Bonodan TL’ye dönüş faiz ve kuru artırdı

Kuzey Irak ile tetiklenen yeni tedirginlik dönemi bono ve tahvilde kár satışlarının etkisiyle faizleri yükseltti. Tahvil ve bono satışından açığa çıkan Türk Lirası dolar ve Euro`ya dönmeye başlayınca kurlar artış eğilimine girdi. Faiz yüzde 55’e dayanırken, dolar da 15 bin lira birden artış gösterdi.

KUZEY Irak`ta yaşanan askeri gerginlik, piyasaları Irak Savaşı ile oluşan kısa süreli tedirginlikten sonra ikinci defa ‘güçlü tek parti iktidarı’ bakışını sarsmaya başladı. Yatırımcılar, faizden sağladıkları kárı yeterli görüp, faizi terk etmeye ve yeniden dolar, Euro gibi paralara yatırım yapmaya başladılar.

Dünya piyasalarında doların belirgin şekilde değer kazanmasının da etkisiyle ikinci el bono ve tahvil piyasasında oranlar 2-3 puan artış kaydetti. Hafta başından itibaren bakıldığında ikinci el oranları 5 puan arttı. İhracatçıların düşüklüğünden yakındığı dolar da dün yaklaşık 15 bin lira primlendi.

Önceki gün 228 trilyon liralık işlem hacmiyle 195 puan yükselen İMKB-100 Endeksi, dün işlemlere satışlı başladı ve günü 182 puan kayıpla 10.364 puandan bitirdi.

Dün piyasalarda tartışılan hakim konular, Kuzey Irak`taki olayların yansımaları, Petkim ve Tekel gibi ana başlıklar altında özelleştirme, Türkiye ile Uluslararası Para Fonu (IMF) arasındaki görüşmelerdi.

Özellikle, Uzan Grubu`nun Petkim`i satın almaya yönelip yönelmeyeceği, eğer Petkim Uzanlar tarafından alınmazsa tekrar satışa çıkış takvimi ve Japan Tobacco International`in (JTI), Tekel`in sigara şirketine olan ilgisinin yabancı basına da konu olması tartışıldı.

FAİZ YİNE YÜKSELDİ

Önceki hafta Merkez Bankası`nın yeni bir faiz indirimini bekleyen ve bu indirim sonrasında bir miktar daha düşeceği tahminleri yapılan ikinci el bono ve tahvil oranları bu hafta başladıkları yükselişlerini dün de devam ettirdi.

Piyasanın en yüksek hacimli kağıdı olan ve bu nedenle de göstergesi kabul edilen 18 Ağustos 2004 vadeli tahvilin bileşik faizi önceki güne göre 1.59 puan artarat 54.79`a çıktı. 7 Temmuz 2004 övadeli kağıt ise 55.1`den günü tamamladı. Kuzey Irak`taki gerginlik sonrasında bono ve tahvil piyasasında kendisini gösteren satışlar, dünden itibaren belirgin şekilde dövizi etkilemeye de başladı. Bu haftaya 1.4 milyon liranın altında giren serbest ve resmi piyasa kurları, dün itibariyle yeniden yükseliş trendine girelecek görüntüsü verdi.

Merkez Bankası dolar satış kuru önceki güne göre yaklaşık 17 bin lira artıp 1 milyon 402 bin liradan, 1 milyon 419 bin liraya yükseldi. İstanbul serbest piyasasındaki dolar satış değeri de paralel şetkilde yükseldi. Önceki gün 1 milyon 407 bin liradan kapanan dolar değeri, 14 bin lira artıp 1 milyon 421 bin liraya çıktı.

BORSA CANSIZ

İMKB, önceki gün düşük hacimle aldığı puanları dün yine düşyük hacimle verdi. İMKB-100 Endeksi 10364 puadan kapanırken işlem hacmi 228 trilyon lirada kaldı.

Borsa, farklı gelişmelerin etkisi altında kalarak tedirginliğini gösteren diğer piyasalarda olduğu gibi güne kötü başladı. İşlemlere satışla başlayan İMKB, gün içinde 10.268 puana kadar çekildi.İlk seansın sonu ve ikinci seansın hemen başında iünün en düşük seviyelerinde olan İMKB-100 Endeksi, ikinci seansın kalan kısmında 10.300-10.350 puan arasında dalgalandı.

Borsada, piyasanın güçlü hisse senetlerinde alımların görülmesi ve bu şirketlerde net alıcılı olunması piyasanın kolay kolay çözülmeyeceği yönünde görüşlerin ağırlık kazanmasını sağladı. Ancak, başta borsa olmak üzere piyasaların yeniden olumlu görüntüler sergileyebilmesi için yeni olumlu haber ve gelişmelerin yaşanması gerektiğine de dikkat çekildi.

Enflasyonda beklenti yüzde 24`e kadar indi

MERKEZ Bankası Beklenti Anketi`ne göre, 2003 yıl sonu uygun ortalama enflasyon beklentisi, Temmuz ayınınilk anketinde Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) bazında yüzde 24`e geriledi.

Merkez Bankası`nın her ayın birinci ve üçüncü haftalarında olmak üzere ayda iki kez yaptığı ve değişik sayıda katılımcıyla gerçekleştirdiği Beklenti Anketi`nin, Temmuz ayı ilk anket sonuçları açıklandı.

Buna göre, Haziran ayının ikinci anketinde yüzde 19.8-32 aralığında seyreden yıl sonu TÜFE öngörüsü, Temmuz ayının ilk anketinde yüzde 19-30 aralığına geriledi.

Temmuz ayının ilk anketinde, Haziran ayının ikinci anketine göre cari ayın uygun ortalama bileşik faiz oranı beklentisinde de artış yaşandı.

Buna göre, Temmuz ayının ilk anket sonuçlarına uygun ortalama faiz oranı yüzde 39.2`den yüzde 39.3`e çıktı. Yüzde 36-50 aralığında seyretmesi öngörülen cari ayın bileşik faiz beklentisi ise Temmuz ayının ilk anketinde yüzde 30-50`ye indi.

Yıl sonu bileşik faiz beklentisi, Temmuz ayı ilk anket sonuçlarınagöre yüzde 25.0-50.0 aralığında, uygun ortalamada yüzde 35.5 olarak gerçekleşti.

Bankalararası döviz piyasası dolar kuru çerçevesinde katılımcıların kur beklentilerinde, Temmuz ilk anketinde cari ay sonu kur beklentisi aralığı 1,350,000-1,800,000 lira olurken, uygun ortalama 1,430,800 liraya indi.

Katılımcılar ayrıca Temmuz ayının ilk anketinde, yıl sonu GSMH`sinin yüzde 3 ile yüzde 7 aralığında, uygun ortalamanın da yüzde 4.9 olacağını öngördüler.

Reel kesimin güveni Haziran’da hızlı arttı

MERKEZ Bankası tarafından düzenlenen ‘Reel Kesim Güven Endeksi’ geçen ay, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 7.2 artış gösterdi.

Endeks, Haziran ayında Mayıs ayına göre yüzde 0.2 oranında küçük bir düşüşle 108.4 değerini alarak yaklaşık olarak Mayıs ayında ulaştığı seviyeyi korudu.

Son aylardaki ekonomik faaliyetlere ilişkin olumlu beklentilerin Haziran ayında da devam ettiğine dikkat çeken endeks, sanayi üretim endeksi artış eğiliminde önemli bir değişiklik gözlenmeyeceğine işaretetti.

Reel Kesim Güven Endeksi`ni oluşturan anket sorularına ait yayılmaendeksleri incelendiğinde, toplam sipariş ile toplam istihdam eğiliminde bir önceki aya göre sırasıyla yüzde 5.5 ile yüzde 1.3 oranlarında artış görülmesine rağmen, diğer alt kalemlerde düşüş gözlendi.

Üretim hacmi ve hammadde stok eğilimindeki azalışlar oldukçasınırlı kalırken, en fazla düşüş yüzde 3.8 ile yatırım harcaması eğiliminde gerçekleşti.