de ABD ürünlerine ambargo uygulanması. Ancak böyle bir adım Çin'in uluslararası söylem ve eylemleri ile uyumsuz olacaktır.

Böyle bir adım iki ülke arasındaki ilişkilerde muazzam bozulmaya yol açacağı gibi küresel ticaret sistemini de sarsabilir.

ABD 1950 ile 1972 yılları arasında Çin'e ambargo uygulamıştı.

BU VİDEO İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR