Spekülasyon ve Türkiye

22.11.2017
Hikmet BAYDAR
  • Hikmet BAYDAR
  • 3. Göz Danışmanlık / CEO
Kurlarda yaşanan oynaklıklar bu konunun enine boyuna masaya yatırılmasını gerekli hale getirdi.

Döviz neden değer kazanıyor? Diğer bir deyişle Türk Lirası neden değer kaybediyor?

Ekonomik kuramlara göre bir ülke parasının değer kaybetmesi için ya o parada ciddi bir arz fazlalığı oluşması ya da o ülke ekonomisine duyulan yabancı yatırımcı güveninin azalması gerekir. Türkiye gibi cari açık veren başka bir ülke yok. Çünkü Türkiye de ciddi oranda kayıt dışılık var. Kaldı ki komşu ülkelerde de resmi bir veri hareketi söz konusu değil. Bunun yanında İran’a uygulanan ambargo zaten burayla kayıt içi ticarette sıkıntı yaratmaktadır. Yani sistemin tamamı kayıt içi olmadığından gerçekten cari açık mı veriyoruz eğer doğruysa ne kadar cari açığımız var bunu net bir şekilde söylemek mümkün değil. Bu olay görünmeyen kalemlerle açıklanmaya çalışılsa da adı üzerinde ortada görünen bir şey yok...

Haberin Devamı

Yakın zamanda Türk parasının değer kaybının spekülatif nedenlerle olduğu resmi ağızlardan bile açıkça dile getiriliyor.

Peki bu spekülasyon için herhangi bir inceleme veya soruşturma açıldı mı?

Şimdiye kadar bu yönde bir haber okumadık. 

Gelelim spekülasyona karşı alınan tedbirlere;

TCMB neler yapmış önce ona bakalım. 

Dövizde spekülasyonu engellemek için herhangi bir inceleme başlatmamış. Piyasaya verdiği likiditeyi azaltmamış aksine ihtiyacı olana istediği Türk Lirası’nı vermiş. Fonlama faizini yukarı çekerek de forward döviz fiyatlarının yukarı itilmesine zemin hazırlamış. Daha yapacak ne kaldı ki? 

Gelelim Hazine yönetimine; Türk hazinesinin Eurobondları faizlerin çok yüksek olduğu dönemlerdeki oranlarına gelmiş. Yani faizler astronomik oranlardayken Eurobond faizleri %13’lerdeydi. Şimdi de aynı yerlerde. Bahsettiğimiz oran döviz bazında ve net orandır. Bir karşılaştırma yaptığımızda TL cinsi tahvil almak yabancılar için tamamen anlamsızlaşmış. 

Haberin Devamı

Faizler böyleyken yurt içinde nasıl düşecek ki?

Yurt dışında Eurobondlarda piyasa bu kadar bozulurken Hazine piyasayı düzenlemek için bu köpüğü neden almadı? Neden faizlerdeki bu yükselişe izin verdi? 

Bu durumda yüksek kur yüksek faiz sarmalına girmiş bulunuyoruz. Şimdi enflasyonda ikinci perde ve reel faizleri ayarlamak için de nominal faizlerde artış kaçınılmaz olacaktır. 

Herkes kurlara odaklı pozisyon alırken kimse ekonominin geleceğine odaklanamayacaktır. Dolayısıyla reel sektör belirsizlikler içerisinde ciddi bedeller ödemeye doğru gidecek gibi görünmektedir. Ancak asıl bedeli bu ülke halkı ödeyecek gibi görünüyor.

Bu gidişatı durdurmak için kurumların doğru zamanda doğru hamleleri yapmaları şart. Yoksa spekülasyon manipülasyon denkleminde Türkiye ekonomisi mağlup olabilir.

  • BIST
  • DOLAR
  • EURO
  • ALTIN
8.714 Değişim: -0,05% Hacim : 15.122 Mio.TL Son veri saati : 10:53
Düşük 8.699 19.03.2024 Yüksek 8.764
Açılış: 8.702
32,3345 Değişim: 0,17%
Düşük 32,2510 19.03.2024 Yüksek 32,5143
Açılış: 32,2803
35,1367 Değişim: -0,13%
Düşük 35,0962 19.03.2024 Yüksek 35,5201
Açılış: 35,1827
2.240,76 Değişim: -0,12%
Düşük 2.239,03 19.03.2024 Yüksek 2.254,55
Açılış: 2.243,53
  • PİYASALAR
  • ENDEKSLER
Sembol Son %
bigpara

Copyright © 2024 Tüm hakları saklıdır.
Hürriyet Gazetecilik Matbaacılık A.Ş.

YASAL UYARI:
Piyasa verileri Foreks Bilgi İletişim Hizmetleri A.Ş. tarafından sağlanmaktadır. Üye girişi yapılan Canlı Borsa sayfaları haricinde Hisse senedi verileri 15 dk gecikmelidir. Tahvil-Bono-Repo özet verileri her durumda 15 dk gecikmelidir.

Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bununla beraber gerek site üzerindeki, gerekse site için kullanılan kaynaklardaki hata ve eksikliklerden ve sitedeki bilgilerin kullanılması sonucunda yatırımcıların uğrayabilecekleri doğrudan ve/veya dolaylı zararlardan, kar yoksunluğundan, manevi zararlardan ve üçüncü kişilerin uğrayabileceği zararlardan dolayı Hürriyet Gazetecilik ve Matbaacılık A.Ş hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.

BIST isim ve logosu "Koruma Marka Belgesi" altında korunmakta olup izinsiz kullanılamaz, iktibas edilemez, değiştirilemez.

BIST ismi altında açıklanan tüm bilgilerin telif hakları tamamen BIST'e ait olup, tekrar yayınlanamaz.