Birsen:Borsanın özelleştirilmesi hassas bir konu

İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) Başkanı Osman Birsen, İMKB´nin özelleştirilmesi için model arayışı içine girildiğini belirterek, ´´Özelleştirme konusu -ne derlerzülfüyare mi dokunuyor- hassas bir konu. (Özelleştirilirse daha mı iyiolur, daha mı kötü olur) diye.

Yani hem iyi olur, hem de kötü de olabilir´´ dedi. Ekonomi Muhabirleri Derneği´nin (EMD) düzenlediği sohbet toplantısında konuşan Birsen, İMKB´nin, hisse senetleri açısından dünyanın en düşük işlem maliyetli piyasasını ifade ettiğini kaydetti. Birsen, İMKB´nin gelişmekte olan ülkelerin borsaları arasında 5´inci, dünyada ise 25. sırada bulunduğunu vurgulayarak, ´´17 yıllık bir borsa olmasına rağmen büyük bir borsayız. Günlük ortalama işlem hacmi 3 milyar 166 milyon dolar, yıllık toplam 618 milyar dolar. GSMH´nin üç katı´´ dedi. Ortalama işlem hacminin son yıllarda dolar bazında gerilediğine işaret eden Birsen, bunun da ekonomik şartların bozulmasından, Türk Lirası´nın dolar karşısında değer kaybetmesinden kaynaklandığını anlattı. 2000 yılında 315 olan şirket sayısının 2001 yılında 288´e gerilediğine işaret eden Birsen, 2001 ve 2002 yıllarının, hisse senetleri piyasası açısından sadece Türkiye için değil dünyada da iyi yıllar olmadığını ifade etti.

13 MİLYAR DOLARLIK KAYNAK
Borsa Başkanı Birsen, 1999-2000 yıllarında borsanın 114 milyar dolara çıkan piyasa değerinin bugün 30-40 milyar dolara düşmesine yönelik eleştirilere cevaben de, ´´Düşüşe neden olan konu, dolarla Türk Lirası arasındaki ilişki. Türk lirası açısından o kadar düşmemiş.Yani bizim rakamımız esas, devalüasyondan etkilenmiş´´ dedi. Birsen, borsanın 1997-2000 yılında geçmiş dönemlerde yaptığının 2.5 mislini yaptığını, ekonomiye 13 milyar dolarlık kaynak yarattığınıbildirdi. Yabancıların da Borsa´ya ilgilerini devam ettirdiğini ifade eden Birsen, şu anda bile pozitif gelişme bulunduğunu belirterek, ´´Mayıs itibariyle 60 milyon dolar geçen yılbaşına göre artıda. Yabancılar şu anda bizim borsamıza daha fazla güvenerek mevcut parayı çekmeyip yeni para getiriyorlar´´ dedi. Faizlerin düştüğü dönemde yatırımcı sayısının arttığına işaret eden Birsen, ´´Reel faizler bizim rakibimiz. Faizler düştüğünde 1 milyon 383 bin faal yatırımcıya ulaştık. Krizden sonra nisbeten gerileme oldu ama kazanımın büyük bölümünü muhafaza etmiş görünüyoruz´´ diye konuştu. Tahvil bono piyasasının Avrupa içinde sayılı büyüklükte olduğuna işaret eden Birsen, günlük 2.8 milyar dolarlık bir işlem hacmi olduğunu ve işlem hacminin artış trendini kazanmış göründüğünü kaydetti.

GENEL TREND POZİTİFE DÖNÜYOR
Borsaların getirilerine bakıldığında geçen yıl İMKB´de gelişmiş vegelişmekte olan piyasalarda olduğu gibi kayıplar bulunduğunu hatırlatan Birsen, ´´2003´te genel trend negatiften pozitife dönüyor´´dedi. Birsen, pozitif görünümde kurun etkisine değinirken de, ´´Bizim kazanımımız var ama bunun büyük bir bölümü bu sefer doların değerinin düşüşünden geliyor. Bir şekilde bizim dolar bazındaki pozitif görünümümüz mevcut görünümümüzü biraz daha iyileştirmiş durumda´´ diyekonuştu. Birsen açıklamaları sırasında, Borsa´daki kurumsal yatırımcı eksikliğine de dikkati çekti. Soruları da yanıtlayan Birsen, bu dönemin halka arzlar için uygun olup olmadığı yönündeki bir soru üzerine, ´´Fiyatlandırma şu anda mevcut değerinin altında değerleniyor, çünkü ekonomik krizin şartlarından henüz uzaklaşamadık. Zaman içinde normal değerleri beklemek, ona göre değerlendirmek lazım. Öyle dönemlerde halka açılmalar hızlanacaktır´´ dedi.

IRAK İLE İLGİLİ GELİŞMELER
Birsen, özellikle Irak sorunuyla ilgili negatif etkiler bahis konusu olduğunu, bundan uzaklaşıldığı sürece pozitif bir gelişme kazanılacağını, önümüzdeki dönemde halka arzlar ve fiyatlama açısındandaha iyi şartlar oluşacağını söyledi. ´´Irak ile ilgili sıcak gelişmeler Borsayı nasıl etkileyecek?´´ şeklindeki soru üzerine de Birsen, şunları kaydetti: ´´Irak ile ilgili son gelişmelerin yönü açısından çok acele etmemek gerek. Türkiye için bugünkü hareketler itibariyle çok ciddi bir etkilenme görmüyorum. Pozitif de olabilir negatif de olabilir. Bunun ölçeği önemlidir. Tek yönde olmasını gerektirecek şekilde bir gelişme yok diye gözüküyor. Esas olarak bugüne kadar negatif etkisi görüldü. Sene başından itibaren böyle bir hareket olmasaydı şimdi borsamız göstergelerinde daha pozitif sonuçlar görebilirdik.´´

´´ÖZELLEŞTİRME HASSAS BİR KONU´´
Osman Birsen, Borsa´nın özelleştirilmesi konusuna ilişkin görüşlerini de şöyle açıkladı: ´´Özelleştirme konusu -ne derler zülfüyare mi dokunuyor- hassas bir konu. (Özelleştirilirse daha mı iyi olur daha mı kötü olur) diye. Yani hem iyi olur hem de kötü de olabilir. Özelleştirme fikri ortaya atıldığı zaman görüşüm şu oldu. İMKB başarılı bir kurum. Kendi modeli de başarılı. Bu itibarla bundan daha başarılı model bulmamız lazım. Henüz kesinleşmiş bir modelin olmaması nedeniyle şimdi bir model arayışı içine girildi. Önümüzdeki dönemde bir danışman firmanın raporlamasıyla bu konulara ışık tutulacak.´´

Birsen, Borsa hisselerinin yurt içindeki arz konusunun da denetimiaçısından hassas bir konu olduğunu ifade etti. Basına yansıyan ikiz POAŞ hisseleriyle ilgili olarak da Bin şunları kaydetti: ´´Bir sahtecilikten ziyade mükerrer hisse senedinin baskısı olduğusonucuna varıldı. Hem aracı kurum hem şirketin sorumluluğunda olan birkonu bu, sorumluluğunu yerine getirecekler. Yatırımcılarımızın herhangi bir zararının ortaya çıkması bahis konusu değil. Bu yerine getirilmese dahi bu durumu kapsayan sigorta sistemine sahibiz. Özellikle Çukurova olayından hatırlayanlar vardır, bu kötü dersten sonra tecrübelerden yararlanarak biz bunu tamamen sigorta kapsamına almış durumdayız. Üzülecek bir şey yok. Önümüzdeki dönemde bunun hukuki sonuçları ortaya çıkacaktır. Bunu yapan kimseler açısından cezai bir sonuç doğuracak hukuki işlem yapılacaktır.´´